‘Công nghệ’ chế biến tôm khô tẩm hóa chất
Tôm được chích lấy ra hết đất cát, rồi tẩm hóa chất cho có màu đó, sau đó luộc, phơi khô trên nền đất.
Những ngày gần tết, tôm khô bán rất chạy do là mặt hàng “sang trọng”, giá cao (600 nghìn đồng một kg), thường dùng làm quà biếu. Công nghệ chế biến nó lại rất đơn giản và trông cực kỳ… bẩn!
Thị trấn Vàm Láng (huyện Gò Công Đông, tỉnh T.iền Giang) nằm cách TP HCM khoảng 90 km là nơi có nhiều cơ sở chế biến tôm khô.
Phơi tôm trên nền sân xi-măng khoảng 2-3 ngày trước khi đ.ập tách vỏ trở thành tôm khô.
Băng qua nhiều ngõ ngách chật hẹp của con đường xuyên chợ Vàm Láng là đến một hộ làm nghề sản xuất tôm khô từ 10 năm nay. Cái sân xi măng trước hiên nhà rộng thênh thang đang phơi đầy tôm còn nguyên vỏ. Do đây là tôm biển nên con nào con nấy to bằng ngón tay trỏ. Sân phơi không hề được che lót bằng tấm thảm nilon nên trông những con tôm lấm lem rất bẩn.
Chủ hộ cho hay, cứ khoảng 10-11 kg tôm tươi nguyên liệu sau quá trình sơ chế 2-3 ngày sẽ cho ra một kg tôm khô. Quy trình như sau: ban đầu mua tôm biển đông lạnh từ các vựa về đưa cho lao động nữ tập trung ngồi xoay vòng “chích” lấy hết cát trên lưng, sau đó mang đi rửa sạch, rồi cho vào chảo to luộc chừng 10 phút, vớt mang ra ngoài sân trần phơi khô, nắng tốt thì 2 ngày, còn nắng yếu mất 3 ngày.
Luộc tôm trước khi phơi, đây là giai đoạn bỏ hóa chất vào.
Cuối cùng là mang vào nhà “đ.ập” bóc vỏ tôm ra là thành “tôm khô”. Tất cả các công đoạn nói trên đều sử dụng bằng tay (không mang găng) và lao động toàn là nữ bởi đặc thù công việc đòi hỏi công phu, tỉ mỉ.
Các lao động nữ ngồi quây quần “chích lễ” lấy cát ở trên lưng từng con tôm.
Video đang HOT
“Ngày bình thường chúng tôi chế biến khoảng 300-400 kg tôm tươi, còn bắt đầu từ tháng một này thì sản lượng tăng gấp đôi. Vì thế, lao động ngày thường chỉ có 10 người thì nay tăng lên 20 chị em mà làm hàng vẫn không đủ giao”, ông chủ nói.
Giải thích điều kiện lao động làm việc không đảm bảo như trang phục tự do, bảo hộ lao động tối thiểu là găng tay, khẩu trang không có, không đảm bảo vệ sinh thực phẩm cho con tôm khô, chủ hộ cười nhăn nhó: “Trong điều kiện sản xuất truyền thống tại gia đình rất khó thực hiện”.
Chị Hường, một chủ vựa thu mua tôm biển ở chợ Vàm Láng tiết lộ, tất cả các hộ làm tôm khô ở đây đều lấy từ biển. Tôm biển có hai loại: tôm bạc và tôm huyết, trong đó nhiều nhất là tôm bạc vì đ.ánh bắt gần bờ, còn tôm huyết do đ.ánh bắt xa bờ nên lâu lâu mới có.
Đặc điểm vỏ tôm bạc có màu vàng trắng nên trước khi luộc tôm các hộ sản xuất đều có bỏ vào chút ít phẩm màu đỏ công nghiệp để cho màu con tôm đỏ, hấp dẫn. Ngay cả tôm đất tự nhiên đ.ánh bắt trong các ao nước lợ, do có màu đỏ nhạt nên họ cũng làm như vậy. “Chúng tôi bán một kg tôm biển đông lạnh bình quân 40 nghìn đồng một kg; sau khi mang về nhà chế biến theo tỷ lệ 10 kg tươi = 1 kg khô, họ bán ra 500 nghìn, lãi 100 nghìn một kg”, chị Hường nói.
“Những lỗi thường thấy nhất đối với các hộ sản xuất tôm khô, ruốc khô ở địa phương là họ sử dụng phẩm màu công nghiệp để tẩm. Tuy nhiên sau khi kiểm tra thì cơ quan chức năng chỉ dừng lại ở mức nhắc nhở, chứ chưa lần nào lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính một hộ nào cả”, bà Nguyễn Thị Thu, PCT UBND thị trấn Vàm Láng khẳng định.
