Củng cố, bồi đắp truyền thống thanh lịch, văn minh
Gia đình là nơi lưu giữ và phát triển các giá trị văn hóa, là chiếc cầu nối giữa cá nhân với cộng đồng…
Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành vào tháng 1-2022 được đ.ánh giá là cần thiết, nhằm góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa ứng xử tốt đẹp trong gia đình Việt Nam, đồng thời từng bước đưa vào cuộc sống các chuẩn mực, giá trị đạo đức, văn hóa con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Gia đình là nơi lưu giữ và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống. Ảnh: Nguyễn Thanh Hà
Thiết thực bồi đắp giá trị gia đình
Trong đời sống văn hóa của người Việt, gia đình giữ vị trí hết sức quan trọng, là nơi con người được đáp ứng các nhu cầu về tình cảm, là cái nôi nuôi dưỡng, giáo dục, rèn luyện của mỗi thành viên trong gia đình. Chính nếp ứng xử trong gia đình giúp hình thành nên giá trị văn hóa của người Việt, thể hiện qua sự hòa thuận, lòng chung thủy, lối sống tình nghĩa, tình yêu thương và hy sinh cho con cái, tôn trọng và hiếu đễ với cha mẹ. Xã hội càng phát triển với nhiều biến động thì nếp nhà càng được xem là nền tảng, niềm tự hào và điểm tựa cân bằng cho mỗi cá nhân.
Trong gia đình Việt Nam truyền thống, mối quan hệ giữa ông bà, cha mẹ, con cháu được xây dựng theo một tôn ti, trật tự nhất định, có trên có dưới. Ở đó có tình nghĩa vợ chồng sâu nặng, có tình yêu thương giữa cha mẹ với con cái, sự hiếu thảo, tinh thần trách nhiệm và nghĩa vụ của con cái, cháu chắt đối với các bậc sinh thành.
Giáo sư Sử học Lê Văn Lan từng tự hào chia sẻ: “Gia đình tôi là gia đình nho giáo, bố tôi là học trò của cụ Lương Văn Can – người theo phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục, cho nên cụ là người tiêu biểu cho lối sống nho giáo, nền nếp, chỉn chu. Tôi là con út trong nhà có 7 anh chị em. Ngày mùng 1, 7 anh chị em tôi xếp hàng nối tiếp nhau để chúc Tết bố mẹ và bao giờ cũng phải nghĩ được một câu hay nhất, không trùng ai. Sau khi chúc xong, cụ lấy trong túi áo cánh bên trong một phong bao được làm từ giấy hồng điều gấp lại, đặt trong đó một đồng t.iền xu mang niên hiệu Bảo Đại. Mỗi người được một đồng như thế và lập tức chạy ra ngõ mua kẹo kéo…”.
Nhìn từ truyền thống để thấy, nếp ứng xử thể hiện sự quan tâm, “kính trên nhường dưới”, mối quan hệ gắn bó trong gia đình cùng nhiều nét đẹp khác đã góp phần hình thành nhân cách, tạo nên gia phong, củng cố, bồi đắp nét ứng xử văn minh, thanh lịch của mỗi người trong gia đình và ngoài xã hội.
Được ban hành trong bối cảnh tỷ lệ ly hôn gia tăng, đặc biệt là trong thời gian gần đây liên tiếp xảy ra nhiều chuyện đau lòng có nguyên nhân từ bạo lực gia đình, nhất là b.ạo h.ành t.rẻ e.m…, Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình là văn bản cần thiết, thiết thực, là cơ sở để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động gia đình Việt Nam quan tâm giữ vững nếp nhà.
Thực tế cho thấy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến những câu chuyện buồn trong gia đình. Trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, lối sống công nghiệp khiến con người tự chủ hơn, năng động hơn, song cũng kéo theo những biến đổi về văn hóa gia đình ngày càng rõ nét. Nếp sinh hoạt nhiều thay đổi. Mô hình gia đình đa dạng, phức tạp ít nhiều khiến mối liên kết giữa các thành viên trong gia đình trở nên lỏng lẻo… Nhiều nguyên nhân khác cũng ảnh hưởng không có lợi cho sự hình thành nhân cách của giới trẻ cũng như lối ứng xử của các thành viên trong gia đình, đòi hỏi mỗi “tế bào xã hội” vừa phải duy trì giá trị cốt lõi song cũng phải thích ứng, điều chỉnh để gia tăng gắn kết giữa các thành viên, xây dựng gia đình bền vững.
