Chân dung Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine bị thay thế và người kế nhiệm
Ông Oleksiy Reznikov được khen ngợi vì giúp tăng cường sức mạnh quân sự của Ukraine với vũ khí phương Tây, nhưng cũng đã đứng đầu cơ quan vướng bê bối trong mua sắm.
Ông Reznikov cầm áo quân phục tại buổi họp báo ở Kyiv hôm 28.8. Ảnh FP
Việc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thông báo sẽ thay thế Bộ trưởng Quốc phòng Oleksiy Reznikov dẫn đến nhiều sự chú ý về quan chức này, cũng như người sẽ kế nhiệm, do điều này có thể sẽ ảnh hưởng lớn đến chiến sự trong thời gian tới.
Theo AFP, xuất thân là luật sư với không nhiều kinh nghiệm quân sự, ông Reznikov (57 t.uổi) trở thành Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine chỉ 3 tháng trước khi chiến sự bùng nổ, và đã dẫn đầu nỗ lực nhằm trang bị cho lực lượng với vũ khí hiện đại từ các đồng minh.
Luật sư thành bộ trưởng quốc phòng
Sinh ra tại thành phố Lviv phía tây Ukraine, ông Reznikov nhập ngũ sau khi ra trường. Ông là lính dù dưới thời Liên Xô cũ trước khi xuất ngũ để học đại học và trở thành luật sư.
Vào năm 2004, ông đại diện cho ông Viktor Yushchenko trong cuộc chiến pháp lý giúp thân chủ trở thành tổng thống. Ông Yushchenko là Tổng thống Ukraine từ năm 2005-2010.
Sau đó, ông trở thành Phó thị trưởng Kyiv, phụ trách tổ chức các sự kiện lớn tại thủ đô như Cuộc thi Ca khúc Truyền hình châu Âu(Eurovision Song Contest) vào năm 2017 và vòng chung kết Cúp C1 châu Âu (UEFA Champions League) vào năm 2018.
Từ năm 2019, ông là thành viên phái đoàn Ukraine tại Nhóm Liên lạc 3 bên, đàm phán với Nga và các quan sát viên Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) nhằm tìm giải pháp ngoại giao chấm dứt xung đột với phe ly khai thân Nga ở miền đông Ukraine.
Vào năm 2020, ông gia nhập đội ngũ của Tổng thống Zelensky và được bổ nhiệm làm phó thủ tướng “phụ trách tái hòa nhập các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm”. Ông trở thành bộ trưởng quốc phòng vào năm 2021, với sự phê chuẩn của quốc hội vào ngày 4.11.2021.
Giới thiệu ông Reznikov với quốc hội, Tổng thống Zelensky nói rằng nhiệm vụ chính của quan chức này sẽ là “tăng cường năng lực phòng vệ của quân đội”. Vài tháng sau, Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào ngày 24.2.2022.
Trong thông báo hôm 3.9, ông Zelensky cho biết sẽ thay thế ông Reznikov vì nhu cầu về “những cách tiếp cận mới”, nhưng chưa nêu cụ thể.
Công trạng và tranh cãi
Sau khi giúp ngăn chặn bước tiến của Nga trong những tháng đầu của chiến sự, ông Reznikov dành phần lớn thời gian tại vị để thu hút sự ủng hộ từ các đồng minh của Kyiv.
Trong thời gian đó, ông thuyết phục họ cung cấp cho Ukraine ngày càng nhiều vũ khí do phương Tây sản xuất, bao gồm hệ thống phòng không Patriot của Mỹ, xe tăng hạng nặng và pháo phản lực.
Gần đây nhất, ông đã dẫn đầu nỗ lực nhằm giúp Ukraine có được các máy bay chiến đấu của Mỹ. Tháng trước, sau khi Mỹ đồng ý để Đan Mạch và Hà Lan chuyển giao các máy bay F-16 cho Ukraine, ông đã viết trên mạng xã hội rằng “dường như ông già Noel có thật”.
