Cầu Thê Húc, đền Ngọc Sơn
Ở thế kỷ 21, có một Hà Nội đang thay da đổi thịt từng ngày. Náo nhiệt, nhộn nhịp và phát triển. Và cũng có một Hà Nội vẫn cần mẫn bảo tồn những tinh hoa văn hóa của dân tộc. Đấy là quần thể di tích “Đền Ngọc Sơn – cầu Thê Húc – tháp Bút – đài Nghiên”, một biểu tượng văn hóa của Hà Nội xưa.
Đã mấy trăm năm, người Hà Nội vẫn tự nhắn nhủ nhau và nhắn nhủ với du khách bốn phương về tụ hội trên mảnh đất kinh kỳ:
“Rủ nhau xem cảnh Kiếm hồ
Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn
Đài Nghiên, tháp Bút chưa mòn
Hỏi ai gây dựng nên non nước này”
(Ca dao cổ)
Cầu Thê Húc, chùa Ngọc Sơn vẫn còn đây. Dịu dàng và đằm thắm giữa mênh mông sóng nước xanh như mực của hồ Gươm. Đài Nghiên, tháp Bút đứng sừng sững, uy nghiêm, tựa ngàn ngọn bút lông tua tủa viết lên trời xanh.
Tháp Bút năm tầng đứng sừng sững giữa trời xanh – Ảnh: Tiến Thành
Gần một ngàn năm trước, những quần thể di tích này còn nằm trên một cồn cát hoang sơ của khúc sông Nhị Hà (sông Hồng). Sang đời Trần, trên cồn cát ấy có ngôi đền thờ các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh trong cuộc chiến chống giặc Nguyên – Mông. Nhưng trải qua biến cố binh lửa, đền bị đổ nát. Mãi đến thời chúa Trịnh Giang, đã dựng cung Khánh Thụy trên đảo Ngọc làm nơi vui chơi, tiêu khiển. Năm 1786, cung Khánh Thụy bị Lê Chiêu Thống đốt. Những kẻ sĩ đất Bắc lại tìm về nền đất bị tàn phá, gây dựng lên những lâu đài văn hóa.
Sử sách chép lại: một tư nhân là Tín Trai đã dựng ngôi đền nhỏ trên nền cung Khánh Thụy, đền thờ Quan đế thánh nhân (tức Quan Công đời Hán), sau thêm ban thờ Trần Hưng Đạo (vị tổng chỉ huy trong cuộc chiến chống giặc Nguyên – Mông). Năm 1842, đền có thêm ban thờ Văn Xương đế quân, vị thần chủ trì văn học, sau còn thêm ban thờ tượng Lã Tể (Lã Đồng Tâm), vị tiên có tài tìm thuố.c chữa bệnh. Năm 1843, đền mới chính thức có tên gọi là Ngọc Sơn.
Cổng ngoài của đền Ngọc Sơn – Ảnh: Tiến Thành
Về kiến trúc, đền Ngọc Sơn là một dãy nhà hình chữ Tam gồm tòa tiề.n bái, tòa chính điện và hậu cung. Tòa tiề.n bái thờ Quan Công, tòa chính điện thờ Văn Xương đế quân và tòa hậu cung thờ Trần Hưng Đạo. Ngoài ra trong đền còn thờ Phật A Di Đà. Điều này đã thể hiện rõ quan niệm tam giáo đồng nguyên của người Việt xưa.
Video đang HOT
Đúng 22 năm sau, phương đình Nguyễn Văn Siêu đã đứng ra vận động xây dựng và tu bổ đền Ngọc Sơn thành một biểu tượng văn hóa của kẻ sĩ Bắc Hà với một công trình liên hoàn gồm “đền Ngọc Sơn – cầu Thê Húc – tháp Bút – đài Nghiên”.
