Cẩn trọng khi dùng nước tăng lực
Uống nước tăng lực không đúng cách có thể dẫn đến nhiều hậu quả xấu đối với sức khỏe.
Nên dùng nước tăng lực ở mức độ vừa phải để đảm bảo sức khỏe – Ảnh: Shutterstock
Cơ quan An toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường và lao động Pháp (ANSES) vừa ra cảnh báo về những nguy cơ khi dùng nước tăng lực một cách bừa bãi. Loại thức uống này, tùy theo nhãn hàng mà thành phần khác nhau, nhưng hầu hết đều chứa caffeine, taurine và một số loại vitamine. Theo ANSES, trung bình mỗi lon/chai nước tăng lực có thể chứa lượng caffeine tương đương từ 2 – 5 tách cà phê expresso 50 ml.
Video đang HOT
Từ tháng 6.2012 đến nay đã có 257 trường hợp được các bác sĩ tại Pháp báo cáo với ANSES do nghi ngờ bệnh nhân bị ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sau khi uống nước tăng lực, bao gồm những vấn đề về tim mạch (tức thở, đau ngực, tăng nhịp tim, cao huyết áp, rối loạn nhịp tim, ngưng tim…), tâm lý – hành vi hoặc thần kinh (dễ nóng giận, căng thẳng, lo lắng, hoảng loạn, ảo giác, động kinh, rối loạn giấc ngủ…). Ít nhất 12% số ca nói trên được các chuyên gia xác nhận liên quan trực tiếp đến nước tăng lực. Báo Le Figaro dẫn một báo cáo công bố hồi đầu năm 2013 của Bộ Y tế Mỹ cho biết chỉ riêng năm 2011 đã có đến 20.000 bệnh nhân tại nước này phải vào cấp cứu sau khi uống nước tăng lực, tăng gấp đôi so với năm 2007. Báo cáo nhận định việc dùng tràn lan loại nước này ngày càng trở thành vấn đề đáng lo ngại đối với sức khỏe cộng đồng.
Theo ANSES, việc dùng nước tăng lực không đúng cách, không đúng thời điểm do không ý thức rằng đang “nạp” một lượng caffeine đáng kể vào cơ thể chính là nguyên nhân dẫn đến biến chứng. Không như nhiều người lầm tưởng, nước tăng lực hoàn toàn “chống chỉ định” đối với hoạt động thể thao. Loại nước này khác với những thức uống dinh dưỡng, cân bằng huyết thanh, vốn có nồng độ đường và muối tương đương với nồng độ huyết thanh của chúng ta nên sẽ giúp má.u hấp thụ dễ dàng hơn, phù hợp dùng sau khi mất nhiều mồ hôi do vận động với cường độ cao. Ngược lại, caffeine trong nước tăng lực làm cơ thể thoát nhiệt kém, đẩy nhanh quá trình mất nước, ảnh hưởng xấu đến hiệu quả tập luyện. Theo nhiều nghiên cứu, khi mất lượng nước tương đương 1% trọng lượng cơ thể, năng lực vận động của vận động viên sẽ giảm 10%. Ngoài ra, nước còn góp phần “bôi trơn” các sợi gân, dây chằng nên tình trạng thiếu nước có thể dẫn đến nguy cơ chấn thương (như viêm gân, bong gân, giãn dây chằng).
Kế đến, việc “uống cà phê trong vô thức” khi dùng nước tăng lực sẽ làm bạn khó kiểm soát lượng caffeine đã hấp thụ, dễ vượt ngưỡng an toàn (khoảng 6 tách expresso/ngày). Đây là chất kích thích hệ thần kinh trung ương, hệ tim mạch, giúp giảm cảm giác buồn ngủ, tăng khả năng tập trung, nhưng khi dùng quá liều sẽ gây ảnh hưởng xấu đến chính những hệ vừa kể. Tùy phản ứng cơ thể của mỗi người mà tác hại sẽ khác nhau. Đặc biệt, hậu quả có thể cực kỳ nghiêm trọng với những người mắc bệnh tim bẩm sinh nhưng dạng nhẹ, không có triệu chứng rõ rệt nên không biết về bệnh tình “tiềm ẩn” của mình. Ngoài ra, phụ nữ mang thai nên hết sức thận trọng khi dùng nước tăng lực vì nạp nhiều caffeine có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Tương tự, ANSES cũng khuyến cáo phụ huynh không nên để tr.ẻ e.m dưới 10 tuổ.i dùng loại nước này.