Số phận của Bộ trưởng Quốc phòng Reznikov đã trở thành chủ đề gây nhiều chú ý ở Ukraine khi những sai phạm tài chính trong Bộ Quốc phòng Ukraine bị vạch trần và chính phủ bắt đầu một số cuộc điều tra về tham nhũng của các quan chức bộ này.
Bộ Quốc phòng Ukraine đối mặt một loạt cáo buộc về việc xử lý sai hợp đồng quân sự và tham nhũng. Theo số liệu của chính phủ, có thời điểm, số vũ khí trị giá 986 triệu USD mà Bộ Quốc phòng Ukraine đã ký hợp đồng đã không được giao đúng thời hạn quy định trong hợp đồng. Một số vũ khí bị giao hàng trễ hàng tháng.
Video đang HOT
Các nhà báo điều tra Ukraine đã phát hiện ra những vấn đề khác trong hợp đồng quân sự như các khoản thanh toán vượt mức khổng lồ cho các nhu yếu phẩm cơ bản cho quân đội như trứng, đậu đóng hộp và áo ấm.
Ông Reznikov cho biết Bộ Quốc phòng Ukraine đang khởi kiện để đòi lại số t.iền bị mất trong các hợp đồng vũ khí. Hai quan chức của bộ này, bao gồm 1 thứ trưởng và 1 người đứng đầu bộ phận thu mua đã bị bắt giữ sau khi có báo cáo về giá trứng quá cao.
Hồi tháng 1, ông Reznikov từng cho biết áp lực mà ông chịu đựng trong năm qua “khó mà đo lường chính xác”. “Tôi không xấu hổ về bất cứ điều gì. Lương tâm tôi tuyệt đối trong sạch”, ông phát biểu.
Thông báo về việc kiểm tra nội bộ các thủ tục mua sắm, ông thừa nhận cơ quan chống tham nhũng của bộ đã “thất bại” trong công việc của mình và cần được “khởi động lại hoàn toàn”.
Gương mặt mới thay thế
Tổng thống Zelensky cho biết ông Reznikov sẽ bị thay thế bởi ông Rustem Umerov, Chủ tịch Quỹ Tài sản Nhà nước Ukraine. Theo hiến pháp, quyết định của ông Zelensky phải chờ sự phê chuẩn của Quốc hội Ukraine.
Ông Umerov (41 t.uổi) là chính trị gia hậu duệ của người Tatar Crimea, dân tộc Turk hình thành trên bán đảo Crimea vào khoảng thế kỷ thứ 13-17. Ông có bằng cử nhân kinh tế và thạc sĩ tài chính.
Ông Rustem Umerov, Chủ tịch Quỹ Tài sản Nhà nước Ukraine. Ảnh AFP
Phát biểu về ý định bổ nhiệm bộ trưởng quốc phòng mới, Tổng thống Zelensky nói rằng quốc hội Ukraine “quá quen với người này, và ông Umerov không cần được giới thiệu thêm”, theo Đài Fox News.
Ông Umerov trở thành Chủ tịch Quỹ Tài sản Nhà nước Ukraine từ tháng 9.2022. Ông là thành viên đảng Holos đối lập tại Ukraine.
Trong thời gian chiến sự, ông là nhân vật then chốt trong việc sơ tán người dân khỏi những vùng lãnh thổ do Nga giành kiểm soát, cũng như trong việc trao đổi tù binh.
Báo Tây bảo vũ khí NATO vượt trội ở Ukraine, chuyên gia Nga nói: Chiêu trò truyền thông
Theo Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksiy Reznikov, đến nay, Kiev đã chứng minh vũ khí phương Tây viện trợ tốt hơn so với vũ khí của Nga.
Financial Times (FT) cho hay, các loại vũ khí phương Tây do Mỹ và đồng minh NATO cũng như đối tác chuyển giao cho Kiev đã hoạt động xuất sắc trên chiến trường Ukraine. Để minh họa, tờ này so sánh vũ khí NATO cung cấp cho Kiev như chiếc Mercedez-Benz, trong khi vũ khí của Nga như chiếc ô tô lỗi thời thời Liên Xô.