Từ cổng ngoài đi vào có hai bức tường hai bên, một bên là bảng rồng, một bên là bảng hổ, tượng trưng cho hai bảng cao quý nêu tên những người thi đỗ năm xưa – Ảnh: Tiến Thành
Nguyễn Văn Siêu, nhà tri thức lỗi lạc của đất Thăng Long xưa, đã “múa bút” viết nên những hoành phi câu đối tuyệt mỹ cho những lâu đài văn hóa đương thời. Này đây là tháp Bút với ba chữ “Tả Thiên Thanh” (Viết lên trời xanh) tỏ rõ khí phách của kẻ sĩ Bắc Hà. Rằng kiếp sĩ phu đâu phải chỉ gác bút nghiên đi ở ẩn, mà họ đang xông pha ngòi bút để chăm lo dân, trị nước, hòa nhập với vũ trụ, với những đổi thay tiến bộ của hoàn cầu.
Này đây là đài Nghiên với đôi câu đối viết lên ước nguyện đầy ắp về chốn văn chương trí tuệ của đời người:
“Nước hồ đầy bóng nghiên vượt đảo
Núi đá cao thế bút chống trời”.
Cầu Thê Húc ngày và đêm – Ảnh: Tiến Thành
Ngày nay, tâm niệm của Nguyễn Văn Siêu về cây cầu Thê Húc “hội tụ ánh sáng đẹp của mặt trời” vẫn còn nguyên giá trị. Sử tích ghi lại cầu được xây dựng năm 1865, gồm 15 nhịp, 32 chân cột tròn xếp thành 16 đôi. Trên cầu lát ván gỗ và sơn màu đỏ sẫm, chữ màu vàng. Cầu Thê Húc dẫn đến cổng đền Ngọc Sơn, còn gọi là Đắc Nguyệt lâu (lầu được trăng) nằm ẩn núp dưới bóng cây đa cổ thụ.
Đắc Nguyệt lâu là một gác chuông hai tầng, kiến trúc tựa như Khuê Văn Các ở Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Lầu có đắp hình long mã và rùa thần đội đồ thư và gươm báu hai bên, kèm đôi câu đối tượng trưng cho tấm lòng thanh bạch của sĩ phu Bắc Hà: “Cầu gỗ như chiếc cầu vồng đưa lên hồ đảo. Lầu cao soi trăng sáng nằm giữa lòng hồ”.
Đắc Nguyệt lâu (lầu được trăng) – Ảnh: Tiến Thành
Phía Nam đền Ngọc Sơn là trấn Ba Đình (đình chắn sóng). Xét ngụ ý sâu sa, tên gọi ấy mang nghĩa là chắn những làn sóng văn hóa độc hại xô bồ. Bia đền Ngọc Sơn viết: “Đền thờ mới đã hoàn thành, phía trước là đình Trấn Ba ngụ ý là trụ cột đứng vững giữa làn sóng văn hóa”. Trấn Ba Đình hình vuông, được xây dựng theo lối kiến trúc hai tầng, có 8 cột chống đỡ, bốn cột ngoài bằng đá, bốn cột trong bằng gỗ. Cột trong đình còn có đôi câu đối ngụ ý vừa ca tụng vừa răn dạy người đời:
“Kiếm hữu dư linh quang nhược thủy
Văn tòng đại khối thọ như sơn”.
Nghĩa là:
“Gươm có khí thiêng sáng màu nước
Văn theo trời đất thọ như non”.
Đền Ngọc Sơn – Ảnh: Tiến Thành
Ngày lại ngày, nhịp sống phố phường Hà Nội lại quay tít mù cùng bánh xe thời gian. Bận rộn và mệt mỏi. Nhưng dòng người đổ về quần thể di tích “đền Ngọc Sơn – cầu Thê Húc – tháp Bút – đài Nghiên” vẫn chẳng có gì thay đổi. Đông đúc, nhộn nhịp như tụ hội.
