Đắk Nông: Trí thức trẻ đưa công nghệ thông tin đến với học sinh vùng cao
Lần đầu tiên được làm quen với máy vi tính, nhiều em học sinh dân tộc thiểu số ở huyện Đắk G’Long, tỉnh Đắk Nông rất ngỡ ngàng và rụt rè, không dám sử dụng. Tuy nhiên, gần 1 tháng được hướng dẫn, các em đã làm quen và thao tác thành thạo được trên máy tính.
Cứ 8h sáng hàng ngày, từ thứ 2 đến thứ 6, những học sinh trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi (xã Đắk Som, huyện Đắk G’Long, tỉnh Đắk Nông) lại rủ nhau đến trường để ôn tập hè. Khác với mọi năm, mùa hè năm nay những đ.ứa t.rẻ này không phải hí hoáy trên những tập sách vở quen thuộc, mà được rê chuột, gõ bàn phím để ôn lại kiến thức cũ.
Trí thức trẻ đưa công nghệ thông tin đến với học sinh vùng cao
Đây là hoạt động quan trọng nhất trong nội dung chăm lo cho thiếu nhi dân tộc thiểu số của chương trình Trí thức khoa học trẻ tình nguyện, được Trung tâm Phát triển Khoa học & Công nghệ trẻ TP.HCM thực hiện tại Đắk Nông.
Học sinh dân tộc thiểu số tại Đắk Som làm quen với máy tính.
Lớp học nhỏ với đầy đủ máy tính, màn hình chiếu được các “thầy cô giáo” là những cán bộ trẻ và những sinh viên đang theo học tại TP.HCM xây dựng và tổ chức hoạt động.
Trước đó, từ trung tuần tháng 7, những chiến sĩ tình nguyện này “đổ bộ” về xã vùng cao Đắk Som, mang theo 20 bộ máy vi tính cùng nhiều kiến thức về nông nghiệp.
Đối với học sinh tiểu học xã Đắk Som, không những được làm quen với chiếc máy vi tính hiện đại, các em thiếu nhi còn được trực tiếp làm những bài ôn tập hè trên máy tính với sự hướng dẫn của các trí thức, thanh niên tình nguyện trẻ.
Lần đầu tiên tiếp xúc, nhiều em bỡ ngỡ nhưng cũng rất thích thú và hào hứng với bài học làm quen. Các em được các chiến sĩ tình nguyện hướng dẫn cách khởi động máy, gọi tên những thiết bị liên quan và làm quen với đ.ánh máy văn bản, vẽ hình, sao chép dữ liệu, xem hình ảnh, phim, nghe nhạc… Lần lượt những dòng chữ, những đoạn văn, khổ thơ đầu tiên được các bạn học sinh hoàn thành.
Nhiều em ban đầu còn bỡ ngõ, rụt rè trước một thiết bị máy tính hiện đại
Bạn Nguyễn Thị Mỹ Khuyên, sinh viên Trường Đại học KHTN TP.HCM cho biết, sau khi vận chuyển 20 chiếc máy tính lên Đắk Nông, các thành viên trong nhóm trực tiếp lắp đặt điện, mạng internet trong vòng 2 ngày. Tuy nhiên, trong quá trình lắp đặt, do vùng sâu vùng xa nguồn điện không ổn định, nhiều khi hệ thống điện bị hỏng do quá tải, các bạn phải sửa chữa và kết nối lại nhiều lần.
Theo chia sẻ của những chiến sĩ tình nguyện trực tiếp đứng lớp, ngày đầu tiên số lượng học sinh còn khá ít, các em ngại và chỉ dám đứng ngoài cửa nhìn vào. Sang đến ngày thứ hai, nhờ sự động viên và trò chuyện của các “thầy cô giáo”, các em đã đi đông hơn, nhiều em còn thích thú muốn được học cả 2 buổi sáng chiều.
Những ngón tay dò dẫm trên bàn phím.