Mỗi gia đình tiến bộ, văn minh là nền tảng để xây dựng một cộng đồng hạnh phúc.
Hưởng ứng của người dân là vô cùng quan trọng
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Quan tâm đến gia đình là đúng, vì nhiều gia đình cộng lại mới thành xã hội, gia đình tốt thì xã hội mới tốt, xã hội tốt thì gia đình càng tốt hơn, hạt nhân của xã hội là gia đình”.
Chính vì thế, xây dựng gia đình Việt Nam trở thành tế bào khỏe mạnh của xã hội là chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước, là nguyện vọng của mọi người dân. Và Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành được kỳ vọng giúp nâng cao văn hóa ứng xử trong gia đình. Tuy nhiên, cũng có ý kiến lo ngại về tính khả thi của văn bản này, đặt câu hỏi làm thế nào để Bộ tiêu chí phát huy hiệu quả trong đời sống.
Theo đại diện cơ quan ban hành thì hình thức phổ biến truyền thông Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình chủ yếu qua loa đài, truyền hình, báo chí, tờ rơi, đồng thời khuyến khích các địa phương có hình thức khen thưởng, biểu dương cho những gia đình gương mẫu thực hiện. Tuy nhiên, trên thực tế, ngay từ lúc triển khai thí điểm Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình đã vướng phải không ít hạn chế như khó khăn trong việc triển khai, tuyên truyền ở những vùng dân cư thưa, số lượng hộ gia đình tham gia các buổi sinh hoạt chuyên đề chưa nhiều, thêm vào đó vẫn còn tồn tại một bộ phận người dân chưa thực sự quan tâm đến câu chuyện này, cũng như nếp sống, nếp nghĩ vẫn còn bảo thủ, lạc hậu…
Bà Nguyễn Thị Phi, Phó Chủ tịch UBND xã Kim Sơn, huyện Gia Lâm, Hà Nội, cho biết: “Là một trong 5 mô hình thực hiện thí điểm Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình, một năm qua khó khăn lớn nhất là dịch Covid-19 xuất hiện, xã không tổ chức được các hội nghị tuyên truyền trực tiếp. Chính vì thế cán bộ xã đã phải linh hoạt chuyển tải thông điệp bằng nhiều hình thức khác nhau như trên loa đài, sinh hoạt thành những nhóm nhỏ… Đồng thời, xã Kim Sơn hiện cũng có nhiều câu lạc bộ (CLB) như CLB Phụ nữ lên tiếng về uống có trách nhiệm thực hiện an toàn giao thông, CLB Nữ thanh niên, CLB Gia đình hạnh phúc… cùng phối hợp để tuyên truyền Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình. Kết quả năm vừa qua, cùng với chuyển biến trên nhiều mặt, tỷ lệ gia đình văn hóa của xã đạt 96,5% – 98%, tình trạng bạo lực gia đình giảm”.
Tiến sĩ Nguyễn Viết Chức, Viện trưởng Viện Nghiên cứu văn hóa Thăng Long thì khẳng định: “Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình đã nói lên mong ước của xã hội, của các nhà quản lý về một gia đình mà ở đó anh em hòa thuận, vợ chồng yêu thương nhau. Những nội dung của Bộ tiêu chí khá sát thực với yêu cầu của đời sống và đây là lần đầu tiên những tiêu chí cơ bản mà một gia đình cần có được chỉ ra bằng văn bản. Bên cạnh đó, Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình còn kế thừa được những nét đẹp văn hóa của dân tộc như “kính trên nhường dưới”, “thuận vợ thuận chồng tát biển Đông cũng cạn”, “anh em như thể chân tay”…”.
Để Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình được người dân đón nhận và thực hành hiệu quả, theo bà Nguyễn Thị Phi, bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền đa dạng về hình thức, phong phú, sinh động về nội dung, cần tăng cường sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong định hướng về giá trị, giáo dục đạo đức, lối sống, văn hóa ứng xử cho thế hệ trẻ. Đặc biệt, rất nên khen thưởng kịp thời đối với các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc triển khai, thực thiện bộ tiêu chí này.
Tiến sĩ Nguyễn Viết Chức cho rằng, Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình là văn bản có tính định hướng, khuyến khích người dân thực hành theo những tiêu chí được nêu ra để xây dựng gia đình văn minh, hạnh phúc. Chính vì thế, để văn bản đi vào cuộc sống và tạo hiệu quả thiết thực thì sự hưởng ứng của người dân là rất quan trọng. Mỗi người, mỗi gia đình cần coi đó là chuẩn mực để tự sửa mình, điều chỉnh hành vi, cách ứng xử trong gia đình và ngoài xã hội.