Có người đến đây chỉ để vui chơi giải sầu, có người hòa mình vào không gian trầm mặc hương khói để tĩnh tâm, thư thái… Và tôi đến đây chỉ để thỏa mãn một điều là hiểu được tấc lòng thanh bạch, đầy khí phách của “kẻ sĩ Bắc Hà” xưa.
Trấn Ba Đình – Ảnh: Tiến Thành
Theo Bưu Điện Việt Nam
Hà Nội hưởng ứng Giờ Trái đất 2011
Vào 20 giờ 30 đến 21 giờ 30 ngày 26-3, một số khu vực chính của thành phố Hà Nội như Đền Ngọc Sơn-Cầu Thê Húc, Nhà Hát lớn Hà Nội, Tràng Tiề.n Plaza... sẽ tắt giảm các thiết bị chiếu sáng cùng với những địa điểm biểu tượng của các nước thế giới.
Đây là một hành động thể hiện cam kết mạnh mẽ của thành phố Hà Nội cho quyết tâm lớn của toàn cầu, nỗ lực chung ứng phó với biến đối khí hậu.
Đồng thời đêm giao lưu về môi trường và biến đổi khí hậu với sinh viên tại Trường Đại học Văn hóa Hà Nội sẽ được tổ chức với sự tham gia của đại diện các cơ quan, đoàn thể của thành phố, WWF và Đoàn thanh niên trường Đại học Văn hóa Hà Nội.
Để tổ chức hưởng ứng Giờ Trái đất 2011 trên quy mô toàn thành phố, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số: 1491/UBND-TNMT ngày 4-3 chỉ đạo tổ chức thực hiện đến từng quận, huyện, phường, xã; các sở, ban, ngành; các tổ chức chính trị xã hội của thành phố và kêu gọi các tổ chức, cá nhân tham gia chiến dịch này.
Năm 2009, Hà Nội là thành phố đầu tiên của Việt Nam tham gia vào Chương trình Giờ Trái đất cùng với 1.000 thành phố khác trên toàn thế giới và đã tổ chức thành công sự kiện Giờ Trái đất tại Quảng trường Cánh mạng Tháng 8 với hơn 2.000 người tham gia. Từ đó, đây được coi là hoạt động thường niên của thành phố nhằm tuyên truyền nâng cao nhận thức của mọi tầng lớp nhân dân về biến đổi khí hậu và tiết kiệm năng lượng.
Năm 2011, với sự tham gia của 29 tỉnh thành trong cả nước, Việt Nam một lần nữa khẳng định quyết tâm rất cao, chung tay cùng các quốc gia trên thế giới tiếp tục hành động vì môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu. Sự tham gia của thành phố Hà Nội đồng nghĩa với việc các cơ quan, tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp trên địa bàn thành phố hưởng ứng Giờ Trái đất bắt đầu từ hành động đơn giản là tắt đèn và các thiết bị điện không cần thiết từ 20giờ30 đến 21giờ30 ngày 26-3.
Thông điệp chính của Giờ Trái đất 2011 là "Tắt đèn 60 phút, hành động 365 ngày vì biến đổi khí hậu", kêu gọi mỗi cá nhân đang sống và làm việc trên hành tinh không chỉ tắt đèn trong vòng một giờ của Giờ Trái đất mà hãy hành động vì biến đổi khí hậu trong suốt 365 ngày sau đó.
VGT(Theo Báo Nhân Dân)
Rùa hồ Gươm uể oải bơi trước ngày được chữa bệnh Sáng nay, đông đảo người dân Hà Nội đã đổ ra hồ Gươm xem rùa nổi và bơi gần bờ. Nhiều người xó.t x.a khi thấy vẻ yếu đuối và các vết thương trên mình rùa. Sau khi khu vực chữa bệnh dưới chân tháp Rùa hoành thành. Sáng nay, rất đông người dân đổ ra hồ Gươm xem cụ rùa nổi. Cụ...