Cần đổi mới giáo dục hướng nghiệp trong nhà trường
Sắp đến kì thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh vào CĐ – ĐH, hàng triệu học sinh đang phải lựa chọn nghề nghiệp tương lai của mình. Lúc này, công tác giáo dục hướng nghiệp trong nhà trường cần được quan tâm hơn lúc nào hết.
Tại ngày hội “Hành trang sĩ tử” của Hội SV ĐH Kinh tế Quốc dân, Ban tổ chức (BTC) có sáng kiến cung cấp thông tin điểm chuẩn trong 3 năm gần đây của các ngành học phổ biến của các trường ĐH để HS vừa biết được mã ngành đào tạo, vừa tự lượng sức mình trước khi “vượt Vũ Môn”. Tuy nhiên, tại buổi giao lưu, nhiều câu hỏi xung quanh khâu tuyển sinh cho thấy các bạn HS vẫn còn nhiều băn khoăn, vướng mắc rất cần được giải đáp.
Công tác hướng nghiệp có vai trò giúp HS có định hướng nghề nghiệp đúng đắn, lựa chọn con đường lập nghiệp sau khi học xong phổ thông. Thời gian qua, tình trạng thừa thầy thiếu thợ, mất cân đối trong cán cân nhân lực xã hội, tình trạng đào tạo tràn lan mà sinh viên ra trường không có việc làm gây nhiều hệ luỵ cho thấy khâu hướng nghiệp trong nhà trường chưa hoàn thành “sứ mệnh”.
Xác định tầm quan trọng của công tác hướng nghiệp trong nhà trường, Bộ GD- ĐT ban hành chính sách khuyến khích HS học nghề, hướng nghiệp. HS lớp 9 được học nội dung hướng nghiệp trong hoạt động ngoài giờ lên lớp, mỗi tháng một chuyên đề, tổng cộng 27 tiết.
Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, hầu hết HS lớp 9 đều học lên THPT. Năm 2010, có 5.000 tốt nghiệp THCS không học lên THPT mà đăng kí học nghề và THCN. HS THPT được 81 tiết hướng nghiệp trong 3 năm. Bộ GD – ĐT đã có tài liệu hướng nghiệp cho giáo viên. Tuy nhiên, các giáo viên không phải là chuyên gia về nghề, nên việc hướng nghiệp chủ yếu là lí thuyết, phương pháp chưa hấp dẫn, nên ít có tác dụng.
Em Hoàng Minh Đức, lớp 12C5 trường THPT Cửa Lò cho biết: “Bọn em chọn nghề thường theo thông tin từ thực tế, báo chí. Thấy ngành nghề nào dễ xin việc, có thu nhập cao thì đăng kí…”.
Thầy Nguyễn Cảnh Hùng, trường THPT Tân Kỳ nhấn mạnh: “Các điều kiện cần của công tác hướng nghiệp bao gồm đội ngũ người làm hướng nghiệp, thông tin hướng nghiệp và tính liên kết trong hoạt động hướng nghiệp hiện nay đều còn thiếu và yếu. Các trường chưa có đội ngũ làm hướng nghiệp đạt yêu cầu, thông tin về nhu cầu nhân lực các ngành nghề chưa có tính liên kết trong hoạt động hướng nghiệp”.
Công tác hướng nghiệp có vai trò giúp HS có định hướng nghề nghiệp đúng đắn, lựa chọn con đường lập nghiệp sau khi học xong phổ thông
Hiện nay, những HS giỏi thường có xu hướng chọn những ngành học có tương lai “dễ chịu” như tài chính, kế toán, ngân hàng, y dược, ngoại giao…mà ít lựa chọn các ngành kĩ thuật, địa chất, nông nghiệp…Ngành sư phạm, vốn được xem là “nghề cao quý”, song sức hấp dẫn ngày càng giảm sút. Năm học 2009 – 2010, trường THPT Huỳnh Thúc Kháng có hơn 600 HS khối 12, nhưng chỉ có duy nhất 1 hồ sơ thi vào trường sư phạm.