“Nhìn các em chăm chỉ nghe giảng, hứng thú khi thực hành khiến chúng tôi cảm thấy phấn khởi và có động lực hơn. Việc các bạn nhỏ rủ nhau đến lớp ngày một đông và các bậc phụ huynh cũng rất quan tâm đến việc dạy tin học trong hè cho con em mình đã góp phần làm nên sự thành công của chương trình”, anh Phạm Trí Luật, Phó nhóm hồ hởi chia sẻ.
K’Năng (học sinh lớp 2, Trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi) lần đầu tiên trong đời được sử dụng máy tính, cậu bé tỏ ra phấn khích khi tập gõ chữ và viết tên các thành viên trong gia đình. Cậu học sinh người Mạ này chia sẻ: “Trước đây con chỉ nhìn thấy máy tính ở trong phòng cô giáo với trên tivi. Trong buôn con ở chưa nhà nào có máy tính cả. Chúng con đi học, được các anh chị dạy cho tắt mở máy, đ.ánh chữ, tập vẽ, xem hoạt hình trên máy tính nên thích lắm, bạn nào cũng muốn được học”.
Việc dạy Tin học không chỉ riêng đối tượng học sinh mà còn dành cho mọi lứa t.uổi. Các bạn tình nguyện viên còn mở thêm lớp dạy tin mỗi ngày cho người dân nơi đây. Với mục đích giúp cho mọi người làm quen với máy tính, với mạng internet và các thiết bị công nghệ đồng thời truyền đạt những kiến thức khoa học về sản xuất nông nghiệp.
Anh K’Nam (trú thôn 1, xã Đắk Som) cùng con gái là H’Nhân đang theo học tại lớp Tin học đều cảm thấy thú vị trước sự hiện đại của máy tính. Nam phụ huynh này phấn khởi cho biết: “Hai bố con học được mấy bữa rồi, thích lắm. Cái này còn tiện hơn cả tivi nên chắc mấy hôm nữa mua một cái về cho cả nhà sử dụng, để cho con gái học luôn”.
Đây là chương trình do những trí thức trẻ trực tiếp tổ chức và hoạt động. (Ảnh: Ngọc Huyền)
Được biết, ngoài việc dạy cho học sinh tiếp cận với công nghệ thông tin, đội hình Trí thức Khoa học trẻ tình nguyện đã tổ chức lớp tập huấn tin học văn phòng dành cho cán bộ, nhân viên tại trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi. Lớp học do các cán bộ trẻ của trung tâm trực tiếp truyền đạt những kiến thức nâng cao về Word, Excel và Power Point, Proshow Gold… – những phần mềm phục vụ công việc hiện tại của các giáo viên cũng như cán bộ, nhân viên đang công tác tại trường.
Cô Phạm Thị Thu Huyền, Hiệu trưởng trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi đ.ánh giá: “Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi đóng chân trên xã vùng sâu vùng xa Đắk Som, các em hầu như chưa bao giờ được tiếp cận với máy tính, màn hình chiếu… Thông qua chương trình, những tri thức khoa học công nghệ lần đầu tiên được truyền đạt đến các em, giúp các em học sinh dân tộc thiểu số ở đây được mở mang kiến thức, có những ngày hè bổ ích hơn. Về phía nhà trường, chúng tôi rất hoan nghênh và ghi nhận những đóng góp tích cực đến từ chương trình của những thanh niên, trí thức trẻ tình nguyện”.
Dương Phong
Theo Dân trí
Những người mẹ trẻ sinh con từ thuở 12
Giữa trưa, tiếng trẻ con khóc đòi sữa mẹ vọng ra từ một căn nhà được quây bằng những thanh lồ ô đ.ập dập xen lẫn tiếng nói chuyện của mấy đ.ứa t.rẻ. Bên trong, một thiếu phụ trẻ vừa địu con vừa lụi hụi thổi bếp lửa, vây quanh là hai đứa nhỏ, đứa chỉ mặc quần, đứa mặc độc chiếc áo...