Theo FT, Kiev đã b.ắn hạ hơn chục chiếc tên lửa siêu thanh Kinzhal. FT nhấn mạnh, Ukraine đã sử dụng MIM-104 Patriot - hệ thống tên lửa đất đối không (SAM) do Mỹ sản xuất, để đ.ánh chặn tên lửa siêu thanh Kinzhal của Nga.
Tuy nhiên, theo chuyên gia quân sự Nga Viktor Litovkin, những tuyên bố trong bài báo của FT chỉ là chiêu trò truyền thông, trong khi cuộc phản công được quảng cáo rầm rộ của Kiev đang "dậm chân tại chỗ".
"Trên thực tế, chúng tôi thấy rằng nhiều hệ thống Patriot đã bị phá hủy. Hệ thống phòng không này bị phá hủy chỉ bằng một đòn duy nhất của Kinzhal. Năm khẩu đội Patriot cùng radar bị phá hủy cùng lúc", ông Litovkin nói.
Mỹ chuyển giao hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine đối phó Nga. (Ảnh: The Drive)
Theo chuyên gia này, nhiều xe tăng Leopard đã bị quân Nga diệt gọn. "Người Mỹ thận trọng, không gửi Abrams cho Kiev bởi vì họ hiểu rằng vũ khí này cũng sẽ chung số phận, bị phá hủy bởi pháo binh Nga", ông Litovkin cho biết.
Chuyên gia Litovkin không ngạc nhiên trước những lời lẽ ngợi ca vũ khí phương Tây của Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksiy Reznikov. Theo vị này, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine buộc phải làm điều đó vì Kiev ngày càng cần nhiều thiết bị quân sự từ phương Tây, nếu không, binh sĩ Ukraine không có gì để chiến đấu.
"Ông ấy không còn lựa chọn nào khác ngoài việc theo phương Tây và ca ngợi các thiết bị quân sự của phương Tây", chuyên gia quân sự Nga lưu ý. "Tuy nhiên, mấu chốt của vấn đề là không có bất kỳ chiến thắng thực sự nào trên chiến trường nhờ vào vũ khí phương Tây", ông Litovkin nhấn mạnh.
Kinzhal phá hủy Patriot do Mỹ sản xuất?
Bộ Quốc phòng Nga thông báo, hệ thống Patriot của Ukraine đã bị tên lửa đạn đạo siêu thanh Kh-47M2 Kinzhal tấn công và phá hủy ở Kiev vào ngày 16/5. Video xuất hiện trực tuyến cho thấy cuộc tấn công Kinzhal đ.ập tan nỗ lực của phi đội Patriot nhằm hạ gục vũ khí siêu thanh này của Nga.
Video cho thấy hoạt động cường độ cao của các khẩu đội thuộc hệ thống phòng không MIM-104 Patriot của Mỹ. Ngay khi hệ thống phòng không hết tên lửa, một vụ nổ mạnh xảy ra tại nơi thực hiện các vụ phóng.
Sau đó, truyền thông phương Tây phải thừa nhận vụ tấn công, tuyên bố hệ thống phòng không do Mỹ sản xuất chưa bị phá huỷ hoàn toàn mà chỉ bị "hư hỏng". Tuy nhiên, rõ ràng, chỉ một đòn tấn công của tên lửa Kinzhal đã khiến Patriot không thể hoạt động.
NASAMS giúp Ukraine trên t.iền tuyến?
Hai hệ thống phòng không tầm trung NASAMS lần đầu tiên được chuyển giao cho Ukraine vào tháng 10/2022. Lầu Năm Góc hứa cung cấp cho Kiev 8 hệ thống NASAMS và một lượng đạn dược không xác định.
Những hệ thống này được Lầu Năm Góc bàn giao theo đợt cho Kiev, hoàn tất trước ngày 28/11/2025. Có rất ít bằng chứng cho thấy 2 hệ thống phòng không NASAMS do Mỹ cung cấp mang lại lợi ích cho Ukraine trên chiến trường, đặc biệt là khi một trong 2 hệ thống này được cho là bị quân Nga phá huỷ vào đầu tháng 2.
