Căng thẳng Iran – Israel: Iran tạm thời đóng cửa các cơ sở hạt nhân
Ngày 15/4, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cho biết Iran đã tạm thời đóng cửa các cơ sở hạt nhân vì “cân nhắc yếu tố an ninh” sau khi nước này tiến hành cuộc tấ.n côn.g bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái quy mô lớn vào Israel cuối tuần qua.
Tại sao cuộc tấ.n côn.g của Iran khó có thể dẫn đến xung đột toàn diện với Israel? Thông điệp của Mỹ trong trường hợp Israel tấ.n côn.g trả đũa Iran Tiết lộ cách Mỹ và các nước Arab giúp Israel đẩy lùi cuộc tấ.n côn.g của Iran Nguyên nhân Iran và Israel trở thành đối thủ ở Trung Đông
Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi phát biểu tại cuộc họp báo ở Vienna, Áo. Ảnh: THX/TTXVN
Trả lời phỏng vấn báo giới bên lề cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) về câu hỏi khả năng Israel tấ.n côn.g trả đũa nhằm vào các cơ sở hạt nhân tại Iran, Tổng giám đốc IAEA nói “chúng tôi luôn lo ngại khả năng này”, đồng thời kêu gọi các bên hết sức kiềm chế. Ông xác nhận, ngày 14/4, Chính phủ Iran đã thông báo với các thanh sát viên IAEA tại nước này rằng tất cả các cơ sở hạt nhân mà họ đang giám sát hằng ngày vẫn đóng cửa vì lý do an ninh và mở cửa trở lại vào ngày 15/4. Tuy nhiên, các thanh sát viên IAEA sẽ chưa quay lại cho đến ngày 16/4, khi tình hình đã hoàn toàn ổn định.
* Trong diễn biến cùng ngày, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian và Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã có cuộc điện đàm trao đổi quan điểm về hoạt động quân sự của Iran. Trong cuộc điện đàm, Ngoại trưởng Amir-Abdollahian cho biết hoạt động của lực lượng vũ trang Iran nằm trong khuôn khổ quyền tự vệ hợp pháp và luật pháp quốc tế, và nước này chỉ nhắm mục tiêu vào các vị trí quân sự mà Tehran cho là Israel đã thực hiện cuộc tấ.n côn.g chế.t người vào tòa nhà lãnh sự thuộc Đại sứ quán Iran ở Syria.
Về phần mình, Tổng thư ký Guterres kêu gọi tất cả các bên liên quan trong khu vực tiếp tục kiềm chế. Người đứng đầu Liên hợp quốc cũng hoan nghênh việc Iran ngừng các hoạt động chống Israel tiếp theo, đồng thời kêu gọi Israel không thực hiện bất kỳ hành động trả đũa nào nhằm giảm bớt căng thẳng trong khu vực, ủng hộ thiết lập hòa bình và ngăn chặn bạo lực lan rộng.
Video đang HOT
Cũng trong ngày 15/4, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và người đồng cấp Iran Amir-Abdollahian đã điện đàm về những căng thẳng giữa Iran và Israel.
Trong cuộc điện đàm, Ngoại trưởng Amir-Abdollahian đã nêu ngắn gọn quan điểm của Iran sau vụ tòa nhà lãnh sự thuộc Đại sứ quán Iran tại Syria bị tấ.n côn.g, cho rằng nước này có quyền tự vệ, đồng thời khẳng định không có ý định khiến căng thẳng leo thang thêm.
Về phần mình, Bộ trưởng Vương Nghị cho biết Trung Quốc đã ghi nhận tuyên bố của Iran rằng hành động của họ được thực hiện có giới hạn và là hành động tự vệ. Bắc Kinh cũng hy vọng Tehran có thể xử lý tốt tình hình và tránh cho khu vực thêm bất ổn.
Đêm 13/4, Iran đã phóng hơn 300 thiết bị bay không người lái và tên lửa vào Israel để trả đũa cuộc không kích mà Tehran cho là Israel tấ.n côn.g tòa nhà lãnh sự thuộc Đại sứ quán Iran ở Syria khiến 7 người thiệ.t mạn.g, trong đó có 2 tướng lĩnh của Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran. Các lực lượng của Israel và đồng minh đã bắ.n hạ phần lớn vũ khí và cuộc tấ.n côn.g chỉ gây ra thiệt hại nhỏ. Tuy nhiên vẫn có nhiều quan ngại về khả năng Israel có thể trả đũa và gây ra một cuộc chiến tranh toàn diện trong khu vực.
