Chiếc tàu ngầm hạt nhân thảm họa của Trung Quốc
Dự án phát triển tàu ngầm hạt nhân Type-092 (lớp Xia) được cho là tốn nhiều công sức và t.iền bạc, nhưng kết quả chỉ là nỗi thất vọng cho Bắc Kinh.
Tàu ngầm Type-092 neo đậu tại cảng. Ảnh: Blogspot.
Trong thập niên 1980, Trung Quốc nỗ lực hiện đại hóa lực lượng răn đe hạt nhân, trong đó có việc đóng tàu ngầm tên lửa đạn đạo hạt nhân Type-092 (lớp Xia). Tuy nhiên, dự án ngốn rất nhiều t.iền này lại bị coi là một thảm họa khi các tàu ngầm lớp Xia không thể được biên chế sau 20 năm, theo National Interest.
Theo chuyên gia quân sự Kyle Mizokami, Trung Quốc có lực lượng răn đe hạt nhân được cho là tương đối nhỏ, gồm 260 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa trên bộ (ICBM) và tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm, chủ yếu dùng để trả đũa hạt nhân. Việc phát triển tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo trở thành ưu tiên hàng đầu của Trung Quốc, bởi chúng rất khó bị phát hiện và t.iêu d.iệt, phù hợp với chiến lược trả đũa hạt nhân của Trung Quốc.
Tàu ngầm Type-092 là tác phẩm của Phòng thiết kế tàu ngầm hạt nhân của Viện số 7, với sự giám sát của tổng công trình sư Huang Xuhua. Hầu hết các tàu ngầm Trung Quốc khi đó vẫn sử dụng hình dáng vỏ truyền thống phát triển từ thời Thế chiến II. Tuy nhiên, Huang muốn thiết kế vỏ tàu mới hình giọt nước, kiểu thiết kế do Mỹ tiên phong và giành được thành công lớn với tàu ngầm thử nghiệm USS Albacore.
Bản phác thảo đầu tiên hoàn thành vào tháng 10/1967 với mật danh Type-09 nhằm chế tạo hai tàu ngầm tấn công Type-091 và Type-092. Chiếc tàu ngầm lớp Xia đầu tiên được hạ thủy năm 1981 và ra khơi sau đó hai năm.
Tàu ngầm lớp Xia dài 120 m, rộng 10 m, giãn nước khi lặn 6.500 tấn. Tàu có thủy thủ đoàn 140 người, có thể lặn sâu 300 m với tốc độ hành trình 40 km/h nhờ trang bị một lò phản ứng hạt nhân công suất 90 MW.
Lớp Type-092 được thiết kế để mang 12 tên lửa đạn đạo Julang JL-1, phiên bản sử dụng nhiên liệu rắn có tầm b.ắn chỉ 1.770 km và trang bị đầu đạn hạt nhân có sức công phá 250 kiloton. Loại tên lửa này lần đầu b.ắn thử nghiệm vào tháng 9/1982 trên biển Hoàng Hải, nhưng kết quả thu được rất thất vọng.
Tầm b.ắn ngắn khiến tên lửa JL-1 chỉ có thể chạm tới nửa trên của lãnh thổ Nhật Bản và không thể vươn tới quân cảng Khabarovsk quan trọng của Liên Xô. Muốn đe dọa được Moscow, tàu ngầm phóng tên lửa JL-1 phải hoạt động trên biển Baltic, sân nhà của Liên Xô khi đó.
Video đang HOT
Type-092 trong một chuyến thử nghiệm trên biển. Ảnh: Tonnel-ufo.
Bản thân Type-092 không thể coi là thành tựu quân sự, bởi việc đóng tàu gặp quá nhiều khó khăn, vượt quá khả năng đóng tàu ngầm của Trung Quốc. Tàu đi vào vận hành năm 1983 nhưng gặp nhiều vấn đề liên quan đến độ tin cậy và nguy cơ rò rỉ phóng xạ từ lò phản ứng hạt nhân trên tàu. Ngoài ra, tàu ngầm lớp Xia được cho là có độ ồn lớn nhất trong số các tàu ngầm của Mỹ, Trung, Liên Xô, khiến nó dễ bị phát hiện và theo dõi.
Tàu ngầm lớp Xia chỉ thực hiện đúng một chuyến tuần tra và không bao giờ ra khơi sau đó. Việc bảo quản ở bến tàu kéo dài đến nỗi xuất hiện tin đồn cho rằng nó bị bốc cháy và chìm năm 1985. Tàu ngầm này có thể chưa bao giờ ra khỏi lãnh hải Trung Quốc, trải qua lần đại tu năm 1995 và không xuất hiện trong nhiều năm.
Năm 2000, chiếc Type-092 nổi lên mặt nước trong một cuộc tập trận quân sự. Nhưng sau đó, nó tiếp tục không được sử dụng trước khi trở lại ụ nổi trong giai đoạn 2005-2007.
Tuy Type-092 không khác gì một tàu ngầm thử nghiệm, nó đã giúp Trung Quốc thu được những bài học kinh nghiệm quý giá về công nghệ chế tạo và vận hành tàu ngầm, từ đó chế tạo tàu ngầm lớp Type-094 hiện đại hơn.
Dù không hoàn hảo vì độ ồn cao, 4 tàu ngầm Type-094 đã tiến gần hơn tới tầm nhìn ban đầu của Trung Quốc về khả năng răn đe hạt nhân trên biển. Một phần không nhỏ trong thành công này là nhờ kinh nghiệm từ tàu ngầm Type-092, Mizokami nhận định.
