Cần minh bạch trong thuyên chuyển giáo viên
Năm nào cũng vậy, cuối tháng 3 và đầu tháng 4, sở GD&ĐT các địa phương lại ra thông báo tới đơn vị trực thuộc, hướng dẫn thuyên chuyển giáo viên từ trường này sang trường khác.
Nhưng do thiếu thông tin về tình hình nhân sự nơi chuyển đến, nên hằng năm luôn có hàng ngàn hồ sơ của giáo viên không được chuyển trường, gây sự lãng phí về t.iền bạc, mất thời gian cho các cấp lãnh đạo xét hồ sơ, và biết bao thất vọng của hàng ngàn giáo viên làm đơn thuyên chuyển.
Dư luận từ lâu đã nói nhiều về những “góc khuất” trong việc tuyển dụng, thuyên chuyển công tác trong ngành giáo dục. Hằng năm một số địa phương cứ thông báo tuyển dụng và hướng dẫn thuyên chuyển, nhưng có lẽ điều này mang tính hình thức trước dư luận nhiều hơn, người trong ngành ai cũng hiểu…
Gập ghềnh đường thuyên chuyển
Những năm qua, nhu cầu nhân lực ngành sư phạm trong cả nước nói chung và địa phương nơi chúng tôi công tác nói riêng đã chững lại, cung vượt quá cầu, hàng trăm sinh viên ra trường phải thi tuyển khó khăn, vượt qua nhiều vòng thi, nhiều cạnh tranh mới được tuyển dụng. Hầu như giáo viên nào cũng biết sự khó khăn khi bố trí nhân sự của ngành giáo dục.
Song, nhu cầu muốn thuyên chuyển lại quá cao, do nhiều giáo viên khi ra trường được bố trí phân công đến địa phương khác công tác, nay vì nhu cầu hợp thức hóa gia đình, điều kiện kinh tế, t.uổi tác cao…, nên họ làm hồ sơ thuyên chuyển và hi vọng sự may mắn đến với mình.
Cần minh bạch trong thuyên chuyển giáo viên hằng năm . Ảnh: T.uổi Trẻ.
Trong hướng dẫn thuyên chuyển, mục “Điều kiện thuyên chuyển”, sở hướng dẫn: “Đơn vị làm đơn chuyển đến phải có nhu cầu”. Rõ ràng đây là thử thách lớn cho giáo viên, bởi việc trường nào thiếu giáo viên, trường nào cần giáo viên môn nào, sở và phòng không công bố nên những giáo viên làm đơn thuyên chuyển không hề nắm được thông tin. Vì vậy, muốn biết trường nào có nhu cầu thì chắc chắn phải đi qua nhiều “đường vòng”!
Do đó, có những giáo viên hoàn cảnh gia đình vô cùng khó khăn, công tác xa nhà mấy chục cây số đã làm hồ sơ liên tục đến cả chục năm mà vẫn không được chuyển, vì địa phương giáo viên cần đến lại “không có nhu cầu”. Như vậy năm nay, năm tới họ vẫn tiếp tục làm, nhưng ai dám chắc năm nào họ sẽ chuyển trường được?
Chính từ những khó khăn trong việc sắp xếp nhân sự của mỗi đơn vị, mỗi địa phương mà nhiều năm qua một số nơi đã phát sinh tiêu cực trong việc thuyên chuyển giáo viên.
Mặc dù trong hướng dẫn của sở là có rất nhiều thành phần ưu tiên để xét thuyên chuyển, nhưng có lẽ hướng dẫn cũng chỉ là… hướng dẫn mà thôi!
Nhiều giáo viên mặc dù công tác chưa được một năm (không nằm trong diện được thuyên chuyển), nhưng vì có mối quan hệ với “người này, người kia” nên được thuyên chuyển.
Trong khi có những giáo viên nữ lớn t.uổi, công tác xa nhà 40-50 km (phải đi lại trong ngày, vì đa số các trường không có nhà công vụ), hoặc giáo viên có hoàn cảnh rất khó khăn về kinh tế, con nhỏ… thì lại không được xét cho thuyên chuyển.
Nhiều giáo viên được thuyên chuyển đều “bật mí” là phải “chi phí” mới đi được!
Cần công bố rõ ràng nhu cầu tuyển dụng
Video đang HOT
Theo chúng tôi, để minh bạch thông tin, để việc xét thuyên chuyển một cách công tâm, khách quan, đúng luật trước dư luận, và cũng để giảm áp lực trước một lượng hồ sơ lớn hàng năm gửi về phòng và sở GD&ĐT, hai nơi này chỉ cần thống kê những trường có nhu cầu cần giáo viên và thông báo lên website của sở, để mọi giáo viên tham khảo và định hướng.
