Căng thẳng quân sự Nga – Bắc Âu tăng lên sau khi Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO
Trong khi Phần Lan cảnh báo Nga đang chuẩn bị cho một cuộc đối đ.ầu l.âu dài với phương Tây, Đan Mạch tiết lộ kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng và Thụy Điển sẵn sàng củng cố hòn đảo chiến lược ở biển Baltic gần Nga, thì Moskva tuyê bố sẽ triển khai binh lực tới biên giới với các nước Bắc Âu.
Binh sĩ Thụy Điển tham gia cuộc tập trận của NATO tại khu vực biên giới giữa Na Uy và Phần Lan ngày 9/3/2024. Ảnh: AFP/TTXVN
Thủ tướng Phần Lan Petteri Orpo ngày 13/3 cảnh báo rằng Nga đang chuẩn bị cho một “cuộc xung đột lâu dài với phương Tây” và Đan Mạch tiết lộ kế hoạch tăng cường chi tiêu quốc phòng, trong khi Nga tiếp tục lên án việc mở rộng liên minh quân sự phương Tây sau cuộc xung đột ở Ukraine.
Cụ thể, theo Reuters, ông Orpo kêu gọi tăng chi tiêu và hợp tác quốc phòng châu Âu. Nhà lãnh đạo Phần Lan tuyên bố: “Nga rõ ràng đang chuẩn bị cho một cuộc xung đột kéo dài với phương Tây và là mối đe dọa quân sự lâu dài với châu Âu”. Cho nên, Liên minh châu Âu (EU) cần tăng cường chi tiêu quốc phòng và phải tự lo việc phòng thủ, không thể để an ninh của EU phụ thuộc vào kết quả cuộc bầu cử Mỹ.
Ứng cử viên tổng thống Mỹ của Đảng Cộng hòa Donald Trump hồi tháng trước đã đề xuất rằng các cam kết từ Mỹ với NATO có thể bị suy yếu nếu ông trở lại Nhà Trắng trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11 năm nay.
Trong khi đó Thụy Điển, thành viên mới nhất của NATO, cho biết nước này đang xem xét tăng cường quân sự cho hòn đảo chiến lược ở biển Baltic gần Nga.
Video đang HOT
Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson nói với tờ Financial Times rằng việc củng cố đảo Gotland là một trong những chủ đề đầu tiên được thảo luận với NATO sau khi gia nhập.
Gotland có thể có tác động quyết định đến khả năng phòng thủ của Estonia, Latvia, Litva, Phần Lan và Ba Lan do vị trí của nó. Hòn đảo này có khoảng 60.000 người sinh sống, nằm cách bờ biển Thụy Điển khoảng 80 km và cách vùng đất Kaliningrad của Nga 400 km.
Ông Kristersson nêu rõ: “Củng cố Gotland là một điều hiển nhiên cần được thảo luận với các đồng minh NATO mới của chúng tôi. Điều đó không chỉ xét về mặt hiện diện ở Gotland mà còn cả về mặt giám sát và khả năng của tàu ngầm”.
Sự hiện diện quân sự của Thụy Điển trên đảo Gotland có nhiều biến động trong những năm gần đây. Nó đã được phi quân sự hóa vào năm 2005 trong bối cảnh các mối quan hệ thời hậu Chiến tranh Lạnh tương đối lạc quan – nhưng vào năm 2018, sau khi Nga sáp nhập Crimea, Thụy Điển đã tái triển khai một trung đoàn thiết giáp ở đó.
Vào tháng 4/2022, hai tháng sau cuộc xung đột Nga – Ukraine, Chính phủ Thụy Điển tuyên bố khoản đầu tư 160 triệu USD cho cơ sở hạ tầng quân sự của Gotland. Hiện tại, theo Financial Times, khoảng 370 binh sĩ Thụy Điển đang đóng quân trên đảo. Một báo cáo của Hội đồng Đại Tây Dương cho biết, xe tăng Leopard 2, xe bọc thép CV90 và hệ thống phòng không cũng được triển khai ở Gotland.
Với Đan Mạch, một trong những thành viên sáng lập NATO, nước này ngày 13/3 cho biết họ sẽ tăng ngân sách quốc phòng thêm 5,9 tỷ USD trong 5 năm tới để tăng cường năng lực quân sự của Đan Mạch và cung cấp viện trợ cho Ukraine.. Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen nói với các phóng viên: “Tổng ngân sách quốc phòng, bao gồm cả viện trợ cho Ukraine, sẽ lên tới 2,4% GDP của Đan Mạch trong năm nay và năm 2025″.
Khoản ngân sách tăng thêm cũng sẽ hướng tới việc mở rộng chế độ thực hiện nghĩa vụ quân sự, sẽ được kéo dài từ 4 lên 11 tháng và lần đầu tiên sẽ bao gồm cả phụ nữ. Đan Mạch đã công bố vào năm ngoái rằng họ sẽ tăng gấp ba lần chi tiêu quân sự trong 10 năm tới.
Về phần mình, Nga tiếp tục chỉ trích sự mở rộng của liên minh phương Tây trên hướng sườn phía Đông NATO. Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết trong bài phát biểu ngày 13/3 rằng việc Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO là “một bước đi vô nghĩa”. Ông Putin nhắc lại rằng Nga sẽ triển khai lực lượng và hệ thống tên lửa tới biên giới sau khi các nước Bắc Âu trên gia nhập liên minh quân sự do Mỹ đứng đầu.
