Chuột rút cũng có thể gây c.hết người
Chuột rút (vọp bẻ) không chỉ khiến bạn đau đớn, mà nó còn là triệu chứng của nhiều bệnh nguy hiểm, thậm chí có thể dẫn đến t.ử v.ong.
Chị Trịnh Thu Hà (đường Phạm Văn Hai, Q.Tân Bình, Tp.HCM) thỉnh thoảng đang ngủ giữa đêm khuya lại bất chợt tỉnh dậy vì chân tự nhiên bị tê đâu sau đó là bị chuột rút hết chân này đến chân kia, giữa đêm hôm nhiều lần chị ôm châm mà ứa nước mắt vì đau, và mỗi đêm như thế sáng hôm sau dậy hai chân chị thường gân cốt tê cứng.
Hồi đầu khoảng 1 tháng chị Hà bị một lần, gần đây tuần nào chị cũng h.ành h.ạ, có tuần bị hai ba lần. Chồng chị nhiều khi đang ngủ cứ thi thoảng giật mình vì tiếng kêu đau cơn đau nhức nhối của vợ và anh phải ngồi dạy để xoa bóp giúp chị qua cơn đau.
Nghĩ chuột rút chỉ là biểu hiện bình thường nên hai vợ chồng chị Hà chủ quan mà chỉ nghe mọi người mách nước rồi tự khắc phục. Thế nhưng sau đó, những cơn chuột rút ngày càng nhiều, và đau nhức nhối khiến chị không thể chịu nổi. Cuối cùng chồng chị đưa đi khám mới biết do lâu nay chị Hà không ăn cá và nhiều thức ăn khác, nên cơ thể chị bị thiếu canxi và sắt trầm trọng nên ảnh hưởng tới cơ xương khớp.
Vì sao bạn bị chuột rút?
Không chỉ phụ nữ mang thai mới bị chuột rút, mà có rất nhiều người từng bị nhưng họ thường không quan tâm, vì thời gian xảy ra ngắn và họ cho rằng không nguy hiểm, là điều bình thường mà ai cũng có thể mắc phải. Tuy nhiên, thực tế cho thấy chuột rút dấu hiệu một số bệnh hoặc thiếu một số chất.
Trao đổi với phóng viên về vấn đề này, ThS.BS. Mai Thị Minh Tâm (Phó trưởng Khoa Cơ-Xương-Khớp, Bệnh viện E Trung ương) cho biết: “Chứng chuột rút là co cơ ngoài ý muốn, co một phần của cơ hoặc toàn bộ của cơ. Chuột rút xảy ra đột ngột, rất mạnh và xảy ra ngắn trong vòng vài phút như cơn tetanie (cơn hạ canxi m.áu). Tuy nhiên, nó làm cho bệnh nhân đau dữ dội, không thể cử động được nữa. Chuột rút cũng thường đến sau các tư thế co chân (gấp cẳng chân), co tay (gấp cẳng tay) khi ngủ và cả khi cơ thể gắng sức”.
Bác sĩ Minh Tâm cho hay, chuột rút là biểu hiện của co cơ không chủ ý, ta có thể nhìn thấy và sờ thấy co một phần của cơ hoặc cả bó cơ, và thường xảy ra ở các nhóm cơ như co cơ bắp chân, ngón chân, cơ cạnh lưng, và cơ ngực…
Chuột rút có thể gây t.ử v.ong
Theo bác sĩ Minh Tâm: Chuột rút tự phát xảy ra ở mọi lứa t.uổi, tuy nhiên hay gặp nhất là ở những người chơi thể thao và người già. Những yếu tố thuận lợi gây chuột rút thường gặp ở phụ nữ mang thai, những người mất nước và điện giải, mắc bệnh suy thận mạn, uống rượu, hút t.huốc l.á, hay do trời lạnh…
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chuột rút. Trong đó nguyên nhân chính được chia làm hai nhóm:
- Nhóm một, nhóm chuột rút tự phát và chuột rút do mắc các bệnh lý khác. Chuột rút tự phát thường xảy ra khi ban ngày phải lao động nặng nhọc, quá sức, mệt mỏi nên ban đêm khi ngủ sẽ bị chuột rút. Những người vận động cơ bắp nhiều, mạnh, hay chơi thể thao với cường độ cao khiến cơ thể cơ thể bị mất muối do đổ mồ hôi, do đó làm giảm nồng độ kali, magie, natri, canxi trong m.áu cũng dẫn đến chuột rút.
Ngoài ra, tình trạng vận động nhiều còn gây lắng đọng axit lactic trong bắp thịt, dẫn đến rối loạn dẫn truyền tín hiệu giữa dây thần kinh và cơ bắp, nên dù bộ não muốn cơ thư giãn sau khi cử động nhưng cơ vẫn tiếp tục co rút gây ra đau. Những người ngồi làm việc lâu, không thay đổi tư thế cũng thường bị chuột rút…
- Nhóm hai, do mắc phải các bệnh như đái tháo đường, Parkinson, thiếu m.áu, bệnh tuyến giáp, bệnh thận, rối loạn tuần hoàn, bệnh giãn tĩnh mạch… Hay phụ nữ mang thai hay bị chuột rút do thiếu canxi, phốt pho, magie, do sức nặng và độ lớn của tử cung chèn ép vào các mạch m.áu ở chân hoặc do các cơ ở chân phải mang sức nặng của cơ thể.