Duy Sơn
Theo VNE
Tàu ngầm hạt nhân Mỹ b.ị đ.âm toác đầu vẫn thoát hiểm ngoạn mục
Tàu ngầm tấn công hạt nhân USS San Francisco vẫn về cảng an toàn sau khi đ.âm vào một mỏm núi ngầm với vận tốc hơn 50 km/h, khiến mũi tàu bị vỡ nát.
Tàu ngầm USS San Francisco của hải quân Mỹ. Ảnh: Wikipedia
USS San Francisco là mẫu tàu ngầm tấn công hạt nhân thuộc lớp Los Angeles, được khởi công đóng tại nhà máy đóng tàu Newport News năm 1977 và biên chế chính thức cho hạm đội Thái Bình Dương Mỹ vào năm 1981.
Ngày 8/1/2005, khi đang thực hiện hành trình từ đảo Guam tới Brisbane, Australia, chiếc tàu ngầm hạt nhân khổng lồ này gặp phải một biến cố bất ngờ.
Khi còn cách đảo Guam khoảng 580 km về hướng đông nam, thuyền trưởng đi ăn trưa, sĩ quan điều khiển tàu, vốn rất tin tưởng vào hải trình được vẽ dựa theo bản đồ đáy biển và được ban chỉ huy thống nhất, đã tăng tốc độ và hạ thấp độ lặn của tàu xuống 121-160 m.
Khi đi qua dãy núi của quần đảo Caroline, chiếc tàu ngầm đột ngột khựng lại, một âm thanh va đ.ập rất lớn vang lên khiến tất cả thủy thủ bị hất văng khỏi vị trí. Nhiều người bị gãy xương và chấn thương phần mềm do va đ.ập mạnh vào các đồ đạc trên tàu. "Cảnh tưởng trông như một lò mổ với m.áu c.hảy khắp mọi nơi", một thủy thủ nhớ lại.
Tổng cộng 98 thủy thủ bị thương, trong đó thợ máy Joseph Allen Ashley bị thương nặng và t.ử v.ong vào ngày hôm sau.
Đau đớn vì chấn thương, toàn bộ thủy thủ không hiểu chuyện gì đã xảy ra với chiếc tàu ngầm. Kíp lái nhanh chóng kích hoạt hệ thống nổi khẩn cấp. Do bể dằn để chứa nước phía trước bị hư hại, USS San Francisco phải mất 30 giây mới nổi lên được mặt nước.
Phần mũi của USS San Francisco bị hư hại nặng sau cú va chạm. Ảnh: History
Báo cáo thiệt hại tại chỗ cho thấy các khoang bên trong tàu vẫn còn nguyên vẹn, các ngư lôi Mk 48 và tên lửa hành trình Tomahawk không hề hấn gì, may mắn nhất là lò phản ứng hạt nhân không bị hư hại.
Đơn độc ở Thái Bình Dương, USS San Francisco buộc phải thực hiện hành trình dài 30 giờ để quay trở lại cảng Apra ở Guam.
Kết quả điều tra sau đó kết luận tàu đã đ.âm phải một mỏm núi ngầm cao khoảng 2000 m dưới đáy đại dương, do dãy núi này không có mặt trong bản đồ đáy biển được Cục Bản đồ Bộ Quốc phòng Mỹ vẽ năm 1989 mà các thủy thủ dựa vào để xác định hải trình.
Theo một nghiên cứu của Đại học Massachusetts năm 2008, tại thời điểm xảy ra vụ tai nạn, các dãy núi ngầm trong khu vực này đã cao hơn 30 m, nhưng không được Cục Bản đồ cập nhật, bởi đây là vùng biển không có trong danh sách ưu tiên của Lầu Năm Góc kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.
Sau khi được sửa chữa, USS San Francisco tiếp tục hành trình đến quân cảng Puget Sound, ở Washington. Tại đây phần mũi tàu hư hại nặng đã được tháo dỡ và thay thế bằng phần mũi của USS Honolulu sắp nghỉ hưu.
Theo các chuyên gia quân sự, ngoài phản ứng nhanh nhẹn và dũng cảm của thủy thủ đoàn, chương trình SUBSAFE với mục đích đảm bảo sự chắc chắn của thân tàu và thời gian tàu nổi lên mặt nước, cùng ưu tiên đảm bảo an toàn cho những lò phản ứng hạt nhân là hai nguyên nhân chính khiến USS San Francisco sống sót sau cú va chạm mạnh như vậy.
Sự kiện này sau đó được đ.ánh giá là một biểu tượng cho những nỗ lực làm việc chăm chỉ và cống hiến hết mình của lực lượng tàu ngầm Mỹ.
Nguyễn Hoàng
Theo VNE
Sự cố khiến tàu ngầm Nga xé rách bụng tàu ngầm hạt nhân Mỹ Những hạn chế về công nghệ thủy âm khiến hai chiếc tàu ngầm hạt nhân Nga và Mỹ không thể phát hiện ra nhau ở vùng biển nông nên đ.âm vào nhau. Tháp chỉ huy của Kostroma sau vụ va chạm. Ảnh: Reddit. Ngày 11/1/1992, hai tháng sau khi Liên Xô tan rã, Hải quân Mỹ muốn giám sát chặt chẽ Hải quân...
