Đề thi đổi mới nhưng thiếu sáng tạo
Mấy năm gần đây, kỳ thi THPT quốc gia luôn đổi mới đề thi. Trong thời đại số, việc thay đổi để phù hợp, thích ứng, tốt hơn, luôn cần thiết.
Không đổi mới là giẫm chân tại chỗ, đồng nghĩa với loại khỏi quy luật đổi thay đến chóng mặt của đời sống. Đổi mới đề thi văn không nằm ngoài quy luật đó. Nhưng việc đổi mới có thực sự sáng tạo hay không? Đó là vấn đề cần trao đổi.
Tôi thuộc thế hệ giáo viên hưởng thụ quá trình đổi mới giáo dục gần 40 năm qua, điểm lại hành trình đó với việc đổi mới đề thi môn văn sau 4 thập kỷ. Suốt một chặng dài, đề thi môn văn được mặc định với thời lượng làm bài 180 phút chỉ có một đề thang điểm 10.
Để làm dạng đề này, học sinh phải phân tích đề, lập dàn ý, huy động kiến thức văn học của quá trình học tập. Học sinh phải thực học và tích lũy kiến thức mới có thể hoàn thành bài thi. Chủ nhân của những bài đạt điểm giỏi luôn là những người yêu thích văn chương và ta có thể nghe tên họ trong hành trình văn chương tiếp theo.
Đổi mới đề thi bắt đầu vào những năm giữa thập niên 90 thế kỷ trước. Đề thi có 2 phần gồm câu hỏi giáo khoa 2 điểm và bài văn 8 điểm. Câu hỏi giáo khoa dành cho 6 tác giả văn học nước ngoài ở chương trình lớp 12. Bài văn thay đề tổng hợp bằng các dạng đề phân tích một đoạn thơ, văn hay một nhân vật, một giá trị nội dung tác phẩm…
Các dạng đề này học sinh không cần tư duy, chỉ học thuộc các dạng câu hỏi giáo khoa và nhiều bài văn có sẵn của thầy cô chờ trúng tủ là có điểm tốt. Cách ra đề như vậy, hình thành cách dạy và học mới của môn văn là làm sao để áp sát với đề thi hằng năm của bộ. Tất cả các trường THPT tại TP HCM một thời gian dài luôn sáng đèn hằng đêm dành cho việc dò bài. Đủ cách dò! Chúng tôi vẫn nói với nhau, không cần dạy giỏi chỉ dò bài giỏi là đủ để có thành tích tốt trong mỗi kỳ thi…
Thí sinh dự thi THPT quốc gia
Những năm gần đây, giáo dục nước nhà tiếp tục hành trình đổi mới nhưng đề thi văn cũng chỉ dừng lại với việc thay từ câu hỏi giáo khoa sang phần đọc hiểu (3 điểm). Cách hỏi ở văn bản đọc hiểu vụn vặt không mấy cần tư duy (văn bản thuộc thể thơ gì? nội dung gì? phép tu từ gì? bài học gì?)….Thay bài văn 8 điểm bằng việc có thêm bài văn nghị luận xã hội (3 điểm) và 2 năm nay là đoạn văn nghị luận (2 điểm) bài nghị luận văn học 4 điểm, 5 điểm…
Tất cả dạng đề văn trong hành trình đổi mới không đ.ánh thức tư duy hay khơi gợi cảm nhận văn chương mà chỉ cần những thủ thuật của việc học thuộc bài học có sẵn từ giáo viên. Hệ lụy của việc đó là học sinh rồng rắn đi học thêm ở các lò luyện trước mỗi kỳ thi. Học sinh nhàm chán môn văn! Ngay cả cô giáo cũng không mấy hào hứng với việc dạy học gò bó ép vào các dạng đề thi. Dạy, học văn chỉ dừng lại làm sao trò có điểm qua các kỳ thi.
Video đang HOT
Với cách học và cách thi như vậy thì học để biết, để làm, để chung sống và khẳng định mình hoàn toàn không có trong hành trình học tập. Sự học thật lãng phí!