Nếu làm được như vậy, chúng ta sẽ có nhiều ưu điểm, đó là:
Thứ nhất, không làm mất thời gian và t.iền bạc của giáo viên muốn thuyên chuyển. Không gây nên sự dao động giữa đi và ở, để từ đó toàn tâm với đơn vị mà mình công tác.
Thứ hai là tạo tính chủ động cho các đơn vị sở tại sắp xếp nhân sự, quy hoạch cán bộ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên để nâng cao chất lượng giảng dạy.
Thứ ba là cán bộ tổ chức không phải chịu nhiều áp lực công việc. Đồng thời, hạn chế được những tiêu cực nảy sinh: người chưa đủ điều kiện thuyên chuyển vẫn được chuyển, người làm hồ sơ nhiều năm vẫn phải ở lại.
Trong công tác thuyên chuyển có những chuyện tưởng chừng đơn giản nhưng lại là sự lãng phí lớn cho giáo viên. Đó là khi làm hồ sơ phải ngược xuôi photo công chứng hộ khẩu (đối với người chuyển về các thành phố) và các loại văn bằng chứng chỉ khác.
Một bộ hồ sơ không nhiều t.iền, nhưng chi phí đi lại, t.iền bạc phát sinh lại nhiều. Chúng ta cứ thử nhân hàng ngàn hồ sơ xin thuyên chuyển thì rõ ràng mỗi năm ngành giáo dục lãng phí rất nhiều t.iền bạc và thời gian.
Đó là chưa kể các cấp lãnh đạo từ cơ sở trở lên phải triệu tập cán bộ cốt cán, các thành phần liên quan ngồi xét duyệt từng bộ hồ sơ của giáo viên thuyên chuyển…
Sự minh bạch thông tin về nhu cầu nhân sự trong quá trình thuyên chuyển là cần thiết, để từ đó giáo viên có nhu cầu thuyên chuyển làm hồ sơ và tránh phải tình trạng chờ đợi trong vô vọng…
Rất mong ngành giáo dục sẽ minh bạch thông tin sớm nhất, trước khi có thông báo việc thuyên chuyển giáo viên năm học 2016-2017, để tránh được những tiêu cực và lãng phí không cần thiết.
Theo Nguyễn Cao/Tuổi Trẻ
Nên để các trường 'tự đứng' bằng đôi chân mình
"Để tạo động lực đổi mới giáo dục Đại học, cách hiệu quả nhất là chỉ nên duy trì một số trường đại học công "tinh hoa", số còn lại nên cổ phần hóa".
TS Lê Đắc Sơn, Chủ tịch HĐQT Trường ĐH Đại Nam chia sẻ về câu chuyện giáo dục đầu Xuân-Bính Thân 2016.
Thi, tuyển sinh còn rối
Theo TS Sơn, trong hàng chục năm qua, Việt Nam vẫn loay hoay quanh chuyện tuyển sinh thế nào và qua mỗi kỳ đều đ.ánh giá "hoàn thành tốt". Thế nhưng, vấn đề nhiều người nhìn thấy là chất lượng đào tạo ĐH không đáp ứng được nhu cầu xã hội.
TS Lê Đắc Sơn. Ảnh: T.iền Phong.
Thực tế, mỗi năm có khoảng 1,5 triệu thí sinh thi vào các trường ĐH, CĐ trong cả nước. Để lấp đầy chỉ tiêu đặt ra, các trường chủ động đưa ra số điểm đầu vào. Có trường lấy 28-29 điểm, nhưng có nơi chỉ 12-14 điểm. Với mục tiêu "lấp đầy" đó, liệu các trường có sàng lọc được chất lượng thí sinh? Điều này, những trường tốp trên có làm được, còn lại, kể cả trường công, lẫn tư đều cố hạ điểm để "lấp đầy" chỉ tiêu.
Do vậy, kỳ thi không phải là mấu chốt quyết định được chất lượng đào tạo ĐH. Còn nếu kỳ vọng điều đó, cứ quanh quẩn với việc thi cử chẳng khác gì đi đ.ánh địch mà đ.ánh vào "đồn không địch".
- Kỳ tuyển sinh vừa qua, có sự bất cập trong khâu nộp- rút hồ sơ ở các trường, có nơi rơi vào tình trạng như "ong vỡ tổ". Có trường hợp còn thuê cả xe cấp cứu để đi rút, nộp hồ sơ cho nhanh. Ông nhìn nhận thế nào về hiện tượng này?