Đó là cảnh nheo nhóc ở nhà Giàng Thị M. (trú thôn 2, xã Đắk Som, huyện Đắk G'Long, tỉnh Đắk Nông), người mẹ của 3 đ.ứa t.rẻ. M. năm nay vừa tròn 18 t.uổi nhưng đã có 5 lần "vượt cạn", lần đầu tiên là cách đây 6 năm, khi cô mới về nhà chồng được mấy tháng.
18 t.uổi, 5 lần "vượt cạn" sinh con
M. và mấy đứa con ngồi khép nép trong ngôi nhà lụp xụp và không có gì đáng giá. Có lẽ đây là lần hiếm hoi, những đứa con M. được gặp người lạ tới nhà chơi. Nhìn M., ít ai nghĩ cô chỉ vừa mới bước sang t.uổi 18 vì nét mặt trông rất già dặn.
Thiếu phụ người Mông chưa rành rọt tiếng Kinh nên thi thoảng trong cuộc trò chuyện, cô dùng đến tiếng mẹ đẻ và phải nhờ đến sự hỗ trợ của nữ cán bộ dân số thôn, chúng tôi mới hiểu được phần nào câu chuyện.
18 t.uổi, M. đã trải qua 5 lần vượt cạn và chuẩn bị đến lần thứ 6
Cô kể, chưa học hết tiểu học, M. đã nghỉ học giữa chừng để lấy chồng. Đến năm 2012 thì sinh đứa con đầu lòng khi vừa tròn 12 t.uổi. "Hầu như năm nào cũng đẻ. Đẻ mấy đứa trước khổ lắm, nhà không đủ ăn, lại không có điều kiện đi bệnh viện nên hai đứa mất rồi, chỉ có 3 đứa sống. Hiện tại, đứa con trong bụng là đứa con thứ 6, mấy tháng nữa là sinh, còn đứa thứ 5 này mới hơn 1 t.uổi vẫn chưa cai sữa mẹ", M. ngại ngùng chia sẻ.
Căn nhà của vợ chồng Giàng Thị P. (SN 1998) nằm ở gần cuối cụm dân cư Sán Chỉ (thôn Phú Lợi, xã Đắk Nang, huyện Krông Nô), khuất sau mấy căn nhà sàn to lớn. Thiếu phụ với gương mặt ngây thơ ngồi lặng lẽ ôm đứa con nhỏ bên cạnh một người phụ nữ lớn t.uổi khi trò chuyện cùng khách.
Hơn 5 năm P. đã sinh được ba người con, đưa lớn 4 t.uổi và đ.ứa b.é 4 tháng t.uổi
P. cho biết, cô lập gia đình từ năm 15 t.uổi. Năm ấy cô đang học lớp 6 thì bố mẹ em cho nghỉ học về nhà lấy chồng, ước mơ theo đuổi con chữ của cô gái tạm khép lại. Hơn 5 năm gắn bó với người chồng cùng xóm, P. đã sinh được ba người con, đưa lớn 4 t.uổi và đ.ứa b.é 4 tháng t.uổi. Do con còn nhỏ nên chỉ có chồng đi làm, còn P. ở nhà trông 3 đứa con. Không đất canh tác, không có trợ cấp xã hội, quanh năm cả nhà chỉ sống bằng t.iền làm thuê của chồng và t.iền bán mấy sào mì cuối năm.
14 t.uổi, H'N. (bon R'Cập, xã Nam Nung, huyện Krông Nô) cũng "theo chồng bỏ cuộc chơi". Ngày ấy, n.ữ s.inh M'Nông đang học lớp 7 thì "lỡ dại" nên quyết định rời ghế nhà trường để về nhà lấy chồng. Tám năm làm vợ, rồi làm mẹ của ba đứa con, cũng là ngần ấy năm gia đình nhỏ của H'N. luôn gắn với hai chữ "hộ nghèo".