Trong bài phát biểu trên, Tổng thống Putin cũng cảnh báo phương Tây rằng Nga đã sẵn sàng về mặt kỹ thuật cho chiến tranh hạt nhân và nếu Mỹ đưa quân tới Ukraine, đó sẽ được coi là hành động leo thang xung đột đáng kể.
Thông điệp NATO gửi tới Nga qua chuỗi tập trận lớn nhất kể từ Chiến tranh Lạnh
Ngoài mục đích trau dồi kỹ năng chiến đấu của liên minh quân sự gồm 32 quốc gia thành viên, cuộc tập trận lớn của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đang diễn ra ở phía Bắc Na Uy muốn gửi một thông điệp rõ ràng tới Nga.
Binh sĩ Thụy Điển tham gia cuộc tập trận của NATO tại khu vực biên giới giữa Na Uy và Phần Lan ngày 9/3/2024. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng tin AFP, chuỗi tập trận lớn nhất của NATO kể từ sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc kéo dài từ ngày 4/3 đến ngày 14/3 được triển khai nhằm đối phó tình hình căng thẳng leo thang ở châu Âu khi cuộc xung đột ở Ukraine bước sang năm thứ 3.
Cuộc tập trận có sự tham gia của hơn 20.000 binh sĩ, tới từ 13 quốc gia. Cuộc tập trận do Na Uy dẫn đầu mang tên "Phản ứng của Bắc Âu 2024" đ.ánh dấu sự tham gia lớn nhất từ trước đến nay của Phần Lan trong một cuộc tập trận quân sự ở nước ngoài, với hơn 4.000 binh sĩ Phần Lan tham gia. Trong khi đó, ngày 7/3, chỉ vài giờ sau khi chính thức trở thành thành viên thứ 32 của NATO, Thuỵ Điển đã tham gia cuộc tập trận.
Đối với hai quốc gia Bắc Âu trên, chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine đã khiến hai nước đảo ngược chính sách trung lập kéo dài, nộp đơn xin gia nhập NATO vào tháng 5/2022.
Theo giới phân tích, với cuộc tập trận lớn đang diễn ra, NATO đang muốn gửi một thông điệp cứng rắn và rõ ràng tới Nga rằng các thành viên liên minh sẵn sàng bảo vệ lẫn nhau nếu cần và liên minh sẽ bảo vệ toàn bộ lãnh thổ cho đến tận biên giới với Nga. Tại chuỗi tập trận này, binh sĩ và các phương tiện quân sự tham gia phản ứng với mọi kịch bản có thể xảy ra.
Trong tuần, các thành viên thủy thủ đoàn trên tàu khu trục Normandie, một trong những tàu chiến hiện đại nhất của Pháp, nhận nhiệm vụ săn lùng và t.iêu d.iệt một tàu ngầm lẻn vào vùng biển lạnh giá của Na Uy. Tàu ngầm Đức đóng vai mục tiêu giả định, tấn công một tàu sân bay Italy Giuseppe Garibaldi gần đó bằng ngư lôi.
Chỉ huy tàu Normandie, Đại úy Thomas Vương, chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với hãng tin nước ngoài: "Sau khi rà soát trên không bằng trực thăng NH90 và dùng hệ thống radar định vị của tàu khu trục nhỏ, chúng tôi đã thành công phát hiện ra tàu ngầm địch. Chúng tôi ra lệnh tàu khu trục nhỏ phóng ngư lôi và phá hủy tàu ngầm. Tất nhiên mọi thứ đều là giả định".
Chỉ huy Thomas cho biết thủy thủ đoàn Normandie gồm 146 thủy thủ không nhận được cảnh báo trước về cuộc tấn công của tàu ngầm Đức để nhằm kiểm tra khả năng sẵn sàng của họ trong môi trường khắc nghiệt phía trên Vòng Bắc Cực.
"Cuộc tập trận thực sự bổ ích vì chúng tôi được trải nhiệm mức độ thực tế rất cao nhằm chuẩn bị tốt hơn cho các đơn vị của mình. Các vịnh hẹp là một môi trường đặc biệt, có đặc điểm nhiệt độ khác với những gì chúng ta biết ở Đại Tây Dương. Việc huấn luyện quân sự tại đây đem lại kinh nghiệm vô cùng quý báu", Đại tá Thomas nói.
Về phần mình, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko cho hay Moskva đang theo dõi cuộc tập trận mà Moskva coi là mang tính khiêu khích này. Thứ trưởng Grushko lưu ý Moskva đã thực hiện mọi biện pháp cần thiết để đảm bảo khả năng phòng thủ của Nga trong bối cảnh hiện nay.
Phần Lan cho phép Mỹ tiếp cận 15 căn cứ quân sự Phần Lan sẽ cấp cho Mỹ quyền tiếp cận 15 căn cứ quân sự của nước này theo một hiệp ước hợp tác quốc phòng, Bộ trưởng Quốc phòng Phần Lan Antti Hakkanen tuyên bố ngày 14/12. Tuần tới, Mỹ và Phần Lan dự kiến sẽ ký Thỏa thuận hợp tác quốc phòng tại Washington. Nhật báo Phần Lan Helsingin Sanomat đưa tin...