"Nếu các vị hiệu trưởng thao thức, mất ngủ vì lo sinh viên trường mình tốt nghiệp xong thế nào? Có đáp ứng được nhu cầu xã hội không? Từ đó, có biện pháp đào tạo phù hợp hơn, sát thực tế hơn, tình hình thất nghiệp sẽ cải thiện hơn nhiều"
TS Lê Đắc Sơn
- Tôi cho rằng, giữa kỳ thi ĐH, CĐ và tốt nghiệp THPT có mục tiêu khác nhau. Việc thi chung, phải lồng ghép kiến thức làm sao cho vừa phù hợp để phân loại thí sinh có số điểm đỗ tốt nghiệp, rồi đỗ ĐH theo những mức khác nhau là rất rối. Dẫn tới, hiện tượng thí sinh nộp hồ sơ ồ ạt vào trường tốp trên, khi không đủ điểm đỗ, thí sinh, phụ huynh chạy đi, chạy lại rút hồ sơ nộp trường điểm thấp hơn. Điều này, vô tình đẩy các em vào việc học không đúng ngành nghề mình lựa chọn.
Kỳ thi THPT Quốc gia vừa rồi như một cuộc marathon. Hơn 1 triệu kết quả đạt, đủ tiêu chuẩn, rồi đổ dồn vào xét tuyển các trường. Khi trường tốp trên đã "no", lại "xóc đều" dồn xuống trường tốp dưới. Cuối cùng vẫn hơn 600.000 chỉ tiêu "sàng đi sàng lại" được cho vào đào tạo ĐH, CĐ. Do vậy, lấy kì thi là khâu đột phá là phương án rối, và khi thi xong, các nhà giáo dục lại lo đi gỡ rối.
Tôi vẫn nghiêng về cách làm như ở nước ngoài, nên tổ chức một kỳ thi kết thúc THPT riêng. Kỳ thi sau đó, giao cho các trường ĐH, CĐ chủ động tuyển sinh.
Sinh viên trường ĐH được đào tạo theo các chương trình bám sát nhu cầu của nhà tuyển dụng. Ảnh: T.iền Phong.
"Thừa thầy thiếu thợ" đến bao giờ?
- Thưa ông, mới đây, Bộ LĐ-TB&XH công bố khoảng 225 nghìn cử nhân, kỹ sư ra trường không tìm được việc làm. Ông nghĩ gì về con số này, và nhìn nhận cách đào tạo trong các trường ĐH hiện nay?
- Để sinh viên ra trường, kể cả thạc sĩ, tiến sĩ kiếm được việc phù hợp ngay là không dễ. Ở đây, chưa nói đến chuyện tiêu cực, ở góc độ nhà tuyển dụng, họ chỉ tuyển người có năng lực, làm được việc chứ không phải tấm bằng. Như vậy, vấn đề then chốt nằm ở chỗ quy trình, công nghệ đào tạo, chứ không hẳn vì đầu vào tuyển sinh. Quy trình đào tạo phụ thuộc 3 nhân tố quyết định chất lượng.
Thứ nhất, bản thân người học phải xác định được học để cho chính mình. Hiện nay nhiều sinh viên lười học, ỷ lại gia đình, lo "chạy" điểm, thuê học hộ, thi hộ, rồi sao chép luận văn cốt có tấm bằng...Học như thế, khó có việc làm không có gì ngạc nhiên.
Thứ hai là quy trình, kết cấu nội dung chương trình đào tạo. Phần đông các trường ĐH ở nước ta chậm thay đổi, nặng về dạy hàn lâm với kiến thức xa rời thực tiễn...Thế nên, nhiều cử nhân, thạc sĩ "bằng đỏ", thậm chí thủ khoa cũng không thuyết phục được các nhà tuyển dụng.
Thứ ba là chất lượng đội ngũ giảng viên ĐH, phần đông còn yếu kiến thức thực tiễn, không có thời gian và tâm huyết xây dựng bài giảng hay vì thiếu động lực. Còn có tâm lý việc học là của trò, dạy của thầy...
Từ góc độ những nhà quản lý, nếu các vị hiệu trưởng thao thức, mất ngủ vì lo sinh viên trường mình tốt nghiệp xong thế nào? Có đáp ứng được nhu cầu xã hội không? Từ đó, có biện pháp đào tạo phù hợp hơn, sát thực tế hơn, tình hình thất nghiệp sẽ cải thiện hơn nhiều.
Và để tạo động lực đó, cách hiệu quả nhất là chỉ nên duy trì một số trường đại học công "tinh hoa", số còn lại nên cổ phần hóa, để các trường tự đứng bằng đôi chân của mình.
- Rõ ràng, chuyện "thừa thầy, thiếu thợ" cũ mà vẫn mới. Vậy theo ông, đâu là giải pháp để gỡ rối "nút thắt" này?