Ngoại trưởng Anh lên tiếng sau khi ông Zelensky hi vọng Ukraine được bảo vệ giống như Israel
Sau khi Tổng thống Volodymyr Zelensky kêu gọi các đồng minh phương Tây bảo vệ Ukraine giống như cách họ bảo vệ Israel khỏi cuộc tấ.n côn.g gần đây của Iran, Ngoại trưởng David Cameron đã lên tiếng về việc này.
Ngoại trưởng Anh David Cameron. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Trả lời câu hỏi mà người dẫn chương trình Nick Ferrari của đài LBC có trụ sở ở London đưa ra hôm 15/4 rằng tại sao Không quân Hoàng gia Anh (RAF) không thể bắ.n hạ máy bay không người lái (UAV) trên bầu trời Ukraine, Ngoại trưởng David Cameron nói rằng việc đưa lực lượng NATO vào cuộc xung đột trực tiếp với quân đội Nga sẽ gây ra sự leo thang đáng lo ngại.
Cuộc trò chuyện giữa người dẫn chương trình Ferrari và Ngoại trưởng Cameron diễn ra sau khi Thủ tướng Anh Rishi Sunak xác nhận các máy bay chiến đấu của Không quân Hoàng gia Anh đã bắ.n hạ một số máy bay không người lái của Iran đang hướng tới các mục tiêu ở Israel vào tối 13/4.
Trong một video đăng trên tài khoản mạng xã hội X của Bộ Quốc phòng Israel sáng 16/4, Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), Trung tướng Herzi Halevi cho biết trong cuộc tấ.n côn.g tối 13/4, Iran đã phóng hơn 350 máy bay không người lái, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo từ lãnh thổ Iran cũng như từ các căn cứ ở Iraq, Yemen và Liban. Với sự trợ giúp của Mỹ, Anh và Jordan, Israel đã bắ.n hạ 99% trong số đó.
Sau khi thông tin về việc Israel nhận được sự trợ giúp của các đồng mình loan đi, Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 15/4 đã kêu gọi các đồng minh phương Tây bảo vệ Ukraine giống như cách họ bảo vệ Israel khỏi cuộc tấ.n côn.g của Iran.
Tờ The Kyiv Independent ngày 16/4 cho biết sau cuộc gặp với các quan chức quân sự và an ninh hàng đầu của Ukraine, ông Zelensky nói: "Bằng cách bảo vệ Israel, thế giới tự do đã chứng minh rằng sự đoàn kết (giữa các đồng minh) không chỉ có thể thực hiện được mà còn hiệu quả 100%".
Ông Zelensky cho rằng giống như Israel, Ukraine, không phải là thành viên NATO và hi vọng các đồng minh sẽ điều tương tự để bảo vệ Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh cắt từ clip của Văn phòng Tổng thống Ukraine
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Cameron đã cảnh báo về những rủi ro khi sử dụng tài sản quân sự của Anh trong cuộc đối đầu trực tiếp với Nga.
Ông Cameron nói với người dẫn chương trình Nick của đài LBC: "Tôi nghĩ khó khăn với những gì bạn đề xuất là nếu bạn muốn tránh sự leo thang dẫn tới một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn ở châu Âu, tôi nghĩ điều bạn cần tránh là không để binh sỹ NATO giao chiến trực tiếp với quân Nga. Điều đó sẽ gây nguy cơ leo thang căng thẳng".
Theo ông Cameron, điều tốt nhất mà Vương quốc Anh và các quốc gia khác có thể làm là tiếp tục hỗ trợ tài chính cho Kiev.
"Hãy làm mọi thứ có thể để hỗ trợ Ukraine, về tiề.n bạc, ngoại giao và quan trọng nhất là về vũ khí. Trao cho họ vũ khí để tự vệ, huấn luyện quân đội của họ, những điều đó hoàn toàn là điều đúng đắn", Ngoại trưởng Anh nói.
Tuy nhiên, ông Cameron cho rằng việc đặt binh sỹ NATO vào tình huống xung đột trực tiếp với lực lượng Nga là một sự "leo thang nguy hiểm".
Khi người dẫn chương trình của đài LBC ép Ngoại trưởng Cameron giải thích tại sao Không quân Hoàng gia Anh không thể giúp đỡ Ukraine bằng cách "bắn hạ máy bay không người lái" và nói thêm rằng "Chúng ta đã làm điều đó cho Israel, tại sao không phải Ukraine?", cựu Thủ tướng cho biết đây là một "câu hỏi thú vị".
Theo ông Cameron, việc sử dụng máy bay chiến đấu "không hẳn là cách tốt nhất để bắ.n hạ tên lửa và máy bay không người lái mà hệ thống phòng không sẽ hiệu quả hơn" và Ukraine có nhu cầu lớn hơn trong việc tiếp cận "các hệ thống phòng không", đặc biệt là hệ thống Patriot.