Video đang HOT
Rõ ràng, sự ra đời của Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình trong thời điểm hiện tại là việc làm ý nghĩa, góp phần từng bước đưa vào cuộc sống các chuẩn mực, giá trị đạo đức, nâng cao nhận thức của người dân về xây dựng, giữ gìn hạnh phúc bền vững của mỗi gia đình. Khi mỗi gia đình trở nên tiến bộ, văn minh hơn thì các hành vi không đẹp, không phù hợp chuẩn mực chung, hành vi bạo lực gia đình sẽ giảm dần, đó chính là nền tảng để xây dựng một cộng đồng hạnh phúc, phồn vinh.
1. Tiêu chí ứng xử chung: Tôn trọng, bình đẳng, yêu thương, chia sẻ.
2. Tiêu chí ứng xử của vợ, chồng: Chung thủy, nghĩa tình.
3. Tiêu chí ứng xử của cha mẹ với con, ông bà với cháu: Gương mẫu, yêu thương.
4. Tiêu chí ứng xử của con với cha mẹ, cháu với ông bà: Hiếu thảo, lễ phép.
5. Tiêu chí ứng xử của anh, chị, em: Hòa thuận, chia sẻ.
Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình được phổ biến và áp dụng với mọi gia đình và các thành viên gia đình Việt Nam.
Quy tắc đi ăn nhà hàng - Phép lịch sự của những thực khách văn minh
Dù đi du lịch ở bất cứ đâu, hãy nắm vững những quy tắc đi ăn nhà hàng dưới đây!
Bạn đã biết những quy tắc khi đi ăn ở nhà hàng chưa?
Quy tắc ăn nhà hàng- Phép lịch sự của những thực khách văn minh
Khi đi ăn cùng người yêu, đừng gây ảnh hưởng đến những người xung quanh
Quy tắc đi ăn nhà hàng đầu tiên là đừng làm phiền đến những người xung quanh. Đương nhiên khi hẹn hò, ai trong chúng ta cũng đều muốn được gần gũi với đối phương. Thế nhưng, những hành động quá mức đôi khi gây khó chịu cho những người xung quanh. Tốt nhất, bạn hãy áp dụng cẩm nang ăn uống tại nhà hàng bằng việc ngồi đối diện nhau, cùng nâng ly, dành cho nhau những cử chỉ nhẹ nhàng và quan tâm là được rồi.
Thân mật nhưng đừng khiến người khác khó chịu.
Sử dụng điện thoại một cách tế nhị
Trong thời buổi công nghệ hiện đại, sử dụng điện thoại tế nhị là 1 trong những quy tắc đi ăn nhà hàng bạn không nên bỏ qua. Dưới ánh đèn mờ, bạn sẽ cảm thấy rất khó chịu khi đèn flash từ điện thoại ai đó bỗng loé lên và đương nhiên, mọi người cũng vậy. Đặc biệt khi chụp hình selfie, việc đổi góc máy liên tục để khiến 1 mình bạn nổi bật trong sự chờ đợi được ăn của mọi người là điều tối kị. Các bạn trẻ nên chú ý đến lưu ý khi đi ăn nhà hàng này nhé.
Ánh đèn flash có thể khiến mọi người không hài lòng.
Khi đến ăn vào giờ cao điểm, đừng ngồi lại quá lâu
Quy tắc đi ăn nhà hàng giờ cao điểm cũng rất đáng để bạn lưu tâm. Chắc chắn, sẽ không có nhân viên phục vụ nào đến nói với bạn rằng "Anh chị ngồi lâu quá." Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn nên ngồi lại thêm 30 phút cho đến vài tiếng sau khi đã tính t.iền và thức ăn trên bàn đã được dọn dẹp hết. Đây được coi là điều tối kị khi đi ăn nhà hàng.
Đừng ngồi quá lâu vào giờ cao điểm.
Hãy gọi phục vụ 1 cách thanh lịch
Cẩm nang ăn uống tại nhà hàng cũng chỉ ra rằng, bạn nên thể hiện thái độ gọi phục vụ 1 cách lịch sự nếu cũng muốn nhận lại 1 dịch vụ lịch sự. Dù ăn ở đâu, bạn cũng nên duy trì cho bản thân cách ứng xử tinh tế. Để gọi nhân viên phục vụ, bạn có thể giơ tay và gọi họ với âm lượng vừa phải. Kể cả khi đang không tiện lên tiếng gọi phục vụ, bạn cũng tuyệt đối không nên hét to hay búng tay. Đặc biệt khi dùng bữa tại các nước Châu Âu, quy tắc đi ăn nhà hàng này được coi là cơ bản đó.