- Thực trạng buồn ở nước ta là "thiếu thợ". Nhiều người có tư tưởng, bằng mọi giá phải vào ĐH vì đây là con đường duy nhất để thành công, và nói không với học nghề. Thế nên, doanh nghiệp tìm một kỹ sư hay thạc sĩ rất dễ, nhưng kiếm một thợ bậc 7 là khó.
Để gỡ tình trạng trên, cần có chính sách rẽ hướng, phân luồng nguồn lao động ở các giai đoạn học tập. Cách phân luồng tốt nhất là dùng cơ chế tài chính, phân phối nguồn lực đầu tư theo từng cấp học để định hướng nghề nghiệp cho người trẻ.
Chẳng hạn, khi học xong cấp 2, Nhà nước có những chính sách khuyến khích các em học trung cấp nghề miễn phí, vừa cấp học bổng , chỗ ăn ở. Các em sẽ biết được khả năng, điều kiện của mình để lựa chọn. Rồi đến cấp 3, Nhà nước lại có những chính sách tương tự để học sinh có thể chọn học CĐ nghề, kiếm công việc phù hợp với bản thân. Khi lên học CĐ, ĐH, thạc sĩ, Nhà nước chỉ hỗ trợ những sinh viên, học viên xuất sắc, còn lại, phải tự túc kinh phí học tập.
Dạy và học gắn liền với thực tiễn
- Là người từng đi qua môi trường giáo dục, doanh nghiệp trong và ngoài nước, ông đã áp dụng về quy trình quản lý giáo dục thế nào, giúp sinh viên có thể tự tin kiếm việc làm khi tốt nghiệp?
- Các trường hiện nay đều xây dựng chuẩn đầu ra để đ.ánh giá năng lực sinh viên, đó là việc cần thiết, nhưng cách làm đang lúng túng. Theo tôi, việc đó tốt nhất để người trực tiếp sử dụng lao động đ.ánh giá.
Để giúp sinh viên ra trường có thể tự tin kiếm được làm, ở ĐH Đại Nam, chúng tôi mời những người tuyển dụng, doanh nghiệp về giảng dạy trực tiếp cho sinh viên, với những chuyên đề sát thực, trao đổi và định hướng cho sinh viên về công việc, tìm cơ hội việc làm.
So với các trường, có lẽ chúng tôi đang đi ngược. Nghĩa là, nhà trường liên kết cùng với doanh nghiệp, xem họ cần cái gì, sinh viên cần được đào tạo kỹ năng ra sao... Từ đó, chúng tôi xây dựng chương trình đào tạo, làm sao, trong quá trình học, sinh viên sẽ tiệm cận được yêu cầu của doanh nghiệp, và cơ hội có việc làm tại các doanh nghiệp đó sau khi ra trường sẽ rất cao.
Ở Việt Nam, số đông vẫn còn suy nghĩ, định kiến với trường tư, nhưng đó chỉ là cách nhìn kiểu truyền thống, không theo quy luật phát triển của giáo dục, của xã hội. Ở Mỹ, Nhật, Pháp, Anh... trường tư là hệ thống giáo dục cốt lõi và thu hút được nhiều học sinh giỏi. Vì vậy chúng tôi sẽ chứng minh cho xã hội thấy, bằng phương pháp đào tạo gắn liền với thực tiễn, sự nỗ lực của người học, trách nhiệm của thầy cô giảng dạy, sẽ cho "ra lò" những lứa sinh viên có kỹ năng, và biết việc để làm.
- Thưa ông, cách thức đào tạo là một nhẽ, nhưng động lực chính vẫn là sinh viên. Ông có lời khuyên gì đến họ?
- Đúng thế. Các em phải có tư duy học cho mình, còn thầy phải dạy kiến thức cập nhật của đời sống, phù hợp với ngành các em theo học. Hãy xác định học tập là nghiêm túc, chịu khó, ngoài học trên giảng đường, hãy học từ cuộc sống xung quanh, qua Internet... Đầu tư cho học tập không phải là bỏ một khoản t.iền để mua tấm bằng, mà đó là đầu tư cho tương lai, cho sự thành công của bản thân mỗi người.
Theo Nam Khánh - Quang Lộc/Tiền Phong
Đại học ngày càng lớn còn sinh viên đang được “thiếu niên hóa” "Hình như, nhiều người lãnh đạo nhìn sinh viên như những thanh niên mới lớn, không đủ hiểu biết, không đủ điều kiện để tham gia ý kiến và giải quyết các vấn đề như những người lớn khác. Đó là một nghịch lý: Trường đại học ngày càng có vị trí lớn hơn trong đời sống xã hội, còn sinh viên thì...