Ở khu phố Lăng 1, chủ một hộ chuyên sản xuất tôm khô thừa nhận, tùy theo “nhận thức” kinh doanh của mỗi người mà sử dụng các loại hóa chất khác nhau. Người nào ham lãi cao thì dùng phẩm màu đỏ giá 20 nghìn đồng một kg; còn lãi thấp hơn thì dùng hóa chất có tên Willton giá bán 200 nghìn đồng một kg.
“Nói thật, ai bảo sản xuất tôm khô mà không tẩm hóa chất màu đỏ là không đúng. Nhưng chúng tôi sử dụng loại đắt t.iền thì chắc cũng không độc hại gì”, ông chủ này cho biết. Thật ra, hóa chất Willton mà ông nói là chai nhựa, in toàn tiếng Anh, không có hướng dẫn bằng tiếng Việt, mua từ một cửa hàng tại chợ hóa chất Kim Liên (quận 5, TP HCM.
Tùng, một lao động tại đây lấy cái vợt vớt tôm ra từ cái chảo đang đun nước sôi sùng sục. Ông chủ chỉ vào tôm giải thích: “Theo quy trình, người ta chỉ bỏ hóa chất một lần vào chảo đun sôi để tẩm màu đỏ con tôm, còn sau khi phơi khô có muốn tẩm thêm nữa cũng không được vì lúc đó vỏ tôm đã khô rồi”.
Đa số những hộ sản xuất tôm khô mặc dù một ngày cho ra lò cả tạ tôm khô nhưng do quy mô gia đình, không đăng ký kinh doanh nên ngoài tầm kiểm tra, kiểm soát của chính quyền địa phương. Ngay cả việc kiểm tra an toàn thực phẩm cũng bị động, lúc nào có “chiến dịch” từ Chi cục An toàn Vệ sinh thực phẩm tỉnh xuống thì xã mới phối hợp cùng tham gia.
Theo Nông nghiệp Việt Nam
Rước bệnh vào thân vì đồ ăn vỉa hè
Thấy khách yêu cầu đĩa bún, cô nhân viên bán hàng đang vặt lông vịt vội vàng nhúng tay vào chậu nước đã đổi màu, lau tay vào chiếc giẻ màu cháo lòng vừa được dùng lau bàn rồi nhanh chóng bốc bún bê ra bàn cho khách.
Mất vệ sinh như... quán ăn vỉa hè
Tại quán vịt cỏ Vân Đình trên đường Chiến Thắng (quận Hà Đông, Hà Nội), thịt vịt được nướng ngay ở mép đường, xe cộ qua lại bụi mù mịt. Thấy khách yêu cầu đĩa bún, cô nhân viên bán hàng đang vặt lông vịt vội vàng nhúng tay vào chậu nước đã đổi màu, lau tay vào chiếc giẻ màu cháo lòng vừa được dùng lau bàn rồi nhanh chóng bốc bún bê ra bàn cho khách.
Cách đó không xa, căn phòng rộng chừng 15m2 chật kín khách, trên mặt bàn vương vãi đồ uống, thức ăn mà chủ quán chưa kịp dọn. Ngay dưới sàn nhà, từng dòng nước đen kịt, lênh láng cùng hàng loạt giấy ăn được vứt ngổn ngang, rất mất vệ sinh.
Đồ ăn nhanh không được che đậy vẫn được bán cho người tiêu dùng
Tương tự, tại quán vịt trên phố Vũ Hữu (quận Thanh Xuân, Hà Nội), toàn bộ bát đĩa, rau sống được bày sẵn pha lẫn với bụi than của lò quay vịt cách đó vài mét bu bám. Cảnh chế biến thức ăn giữa thịt chín, thịt sống lẫn lộn nhưng hễ có khách, chủ quán tay nhanh thoăn thoắt với con vịt vừa quay được phết ít phụ gia thực phẩm hoà quện với bụi đất, sẵn sàng phục vụ khách.
Tại các quán lòng lợn, tiết canh ở khu vực quận Thanh Xuân, khu chợ Phùng Khoang (huyện Từ Liêm) và đường Hoàng Hoa Thám (quận Hà Đông), các loại thực phẩm được chế biến, thực hiện ngay dưới nền gạch, nền xi măng. Sát đó là khu vực vệ sinh bốc mùi. Rau các loại được nhặt qua loa, đem nhúng vào một chậu nước mờ đục trước khi đem chế biến và mang ra cho khách ăn sống.
Toàn bộ bát, đũa, xoong nồi chỉ rửa bằng một chậu nước nhờ nhờ, váng mỡ nổi lềnh phềnh. Gần đó là những xô đựng thức ăn dư thừa, không được che đậy, đặt kề bên miệng cống thoát nước thải bốc mùi hôi thối nồng nặc, ruồi nhặng bu bám.