Người mẹ trẻ nói không tròn vành rõ chữ, giọng đứt quảng trải lòng: "Em sẽ cố gắng chăm lo , nuôi dạy các con. Lập gia đình sớm khổ lắm, em sẽ không cho ba đứa con lấy chồng sớm như em đâu".
Nhiều hệ lụy từ tục tảo hôn
Ở nhiều bản làng thuộc tỉnh Đắk Nông tình trạng tảo hôn, kết hôn sớm vẫn âm thầm tiếp diễn. Trách nhiệm làm cha, làm mẹ sớm đặt lên vai những đôi vợ chồng trẻ "ăn chưa no, lo chưa tới" đã khiến những ông bố, bà mẹ này phải đối mặt với cuộc sống khó khăn trăm bề. Lời ru buồn ngày ngày vẫn cất lên sau những nếp nhà sàn vương khói bếp.
Thực tế cho thấy, việc tảo hôn, sinh con ở lứa t.uổi vị thành niên không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây nhiều hệ lụy và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người mẹ trẻ.
M., P. hay H'N. chỉ là một vài trong số rất nhiều những trường hợp tảo hôn và may mắn sinh đẻ an toàn, bởi đã có nhiều trường hợp đã m.ất m.ạng khi sinh con quá sớm hoặc gặp biến cố trong lúc mang thai. Như cái c.hết thương tâm của V.T.S, bà mẹ trẻ hơn 16 t.uổi (thôn 2, xã Đắk Som) vào khoảng đầu năm 2017.
Kết hôn sớm là tập tục lâu đời của đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu vùng xa
Lấy chồng từ năm 11 t.uổi, đến năm 2016, S. có thai đứa con thứ 3. Do cuộc sống gia đình khó khăn, không muốn sinh thêm con nhưng lại xấu hổ lại không dám tìm đến cơ sở y tế nên đôi vợ chồng trẻ tự ý phá thai. S. uống nhầm rễ cây độc trong rừng khiến cả hai mẹ con t.ử v.ong.
Khi nhắc đến vấn đề tảo hôn, nhiều cán bộ dân số, y tế cũng thở dài ngao ngán. Chị Triệu Thị Lý, chuyên trách dân số xã Đắk Som cho biết: "Câu chuyện dựng vợ, gả chồng của một số đồng bào dân tộc thiểu số có từ bao đời nay như một lẽ tự nhiên, chỉ vì mục đích là có thêm người làm và duy trì nòi giống. Mặc cho chính quyền, cán bộ dân số, phụ nữ cứ tuyên truyền đi tuyên truyền lại, năm này qua năm khác nhưng đâu vẫn vào đấy".
Tảo hôn, sinh con sớm gây nhiều hệ lụy và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người mẹ trẻ
Ngày 2/5/2018, UBND tỉnh Đắk Nông ban hành kế hoạch thực hiện Đề án "Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2018-2025". Mục tiêu là nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật, chuyển đổi hành vi trong hôn nhân của đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số.
Theo Ban Dân tộc tỉnh Đắk Nông, việc tảo hôn của một số đồng bào dân tộc thiểu số đã có từ lâu, để xóa bỏ được hủ tục lạc hậu này là rất khó, không thể làm trong một sớm, một chiều. Đến thời điểm này, công tác tuyên truyền, vận động vẫn là giải pháp hữu hiệu nhất, nhưng hình thức, nội dung, đối tượng tuyên truyền cần phải được xác định rõ để đem lại hiệu quả thiết thực.
Dương Phong
Theo Dantri
Cô gái trẻ thoát khỏi bọn buôn người nhờ… wifi H'Hiền nhanh trí dùng điện thoại cài đặt phần mềm bẻ khóa wifi, bật định vị, chụp ảnh gửi về cho gia đình nhờ lực lượng công an can thiệp. Cũng nhờ thế mà cô gái mới may mắn được lực lượng chức năng giải cứu, thoát khỏi bọn buôn người. Chỉ vì tin vào lời giới thiệu có công việc nhẹ nhàng,...