Với tầm b.ắn hiệu quả khoảng 30 km, hệ thống phòng không NASAMS chủ yếu nhằm vào máy bay không người lái, máy bay và tên lửa hành trình của đối phương. Theo các chuyên gia quân sự Nga, số lượng NASAMS hạn chế không cho phép Ukraine che chắn cho quân đội của nước này.
Tên lửa Storm Shadow. (Ảnh: Shutterstock)
Storm Shadows và HIMARS bất khả chiến bại?
Ông Reznikov không phải là bộ trưởng duy nhất phóng đại những thành công của vũ khí NATO ở Ukraine. Mới đây, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace khẳng định với các nhà lập pháp rằng tên lửa Storm Shadow nước này chuyển cho Kiev có "tác động đáng kể" trên chiến trường. Storm Shadow là tên lửa hành trình tầm xa có tầm tấn công khoảng 250 km.
Đến nay, Storm Shadows đã gây được tiếng vang bằng cách tấn công cây cầu Chongar của Nga trên biên giới hành chính nối vùng Kherson và bán đảo Crimea, song chừng đó là chưa đủ, không làm thay đổi cán cân có lợi cho Kiev trên thực địa.
Sau cuộc tấn công của quân đội Ukraine vào cây cầu Chongar, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố, các lực lượng vũ trang nước này phá hủy kho chứa tên lửa hành trình Storm Shadow ở khu vực Khmelnitsky của Ukraine.
Tương tự, các lực lượng Nga thường xuyên đ.ánh chặn các tên lửa phóng đi từ bệ phóng M142 HIMARS do Mỹ sản xuất. Theo Bộ Quốc phòng Nga, lực lượng Ukraine thường sử dụng HIMARS tấn công vào mục tiêu dân sự của các khu vực sáp nhập Liên bang Nga vào năm ngoái.
"Kiev đang cố gắng bù đắp cho việc không thể đảm bảo thành công trên thực địa thông qua các cuộc tấn công k.hủng b.ố vào các mục tiêu dân sự. Họ chỉ đạt được hiệu quả ở góc độ tuyên truyền", Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết hôm 3/7.
Leopard và Bradley hiệu quả?
Ukraine hứng chịu tổn thất về thiết bị quân sự sau khi bắt đầu cuộc phản công. Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu hôm 3/7 cho biết, số lượng xe tăng chiến đấu Leopard 2 của Ukraine bị Nga phá hủy tương đương toàn bộ số phương tiện mà Kiev nhận được từ Ba Lan và Bồ Đào Nha. Theo đó, Ukraine đã mất 16 xe tăng Leopard trên thực tế.
Trước đó, ngày 26/6, New York Times thừa nhận ít nhất 17 trong tổng số 113 xe chiến đấu bộ binh Bradley đã bị hư hại hoặc phá hủy trong các cuộc giao tranh. Bộ Quốc phòng Nga cho hay, các lực lượng Nga đã phá hủy được khoảng 920 xe bọc thép Ukraine ở Donbass và vùng Zaporizhia vào tháng 6.
Đề cập đến vấn đề này, chuyên gia quân sự Litovkin cho rằng, xe tăng Nga chiếm ưu thế vượt trội ở chiến trường Đông Âu.
"Nga có xe tăng T-72, T-80, T-90, vượt trội so với bất kỳ xe tăng phương Tây nào. Ví dụ, những xe tăng này của Nga có ba thành viên tổ lái và một người làm nhiệm vụ tiếp đạn tự động, trong khi không có xe tăng phương Tây nào có bộ nạp đạn tự động. Và họ có một thành viên tổ lái thứ tư đang nạp đạn, người này phải nạp đạn trong trận chiến, khi xe tăng tiến về phía trước và lắc lư trên mặt đất.
Xe tăng của phương Tây cao 3 mét, còn của Nga cao 2,2 mét. Xe tăng của họ nặng hơn 60 tấn trong khi của Nga là 46 tấn,.. Khi nói đến cỡ nòng: chúng tôi có 125mm, còn họ có 120mm. Trên hết, xe tăng của chúng tôi không chỉ có thể b.ắn đạn pháo mà còn cả tên lửa chống tăng dẫn đường bằng laser", chuyên gia Litovkin cho hay.
