Cô bé lớp trưởng kiêm làm “osin”
Ước mơ được học tiếp của cô học trò giỏi lớp 6 trường THCS Vinh Hà (Phú Vang, Huế) đã bị cái nghèo chắn ngang. Lan từ giã sách vở vào TP HCM giúp việc nhà cho gia đình một người cô họ.
25 giờ một ngày
Thấm thoát đã 8 năm trôi qua, Lan bây giờ đang là lớp trưởng của lớp 10D1 TTGD TX Quận Phú Nhuận, sở hữu 3 danh hiệu học sinh giỏi suốt 3 năm liền và là chủ nhân của giải 3 học sinh giỏi môn Sinh cấp Thành phố. 8 năm chỉ có thể tóm tắt trong mấy câu nhưng những nỗ lực của Lan thì không ai có thể đếm được.
Buổi tối đầu tiên một mình đạp xe đi “khai trường” sau 3 năm gián đoạn, đúng là “cảnh vật xung quanh đang có sự thay đổi lớn” với “cô bạn ôsin” này, Lan tự hứa là phải nỗ lực để học bù vào những tháng ngày tạm xa sách vở, và càng phải làm công việc nhà chăm chỉ hơn để đền đáp công ơn của người cô họ tốt bụng đã tạo điều kiện để Lan được đi học tiếp.
Trong thời gian đó, từ sáng đến chiều tối, Lan phải quay với đủ thứ việc nhà và trông bé Thạch Thảo (bé Happy, con người cô). Tối, sau khi đi học về, cô bạn lại rửa một thau chén bát và dỗ bé Happy ngủ. Với Lan, một ngày có đến 25h, vì ngày nào cô bạn cũng thức đến tận 1h sáng hôm sau để hoàn thành bài vở.
Phương Lan đang làm việc nhà
Hiện tại, không còn làm ở nhà cô họ nữa, mỗi 5h sáng Lan phải đạp xe gần 20 cây số đến giúp việc cho một gia đình do thầy dạy Văn giới thiệu. Chỉ mới làm được một tuần nhưng Lan đã chiếm được tình cảm của gia đình này. Cô chủ nhà cho biết: “Con bé rất ngoan và siêng năng. Chỉ tội là phải đi làm xa quá, không biết có đủ sức khỏe cho việc học không!” Về điều này thì cô chủ có thể yên tâm, trong suốt 3 năm nay, dù nhiều lần mệt mỏi vì công việc nhưng Lan chỉ nghỉ học có 2 ngày – lúc nhà chủ có tiệc đột xuất.
“Thợ săn” sách cũ
Theo tiết lộ của bạn bè cùng lớp thì trong suốt 3 năm học chung, chưa thấy Lan một lần xuống căn tin uống nước hoặc ăn quà vặt. Lan giải thích: “Một năm mới nhận lương một lần, mình chuyển thẳng về cho ba mẹ, chỉ để dành một ít mua sách vở”.
Vì thế, với Lan, vất vả nhất là vào đầu năm học, cô bạn phải xin chủ nhà, thu xếp thời gian đi “săn” đồ dùng học tập giá rẻ và sách cũ. Như bộ sách giáo khoa mà Lan đang sử dụng, có “nguồn gốc” từ năm hiệu sách cũ và lấy mất của cô bạn đến 7 buổi tối! Hiện tại, Lan đang “săn” một quyển từ điển Anh Việt.
“Từ điển cũ thì nhiều lắm, nhưng mình đang kiếm một quyển từ điển cũ có luôn phần phrasal verb để tiện cho việc học. Hôm trước vô nhà sách thấy từ điển mới có giá đến 300.000 đồng, mắc quá! Đành chờ đến lúc chúng trở thành sách cũ thì tậu về thôi”, Lan tâm sự.
Sở dĩ phải ráo riết “săn” từ điển là vì Lan vừa được chọn vào Đội tuyển học sinh giỏi Anh văn của trường. Cách học tiếng Anh của Lan cũng thật thú vị. Mỗi khi làm quen với từ mới, Lan tự đặt nó vào một câu cụ thể rồi ghi vào quyển sổ tay nhỏ. Lúc đưa võng ru em, chờ cơm chín hoặc bất cứ lúc nào có thời gian rảnh là Lan lại lấy quyển số ấy ra xem.
Với người viết bài này, khó nhất là việc tiếp cận với Phương Lan, phải canh đúng lúc Lan dắt xe ra khỏi nhà hoặc lúc tan học mới “bắ.t có.c” được cô bạn. Những buổi sáng sớm gặp nhau trước cổng nhà trọ, Lan chỉ kịp trả lời tôi vài câu rồi lại lên xe, đạp 20 cây số từ quận Phú Nhuận đến Tân Phú để tiếp tục “nghề” ôsin của mình.
Giữa dòng xe cộ đông đúc, dáng người nhỏ nhắn của Lan dễ bị lẩn khuất. Thế nhưng, những lúc ấy, tôi lại tưởng tượng đến hình ảnh Phương Lan trong chiếc áo dài của một cô giáo Anh văn đứng trên bục giảng, hoặc đang tháp tùng, làm thông dịch viên cho một yếu nhân trong chuyến công tác nước ngoài như mơ ước của cô bạn giàu nghị lực này.