Cơn lốc của cách mạng số làm thay đổi tất cả. Trì hoãn, không thay đổi đồng nghĩa với loại ra ngoài cuộc chơi. Tại sao cỗ máy giáo dục cứ mãi loay hoay? Những người làm giáo dục sẽ phải trả lời cho học sinh câu hỏi: “Chúng ta học những kiến thức đó để làm gì? Có giúp ích gì cho hành trình vào đời của con trẻ!?”…
Cần phải đổi mới mạnh mẽ khâu ra đề để khẩu lệnh “lấy đổi mới thi cử làm khâu đột phá” đi vào thực tế…
Nguyễn Thị Ngọc Diệp (Trường Song ngữ Quốc tế Horizon)
Theo nguoilaodong
Thi THPT quốc gia 2019: Địa phương đóng vai trò quan trọng
"Những đổi mới của Kỳ thi THPT quốc gia 2019 về cơ bản liên quan đến khâu tổ chức, nghiệp vụ tổ chức của các thầy cô giáo, cán bộ coi thi, chấm thi. Còn đối với HS thì cơ bản giữ ổn định, không thay đổi. Điều này tạo sự ổn định và thoải mái cho các em trong quá trình dạy học, hướng đến Kỳ thi tốt nhất", ông Mai Văn Trinh - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) nhấn mạnh trong cuộc trao đổi mới đây về Kỳ thi THPT quốc gia năm 2019.
Việc chuẩn bị, tổ chức, thực hiện đều hướng đến kỳ thi tốt nhất (Trong ảnh: Bà Trần Hồng Thắm - Giám đốc Sở GD&ĐT TP Cần Thơ động viên thí sinh trong Kỳ thi THPT quốc gia 2018)
Điều chỉnh 4 nhóm vấn đề
Ông Mai Văn Trinh cho biết: Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở rút kinh nghiệm thời gian qua, năm 2019, Bộ GD&ĐT tiếp tục tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia với mục đích lấy kết quả để xét tốt nghiệp THPT và làm căn cứ để các cơ sở giáo dục ĐH (GDĐH), giáo dục nghề nghiệp (GDNN) tuyển sinh theo tinh thần của Nghị quyết 29.
Kỳ thi này về cơ bản được giữ ổn định về phương thức thi như năm học 2017 - 2018. Các mặt tích cực được giữ lại, đồng thời có một số điều chỉnh để kỳ thi tốt hơn. Những điều chỉnh này nằm ở 4 nhóm vấn đề:
Thứ nhất là về đề thi. Như đã công bố, đề thi năm 2019 có nội dung nằm trong chương trình cấp THPT chủ yếu lớp 12, bảo đảm khối lượng cơ bản để xét tốt nghiệp THPT, đồng thời có độ phân hóa hợp lí để giúp các cơ sở GDĐH, GDNN làm căn cứ tuyển sinh.
Thứ hai là tăng cường vai trò của các trường ĐH trong việc tổ chức thi theo nguyên tắc các trường ĐH, CĐ địa phương không tổ chức thi ở địa phương mình. Tăng cường vai trò của cán bộ đến từ các trường ĐH trong các khâu tổ chức thi, bảo quản đề thi, bài thi tại các điểm thi. Đặc biệt năm nay, Bộ GD&ĐT sẽ trực tiếp chỉ đạo và giao nhiệm vụ cho các trường ĐH chấm các bài thi trắc nghiệm.
Địa phương đóng vai trò quan trọng trong tổ chức và đảm bảo an toàn, công bằng trong kỳ thi
Thứ ba là các giải pháp điều chỉnh về kĩ thuật tăng cường ứng dụng công nghệ, thể hiện ở một số mặt: Quy định rõ phần mềm hỗ trợ cho việc sắp xếp các phòng thi, đặc biệt là đối với các thí sinh tự do để ngăn ngừa gian lận trong quá trình tổ chức ở giai đoạn coi thi; Quy định rõ, đồng bộ trong toàn hệ thống việc niêm phong túi đựng bài thi để ngăn ngừa gian lận, tiêu cực có thể xảy ra trong quá trình lưu trữ; Sử dụng camera giám sát các phòng lưu trữ đề thi, bài thi và các phòng chấm thi 24/24 giờ; Phần mềm chấm thi sẽ được Bộ GD&ĐT hoàn chỉnh theo hướng mã hóa dữ liệu chấm thi và tiến hành đ.ánh phách điện tử các phiếu trả lời trắc nghiệm của thí sinh.