Theo TNO
Đinh lăng - Cây thuố.c tăng lực
Cây đinh lăng thường được trồng ở các đình chùa, trước sân nhà làm cảnh bởi lẽ có dáng cây, kiểu lá đẹp xum xuê và quanh năm xanh tốt. Ngày xưa, nhân dân thường lấy lá non của cây đinh lăng để ăn gỏi cá nên còn gọi là cây gỏi cá.
Đinh lăng có tên khoa học là Polyscias fruticosa (L...) Harms, cùng họ với cây nhân sâm (sâm Triều Tiên) nổi tiếng (họ Araliaceae). Đinh lăng là một loại cây nhỏ, sống nhiều năm, cao từ 0,8-1,5m, thân nhẵn không có gai và phân nhánh nhiều. Lá kép 3 lần xẻ lông chim, dài 20-40cm. Phiến lá kép có thùy sâu và mép có răng cưa không đều. Vò ra lá có mùi thơm. Cụm hoa là một khối hình chùy ngắn, gồm nhiều tán đơn hợp lại. Mỗi tán mang nhiều hoa nhỏ có cuống ngắn. Hoa 5 cánh trắng hình trứng, dài 2mm có 5 nhị với chỉ nhị ngắn và mảnh, bầu dưới có 2 ô có rìa trắng nhạt. Quả dẹt màu trắng bạc dài 3-4mm, dày 1mm, mang vòi tồn tại.
Khoảng 40-50 năm trở lại đây, nhiều nhà khoa học trên thế giới đã chú ý đến tác dụng tăng lực, bồi bổ cơ thể của nhiều cây cùng họ với cây nhân sâm. Một số cây trong họ này cho những vị thuố.c bổ nổi tiếng và được dùng từ lâu đời trong nhân dân ta như nhân sâm, ngũ gia bì, tam thất... Đinh lăng cũng có tác dụng bổ như nhiều cây họ hàng với nó. Ngày xưa vào dịp hội hè thường tổ chức thi đấu vật, trước khi thi đấu các đô vật hay vò lá đinh lăng với nước để uống cho tăng sức dẻo dai, vật lâu không mệt.
Bộ phận dùng làm thuố.c chủ yếu là rễ, lấy ở những cây trồng từ 3 năm trở lên. Người ta thường đào lấy rễ cây đinh lăng vào mùa thu hay mùa đông vì lúc này hoạt chất tập trung ở rễ và rễ mềm hơn. Rễ đào về đem rửa sạch đất cát, thái nhỏ rồi phơi, hay sấy khô. Cũng có thể tẩm thêm rượu, gừng và sao cho thơm. Ngoài rễ ra, người ta còn dùng cả thân và lá đinh lăng.
Những năm trước đây các nhà khoa học nước ta (Viện Y học quân sự) cũng có nhiều công trình nghiên cứu dùng đinh lăng làm thuố.c tăng lực, tăng khả năng lao động cho người có kết quả tốt. Làm thuố.c bổ gây ăn ngon miệng, ngủ tốt, tăng cân, giúp cơ thể chóng hồi phục sau khi mổ, ốm nặng.
Đinh lăng dùng khá an toàn. Liều trung bình là 0,25-0,50g một lần, ngày uống 2-3 lần, dùng dưới dạng thuố.c bột (sao thơm, tán nhỏ, rây bột mịn), thuố.c viên, hoặc rượu thuố.c.
Ngoài ra một số nghiên cứu còn cho thấy đinh lăng có tác dụng an thần và làm tăng tác dụng của thuố.c chống sốt rét. Trong nhân dân có nơi còn dùng rễ đinh lăng để chữa ho, thông tiểu, thông sữa và chữa kiết lỵ. Hoặc dùng lá đinh lăng giã nát để đắp vết thương. Song cần chú ý phân biệt cây đinh lăng lá nhỏ hay cây gỏi cá nói trên với mấy cây tương tự như: đinh lăng lá tròn, đinh lăng trổ... tác dụng tăng lực yếu, không bổ.
Theo SKDS