Trước đó, Sputnik mô tả thực tế là lũ sông đóng băng, bùn, đầm lầy và các điều kiện thời tiết khắc nghiệt khác đã trở thành một thách thức nghiêm trọng đối với các thiết bị quân sự của NATO. Quân đội Ukraine đã phải đối mặt với rất nhiều vấn đề về hậu cần, trong đó có việc xe tăng chiến đấu nặng 60 tấn của Đức không thể vượt qua một số cây cầu của Ukraine.
Tính đến ngày 5/7, quân đội Nga đã phá hủy 10.535 xe tăng và các phương tiện chiến đấu bọc thép của Ukraine kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt. Bộ Quốc phòng Nga cũng bác bình luận gần đây của Đô đốc Anh Sir Tony Radakin rằng quân Nga mất "một nửa hiệu quả chiến đấu và khoảng 2.500 xe tăng ở Ukraine".
Theo Bộ Quốc phòng Nga, thông tin Đô đốc Sir Tony Radakin đưa ra với mục đích kêu gọi sự ủng hộ từ nội bộ nước Anh, cung cấp thêm hỗ trợ tài chính để quân đội nước này mua thiết bị quân sự mới, thay thế thiết bị đã chuyển giao cho Ukraine.
Xe tăng Leopard 2. (Ảnh: Reuters)
Cuộc phản công diễn ra thế nào?
Theo chuyên gia quân sự Viktor Litovkin, có những bằng chứng rõ nét cho thấy vũ khí phương Tây không vượt trội so với các vũ khí tương tự của Nga. Theo đó, đến nay, quân đội Kiev chưa giành được lợi thế trên thực địa so với Moskva. Ngoài ra, các lực lượng của Kiev hứng chịu tổn thất nặng nề cả về thiết bị và nhân lực.
"Trong hai tuần chiến đấu ở hướng Zaporizhzhia và Krasnolimansky, Avdeevksky và Artemovsky, Nga phá hủy 259 xe tăng, bao gồm cả những chiếc do phương Tây sản xuất", chuyên gia quân sự Nga cho biết.
"Nga phá hủy 700 phương tiện chiến đấu bọc thép, nhiều phương tiện bay không người lái. Điều này nói lên lợi thế công nghệ của ai? Hơn nữa, điều đó cũng cho thấy sự vượt trội về đội ngũ chuyên gia quân sự Nga - bậc thầy về nghệ thuật quân sự. Ngoài ra, những thông tin về lợi thế của công nghệ vũ khí phương Tây chỉ là chiêu trò tuyên truyền của Ukraine và phương Tây", ông Litovkin nhấn mạnh.
Xung đột Nga - Ukraine diễn ra hơn 500 ngày và chưa có hồi kết, hai bên vẫn tiến hành các đòn đáp trả lẫn nhau thời gian gần đây. Nhiều đề xuất hoà bình cho xung đột đã được đưa ra song chưa mang lại kết quả do khác biệt về quan điểm giữa Nga và Ukraine.
Phương Tây liên tục bơm vũ khí cho Ukraine đối đầu Nga. Nga cho rằng, quyết định của Mỹ và các nước NATO cung cấp xe tăng cho Ukraine khiến cho đàm phán giữa Nga và Ukraine trở nên "vô nghĩa".
Nga nhiều lần cáo buộc Mỹ và đồng minh tìm cách cố tình kéo dài cuộc xung đột, cảnh báo phương Tây không cung cấp vũ khí cho Ukraine, đồng thời nhấn mạnh điều này sẽ chỉ làm leo thang xung đột và gây thương vong không đáng có mà không thay đổi được cục diện chiến sự.
Ukraine chuẩn bị gửi báo cáo cho Mỹ về việc sử dụng bom chùm Báo cáo này là một phần trong thỏa thuận của Ukraine với Lầu Năm Góc về việc chuyển giao bom, đạn chùm. Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov. Ảnh: AFP Theo tờ Pravda (Ukraine) ngày 24/7, Ukraine sẽ gửi cho Mỹ một báo cáo trong tuần này về việc sử dụng bom chùm do Washington cung cấp trong những gói viện trợ...