Gọi phục vụ 1 cách thanh lịch.
Ghi nhớ món ăn của mình
1 trong những quy tắc đi ăn nhà hàng tối thiểu bạn nên nhớ đó là đọc kỹ thực đơn và nhớ món ăn mình đã gọi. Nhằm mang đến những trải nghiệm ăn uống hoàn hảo, mọi sự lựa chọn của bạn, từ những chi tiết nhỏ nhất đều được nhân viên ghi lại 1 cách chính xác. Vì thế, khi ra đồ ăn mà bạn cảm thấy không đúng, hãy thử lục lại trí nhớ xem mình có nhầm không. Cẩm nang ăn uống tại nhà hàng này được cho là rất phù hợp với các du khách hay quên đó.
Đừng quên ghi nhớ tên các món ăn.
Xử lý thức ăn 1 cách tinh tế
Khi đi ăn ở nhà hàng, bạn nên tránh cho quá nhiều thức ăn vào miệng 1 lúc và đừng thổi phù phù nếu đồ ăn quá nóng. Hãy để chúng nguội dần 1 cách tự nhiên. Quy tắc đi ăn nhà hàng này sẽ giúp bạn trông thanh lịch hơn đó. Ngoài ra, bạn cần sử dụng dĩa để xiên đồ ăn chứ đừng xúc nhé. Hãy sử dụng các dụng cụ đúng ý nghĩa và mục đích của nó để tránh trường hợp phải xin thêm. Đây được coi là phép lịch sự khi đi ăn nhà hàng đó.
Ăn nhẹ nhàng và từ tốn.
Đừng đến quá muộn so với thời gian đặt bàn
Ngày nay, các thao các tác đặt bàn đều thuận tiện, nên bạn có thể book lịch ăn theo sự lựa chọn của mình. Tuy nhiên, đừng vì thế mà sai lịch hẹn nhé. Quy tắc đi ăn nhà hàng này áp dụng cho tất cả các nhà hàng. Trước khi booking hoàn thành, bạn đều sẽ nhận được thông báo nhà hàng chỉ giữ bàn trong khoảng thời gian nhất định. Vì thế, hãy đến đúng hoặc sớm hơn giờ đặt bàn 1 chút. Đến muộn và hết bàn được coi là điều tối kị khi đi ăn nhà hàng đó.
Đừng đến quá muộn so với giờ đặt bàn.
Đừng tự lau dọn bàn của mình
Nhiều người nghĩ rằng, việc chồng chén hoặc dĩa lên nhau sẽ giúp cho phục vụ dễ dàng dọn dẹp. Trên thực tế, điều này còn khiến công việc thu dọn trở nên phức tạp hơn. Quy tắc đi ăn nhà hàng này đôi khi khiến nhiều người khó hiểu. Lý giải cho điều này, các nhà hàng giải thích rằng, việc tự dọn bàn thậm chí còn làm chén dĩa dễ bị vỡ và khó khăn cho việc mang vào bếp. Cẩm nang ăn uống tại nhà hàng khuyên bạn, tốt nhất nếu muốn dọn bàn, hãy gọi nhân viên hoặc đẩy chúng ra xa nha.
Đừng tự dọn bàn của mình.
Không nên món không có trong thực đơn
Quy tắc đi ăn nhà hàng cũng nhắc đến việc bạn chỉ nên gọi các món trong thực đơn. Đôi khi, khách yêu cầu 1 món ăn không có trong thực đơn. Tất nhiên, bếp vẫn có thể chế biến món ăn đó, nhưng đây không phải là điều cần làm khi đi ăn nhà hàng. Bởi giá của món ăn phần lớn đều được niêm yết. Do đó, việc phát sinh món ăn ngoài thực đơn sẽ gây khó cho việc tính t.iền. Hơn nữa, vì không có trong thực đơn nên đôi khi, chất lượng món ăn sẽ không đáp ứng được yêu cầu của bạn.
Hãy gọi các món ăn có trong thực đơn.