“Chuột rút khiến cơ bị co gây cảm giác đau đớn. Bình thường chuột rút tự phát không kéo dài và không gây nguy hiểm. Nhưng nếu chuột rút xảy ra khi đang lái xe, điều khiển máy móc, đang bơi dưới nước… thì có thể gây tai nạn, c.hết đ.uối và nguy cơ t.ử v.ong là có thể. Nếu thỉnh thoảng bạn mới bị chuột rút thì không đáng ngại. Nhưng nếu bạn thường xuyên bị chuột rút, hoặc bị chuột rút gây đau đớn, mất ngủ, cơ teo và yếu hoặc do mắc những bệnh lý khác thì cần đi khám bệnh, và làm xét nghiệm để được chẩn đoán và điều trị đúng bệnh gây ra chuột rút.” – bác sĩ Minh Tâm khuyến cáo.
Video đang HOT
Xử trí khi bị chuột rút
Bác sĩ Minh Tâm chỉ dẫn một số cách sau:
- Dừng vận động, cố gắng thả chùng chi bị bệnh để thư giãn bắp thịt đang bị co rút. Nhẹ nhàng xoa bóp bắp cơ, nếu có dầu nóng thì thoa dầu lên vùng da của bắp thịt đang bị co rút massage nhẹ nhàng.
- Xoa bóp, chườm lạnh bằng túi đá hoặc tắm nước ấm.
- Chuột rút cơ xương sườn: hít thở sâu để thư giãn cơ hoành đồng thời xoa bóp nhẹ các bắp thịt xung quanh lồng ngực. Sau đó uống nước trà đường nóng, nước cam, nước chanh…
Những cách điều trị chuột rút
Bạn cũng có thể điều trị bằng một số cách sau:
- Dùng thuốc để bổ sung các chất magie, canxi…
- Đi chân đất trên nền đất lạnh.
- Trước khi đi ngủ hãy thể dục chân, co duỗi lên xuống.
- Tắm nước lạnh, sau đó dùng nước nóng để tắm giúp thư giãn cơ.
- Khi đi ngủ, dùng gối hoặc đệm mỏng kê cao chân để giúp m.áu lưu thông…
Ngăn ngừa chuột rút
Chuột rút rất dễ xảy ra, tuy nhiên mỗi người đều có thể kiểm soát và ngăn ngừa chuột rút bằng cách:
- Uống đủ 1,5 lít nước/ ngày, tốt nhất là chọn nước khoáng giàu muối khoáng.
- Thực hiện chế độ dinh dưỡng cân bằng, đủ chất, đặc biệt là ăn nhiều hoa quả và rau xanh để bổ sung kali, magie và canxi cho cơ thể.
- Hạn chế dùng các chất kích thích như t.huốc l.á, rượu, trà, cà phê.
- Đối với những vận động viên thể thao cần thực hiện đầy đủ các động tác khởi động trước khi vào bài tập.
- Đặc biệt, với phụ nữ mang thai cần phải có chế độ ăn uống hợp lý, cân bằng các chất khoáng để tránh thiếu chất gây nên chuột rút và ảnh hưởng tới cả thai nhi.
Theo Sức khỏe gia đình
Cách xử lý khi bà bầu bị chuột rút
Chuột rút trong thời kỳ đầu của quá trình mang thai là một hiện tượng tương đối phổ biến. Tuy nhiên, đây cũng là một cảm giác hết sức khó chịu khi mang thai. Dưới đây là cách xử lý tình trạng này các mẹ bầu nên biết.
Nguyên nhân bà bầu bị chuột rút
Ở người bình thường, co cứng cơ xảy ra khi cơ rơi vào tình trạng làm việc quá mức hay bị kích thích đột ngột và quá mức. Nguyên nhân của chứng co cứng cơ thường do sự rối loạn về điện giải, như các rối loạn cân bằng muối mước, rối loạn cân bằng natri, kali, canxi...
Ở các bà bầu, khi tử cung mở rộng để tạo chỗ nằm cho em bé, các cơ và dây chằng nâng đỡ tử cung bị kéo căng. Điều này có thể gây các cơn đau nhức cho các bà bầu, đặc biệt trong ba tháng đầu tiên của thai kỳ. Các tĩnh mạch cung cấp m.áu cho tử cung cũng bị đè gây cảm giác nặng nề khó chịu. Thường thì chuột rút co cơ có thể cảm nhận ngay ở vùng bụng dưới.