Thứ tư là tăng ý nghĩa và vai trò của kỳ thi. Tỉ lệ điểm thi trong Kỳ thi THPT quốc gia dùng để xét tốt nghiệp sẽ tăng lên, dự kiến chiếm 70%, điểm học tập lớp 12 sẽ là 30%.
Đề cao vai trò của địa phương
Ông Mai Văn Trinh khẳng định: Việc ứng dụng công nghệ hiện nay, đặc biệt với những giải pháp công nghệ kĩ thuật, công nghệ thông tin và truyền thông..., cho phép chúng ta có thể tổ chức việc chấm thi một cách thuận lợi. Việc giao nhiệm vụ cho các trường ĐH chấm thi trắc nghiệm là giải pháp để hướng tới việc chấm khách quan, tin cậy hơn.
Tuy nhiên, không có nghĩa như vậy là hoàn toàn yên tâm. Song song với việc này cần đẩy mạnh các giải pháp, đặc biệt là công tác tổ chức, quy trình, thanh tra, kiểm tra, phát huy vai trò của các địa phương. HS và phụ huynh cũng là một kênh giám sát tất cả các khâu của kì thi này.
"Bộ GD&ĐT đ.ánh giá cao vai trò của các địa phương vì là đơn vị chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc tổ chức thành công của kỳ thi này. Thành công, thành quả của kỳ thi trước hết thuộc về các địa phương. Nhưng nếu những gian lận xảy ra thì trách nhiệm đầu tiên phải là của các địa phương.
Bộ GD&ĐT đề nghị các địa phương ngay từ bây giờ chủ động các điều kiện tốt nhất kể cả về con người, cơ sở vật chất để hướng tới tổ chức kỳ thi THPT quốc gia 2019 an toàn, nghiêm túc, có kết quả tin cậy. Đây cũng là sự thể hiện rõ ràng nhất trách nhiệm của các địa phương đối với con em mình, đối với sự phát triển của địa phương mình và đối với sự phát triển của đất nước."
Ông Mai Văn Trinh
Pháp lí đầy đủ, quy trình chặt chẽ, công nghệ hỗ trợ tối đa mới là điều kiện cần chứ chưa phải điều kiện đủ. Con người vẫn là yếu tố quyết định cho thành công của kì thi. Do đó, công tác cán bộ trong kì thi 2019 sẽ được đẩy lên một bước.
Thứ nhất là phải chọn cán bộ có phẩm chất, kinh nghiệm, đặc biệt là có ý thức pháp luật, trách nhiệm cao. Thứ hai là trong quy chế cũng sẽ phân định rõ ràng trách nhiệm của từng khâu đối với từng cán bộ, có hướng dẫn cụ thể.
Năm nay sẽ làm tốt hơn nữa khâu tập huấn nghiệp vụ, tổ chức thi. Sẽ phối hợp với các bộ, ngành, trong đó có Bộ Công an ngay từ đầu để các cán bộ làm công tác thi có kĩ năng phòng ngừa tiêu cực, nhất là các tiêu cực có ứng dụng công nghệ cao. Cùng với đó, trong quy chế cũng sẽ ghi rõ các chế tài để có thể xử lí phòng ngừa các gian lận có thể xảy ra trong kì thi này.
Vân Anh
Theo giaoducthoidai
Nghệ An: Chuyên Phan Bội Châu và Chuyên Đại học Vinh sẽ thi chung đề tuyển sinh Đó là nét mới ở Kỳ thi tuyển sinh vào Trường THPT chuyên Phan Bội Châu và THPT chuyên Đại học Vinh năm học 2019 - 2020. Sở Giáo dục và Đào tạo vừa có văn bản gửi Trường Đại học Vinh phúc đáp đề nghị của nhà trường về việc phối hợp tổ chức thi tuyển vào Trường THPT chuyên Đại học...