Lưu ý cách dùng khăn ăn
Quy tắc đi ăn nhà hàng không chỉ bao gồm cách ăn uống mà còn cả cách sử dụng các dụng cụ ăn uống. Với khăn ăn, bạn hãy mở ra ngay khi ngồi vào bàn và đặt lên trên đùi. Nếu cần rời khỏi bàn, hãy để khăn trên ghế. Đó là dấu hiệu cho nhân viên phục vụ biết bạn vẫn chưa dùng bữa xong. Khi quay lại, hãy l.ật m.ặt khăn sạch lên và tiếp tục thưởng thức bữa ăn. Cẩm nang ăn uống tại nhà hàng này rất hữu ích đúng không?
Lưu ý cách dùng khăn ăn.
Hãy sử dụng nước chấm đúng cách
Hầu như mọi người đều đã quen với việc đưa toàn bộ miếng thức ăn vào nước chấm. Tuy nhiên, quy tắc đi ăn nhà hàng này, đặc biệt với thực khách Nhật lại không phải như vậy. Với khách Nhật, họ sẽ rót 1 lượng vừa phải nước sốt vào chén, sau đó chấm nhẹ miếng sushi vào phần nước chấm và thưởng thức. Đây được coi là điều nên làm khi đi ăn nhà hàng vì nước sốt mặn của người Nhật có 1 hương vị rất riêng biệt mà bạn chỉ nên thưởng thức từng chút 1 thôi.
Dùng nước chấm đúng cách.
Đừng ăn trước mọi người trong bữa tiệc
Quy tắc đi ăn nhà hàng đối với nhóm nhiều người cũng khuyên bạn rằng, bạn chỉ nên bắt đầu ăn khi người phục vụ mang thức ăn cho tất cả mọi người. Ngoài ra, bạn hãy ăn thật từ tốn, đừng ăn quá nhanh cũng đừng quá chậm. Hãy giữ sao cho tốc độ ăn khớp với những người cùng bàn khác nhé. Cẩm nang ăn uống tại nhà hàng này rất hữu ích đúng không?
Đừng ăn trước mọi người trong bữa tiệc.
Để ý đến cách trò chuyện trong bữa ăn
Hạn chế những chủ đề gây tranh cãi hoặc nhạy cảm được coi là quy tắc đi ăn nhà hàng đúng trong mọi trường hợp. Nếu bạn chưa biết đối tượng mình sẽ ăn thích nói những câu chuyện gì, hãy hỏi hướng dẫn viên để được tư vấn thêm nhé. Tốt nhất là bạn nên tránh các chủ đề nhạy cảm và tập trung vào những câu chuyện vui vẻ. Hãy trò chuyện với người bên cạnh khi đi ăn nhóm đông 1 cách nhỏ nhẹ để không gây ảnh hưởng đến mọi người nhé.
Lưu ý cách nói chuyện khi ăn.
Am hiểu văn hóa ăn uống nơi mình đến
Nếu có ý định dùng bữa ở 1 nơi xa lạ, hãy tìm hiểu về văn hóa, phong tục tập quán và đặc biệt là quy tắc đi ăn nhà hàng nhé. Mỗi 1 địa điểm du lịch lại có những đặc điểm riêng biệt khác nhau. Ví như khi đi ăn ở những bãi biển đẹp như Nha Trang, Vũng Tàu, hãy gọi các món như bún sứa, mực rim hay lẩu cá đuối. Ngoài ra, ở 1 số nơi, họ sẽ dùng các loại gia vị, đũa hay giấy ăn khác nhau nên đừng quá bất ngờ nhé.
Tìm hiểu các phong tục tập quán và quy tắc ăn uống.
Nếu bạn chưa biết các quy tắc đi ăn nhà hàng thì bài viết trên sẽ đưa ra những gợi ý không tệ đâu. Đến đúng giờ đặt bàn, sử dụng điện thoại 1 cách tế nhị hay chỉ gọi những món ăn có trong thực đơn là những phép lịch sự khi đi ăn nhà hàng đó. Dù du lịch và ăn uống ở bất cứ đâu, hãy luôn cư xử và thể hiện là 1 người khách du lịch có văn hóa nhé.
Chọn đồ đi ăn cưới: Tinh tế nhất là mặc 5 kiểu trang phục này 5 kiểu trang phục đi ăn cưới này sẽ đảm bảo, chị em không chiếm spotlight của cô dâu. Lại một mùa cưới nữa đến. Nhưng dù tham dự không biết bao nhiêu tiệc cưới, câu chuyện chọn trang phục vẫn khiến các chị em đau đầu. Outfit mặc đi ăn cưới cần thỏa mãn một số tiêu chí như: thanh lịch nhưng...