Bên cạnh đó, do tình trạng thai hành, thai phụ có thể bị nôn ói, ăn uống kém, sụt cân... dẫn đến mất nước, rối loạn cân bằng nước điện giải. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến chứng co cứng cơ. Ở những tháng cuối thai kỳ, do yêu cầu canxi cho thai nhi ngày càng cao, sẽ có sự thay đổi cân bằng canxi nội bào và ngoại bào, cũng như thay đổi về khuynh hướng thu nhận và thải trừ canxi cho phù hợp với nhu cầu... tình trạng rối loạn cân bằng điện giải đặc biệt là canxi có thể xảy ra và thường biểu hiện bằng tình trạng.
Xử lý khi bà bầu bị chuột rút
Khi mang bầu bị chuột rút, các mẹ cần bình tĩnh và làm theo những bước sau:
- Duỗi chân: Hãy cố gắng để thẳng chân, bắt đầu xoa bóp nhẹ nhàng mắt cá và các ngón chân. Điều này có thể gây đau lúc đầu nhưng cảm giác đau sẽ dần biến mất.
- Xoa bóp các cơ bắp bị co rút.
- Lấy một chai nước nóng đặt lên vùng bị chuột rút.
- Đi lại. Bước một vài bước cũng sẽ giúp chứng chuột rút qua nhanh.
Hoặc các mẹ có thể xuống giường và đặt chân xuống đất hoặc gót chân khi nằm thẳng chặt chạm vào tường, cũng có thể duỗi lòng bàn chân về phía trước để kéo dài ống chân.
Ngoài ra, duỗi thẳng đầu gối, sau đó lại cong vểnh bàn chân về phía sau gối, gập lên trên, nhẹ nhàng xoay chân sẽ giúp giảm chứng chuột rút.
Cách phòng ngừa chứng chuột rút ở các bà bầu
Rửa, ngâm chân bằng nước ấm trước khi đi ngủ cùng một số động tác massage trong thời gian từ 10 đến 15 phút là cách cực kỳ hữu hiệu trong phòng ngừa chứng chuột rút khi mang thai. Khi đi ngủ bà bầu nên kê chân trên một chiếc gối cao.
Tập nhẹ nhàng các bài thể dục như co duỗi chân, tay, xoa bóp hai bên mắt cá chân theo chiều kim đồng hồ. Những bài tập này sẽ giúp các bà bầu có được giấc ngủ sâu và ngon hơn, đề phòng chuột rút vào ban đêm.
Không lên đứng quá lâu hay ngồi vắt chéo chân. Nên thay đổi tư thế đứng, ngồi. Mỗi khi ngồi làm việc, ăn cơm, hay xem tivi bà bầu nên xoa bóp mắt cá chân, các ngón chân để thư giãn.
Tích cực tham gia các hoạt động ngoài trời. Tắm nắng là một ví dụ, vì đây là hoạt động vừa giúp bà bầu bổ sung vitamin D, vừa có tác dụng giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn.
Tránh để cơ thể quá mệt mỏi, nằm nghiêng về bên trái để cải thiện m.áu lưu thông đến và đi từ bàn chân.
Ăn nhiều thức ăn có canxi như: cá, sữa, trứng, gà, đậu, các loại thực phẩm chế biến từ đậu, rau cải, vừng, các loại giáp xác, các loại rong biển, tía tô...
Uống đủ nước sẽ giúp m.áu vận chuyển oxy tới các cơ, giúp cơ vận động bình thường. Khi uống từ 8-10 cốc nước mỗi ngày sẽ giúp m.áu lưu thông cùng với oxy tốt hơn. Từ đó ngăn được chứng chuột rút.
Thường xuyên ăn dưa lê sẽ giúp mẹ bầu giảm được chứng chuột rút ở chân, vì trong dưa lê chưa nhiều chất magie. Nhiều nghiên cứu cho thấy, thiếu magie là nguyên nhân dẫn tới 30% phụ nữ mang thai bị mắc chứng chuột rút. Đó là nguyên nhân tại sao bác sĩ khuyên người mang bầu cần tăng cường ăn nhiều thực phẩm giàu magie.
Bên cạnh đó, thường xuyên ăn su su cũng sẽ giúp giảm được chứng chuột rút ở chân, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai. Lý do là trong rau su su có chứa nhất nhiều chất magie. Khi ăn nhiều rau chứa magie sẽ giúp làm dịu các triệu chứng chuột rút tới 24 giờ.
Tăng cường ăn hoa quả chứa nhiều canxi, ka li như nho khô,sung, mận... nhiều hơn một chút để tránh tình trạng chuột rút khi mang thai
Theo VNE
Những thực phẩm ngon có thể gây c.hết người Có những thực phẩm dưới đây là món ngon, lạ trên thế giới nhưng chính nó cũng có thể khiến bạn mắc bệnh nặng, thậm chí gây c.hết người. Khoai mì Đây là một loại cây lương thực xứ nhiệt đới nhưng chứa nhiều glycoside cyanogenic có khả năng gây c.hết người, Cơ quan Tiêu chuẩn thực phẩm Australia New Zealand (FSANZ) cảnh...