Món ăn vỉa hè thường không được chế biến kỹ
Còn tại một quán phở trên phố Nguyễn Đình Chiểu (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), tình trạng cũng tệ hại, khiếp đảm không kém. Mọi hoạt động kinh doanh từ chế biến thực phẩm, đun nấu, rửa bát, đũa đến chỗ ngồi ăn của thực khách đều nằm gọn trong một con ngõ nhỏ, mặt nền ẩm ướt, nhớp nháp. Trên mặt bàn, váng mỡ nhầy nhụa, bụi bặm, phía dưới giấy ăn đã qua lau chùi vứt bừa bãi...
Người ăn "khuất mắt trông coi"?
Theo số liệu thống kê, trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện có gần 50.000 cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh dịch vụ ăn uống, thực phẩm thì số quán ăn, nhà hàng trên các đường phố, vỉa hè, khu tập thể, cụm dân cư chiếm khoảng 50%. Trong đó, tập trung chủ yếu ở các quận nội thành và các thị xã, thị trấn trọng điểm.
Cũng theo quy định của ngành y tế, để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, các cửa hàng kinh doanh ăn uống phải đảm bảo 10 tiêu chí như đủ nước sạch, có dụng cụ gắp thức ăn chín, không để lẫn thức ăn chín và sống; nơi chế biến thực phẩm phải sạch, cách biệt nguồn ô nhiễm như cống rãnh, rác thải, công trình vệ sinh, nơi bày bán gia súc, gia cầm; người làm dịch vụ chế biến thức ăn phải được tập huấn kiến thức và khám sức khoẻ định kỳ; nhân viên phải đeo tạp dề, khẩu trang, mũ khi bán hàng; không sử dụng phụ gia thực phẩm, thức ăn phải được bảo quản trong tủ kính và được bày bán trên giá cao hơn 60cm...
Tuy nhiên, phần lớn các cơ sở kinh doanh ăn uống đường phố đều vi phạm các quy định trên. Mặc dù thức ăn đường phố là một trong những thủ phạm chính làm lây lan các dịch bệnh và nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm rất cao nhưng kẻ bán, người ăn vẫn tấp nập.
Khi đề cập đến vấn đề chất lượng vệ sinh tại các quán này, phần lớn người tiêu dùng đều thể hiện sự chủ quan, cho rằng khuất mắt trông coi. Hơn nữa, do nhiều người có thói quen ăn đồ ăn nhanh ở vỉa hè cho... tiện nên các gánh hàng rong vẫn ngang nhiên tồn tại.
Đề cập tới vấn đề trên, ông Hoàng Đức Hạnh, phó giám đốc sở Y tế Hà Nội cho biết: Trách nhiệm quản lý, giám sát, kiểm tra chất lượng ATVSTP các quán ăn đường phố thuộc UBND các xã, phường, thị trấn. Tuy nhiên, hiện vẫn có một số nơi buông lỏng quản lý dẫn đến một số quán ăn, nhà hàng không thực sự đảm bảo chất lượng ATVSTP, gây hại tới sức khoẻ người tiêu dùng.
Do vậy, trong thời gian tới các cấp, các ngành, đặc biệt là các lượng lực chuyên môn cần đẩy mạnh công tác thanh kiểm tra nhằm phát hiện, xử lý những cơ sở không đảm bảo về mặt chất lượng sản phẩm cũng như các tiêu chí bắt buộc trong kinh doanh buôn bán thực phẩm theo quy định của ngành y tế.
Ông Hạnh cũng cho biết thêm: Để hạn chế ảnh hưởng sức khoẻ người tiêu dùng, nhất là vào dịp Tết cổ truyền sắp tới, người tiêu dùng nên lựa chọn những sản phẩm đạt chất lượng, có cơ sở, nguồn gốc rõ ràng.
Khi ăn uống, người dân nên lựa chọn những quán hàng sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh, có đầy đủ nguồn nước, cơ sở hạ tầng tốt cũng như có đầy đủ các trang thiết bị nhằm đảm bảo ATVSTP, qua đó mới phòng tránh được các dịch bệnh có thể xảy ra.
Theo Quỳnh Chi (Người đưa tin)
Phát hiện chất cấm trong bim bim tại Hà Nội Sau hơn 3 tháng gửi các mẫu bim bim của Công ty TNHH SaSa Hà Nội (Sơn Đồng, Hoài Đức) đi phân tích, chúng tôi xác định gần 40.000 gói sản phẩm đều chứa chất cấm sử dụng trong thực phẩm", ông Kiều Đình Cảnh, Đội phó Đội QLTT 12, Chi cục QLTT Hà Nội cho biết. Bim bim được đóng gói chờ...