Công tác dạy nghề trong trường phổ thông đã bị biến tướng thành một hình thức “phao cứu sinh” (cộng điểm khuyến khích) trong kì thi tốt nghiệp. Vì vậy, hầu như không có tác dụng đối với giáo dục hướng nghiệp, thậm chí còn theo hướng tiêu cực. Hạn chế cơ bản của giáo dục hướng nghiệp hiện nay là chưa được các trường quan tâm đúng mức, vẫn đang bị xem là một khâu có tính chất “tích hợp”, một việc làm kết hợp chứ chưa phải là nhiệm vụ trọng tâm.
Tuy nhiên, nếu cho rằng mọi bất cập trong đào tạo hiện nay đều do khâu hướng nghiệp là không thoả đáng. Hướng nghiệp chỉ là một khâu trong hệ thống giáo dục.
Video đang HOT
Để công tác đào tạo nhân lực đi đúng hướng, có tác động tích cực đến nền kinh tế – xã hội thì cần đổi mới cả hệ thống giáo dục. Trong đó, giáo dục hướng nghiệp cần được đầu tư mạnh mẽ về nhân lực, kinh phí, đổi mới cả về nội dung và phương pháp…
Trần Quang Đại(Hà Tĩnh)
LTS Dân trí – Tình hình hướng nghiệp ở nhà trường phổ thông hiện nay được bài viết trên đây phản ảnh khá đầy đủ nhiều mặt bất cập. Vì vậy, hầu như ít đem lại tác dụng, cho nên học sinh phải tự mày mò tìm hướng đi cho mình và nhiều khi chỉ là cảm tính, không đúng với nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội cũng như không đúng năng lực và sở trường của bản thân.
Điều quan trọng của giáo dục hướng nghiệp là cần nâng cao tính thiết thực, tránh sự giáo điều chung chung mà phải gắn với ngành nghề mà địa phương cũng như xã hội đang cần.
Nên tăng cường việc mời các cơ sở sản xuất cũng như các doanh nghiêp đang cần tuyển dụng lao động có nghề đến nói chuyện và tổ chức cho học sinh đến tham quan các khu công nghiệp. Từ đó tạo ra hứng thú cho các em trong việc chọn nghề sao cho thích hợp để lập thân lập nghiệp sau này.
Theo Dân Trí
“Đừng cố khoác một chiếc áo không vừa”
" Chọn ngành học cũng giống như lựa chọn quần áo vậy. Nếu bạn chọn một bộ quần áo đắt t.iền, sành điệu mà không vừa thì cũng phí hoài", Th.S Phạm Mạnh Hà, khoa Tâm lý ĐH KHXH & NV Hà Nội chia sẻ.
Sáng chủ nhật vừa qua, tại ĐH Bách Khoa HN, rất đông các bạn học sinh THPT đã được tư vấn tâm lý, gỡ rối hướng nghiệp và tư vấn dinh dưỡng trong Ngày hội tuyển sinh hướng nghiệp 2011.
TS Tâm lý học Trịnh Thị Linh, khoa Tâm lý, ĐH KHXH & NV Hà Nội chia sẻ: "Quan tâm hàng đầu của các bạn hiện nay là làm thế nào để chọn ngành, chọn trường thi phù hợp. Ngoài ra các bạn cũng muốn được tư vấn phương pháp học tập hiệu quả,..."
Tập trung điền phiếu trắc nghiệm khám phá nghề nghiệp phù hợp qua tính cách
Câu hỏi xuất hiện nhiều nhất trong ngày tư vấn là nên dự thi trường bố mẹ định hướng hay trường mình thích.
Qua câu hỏi của các bạn học sinh dễ nhận thấy còn khá nhiều bậc phụ huynh có quan niệm sai lầm về giáo dục hiện đại như cho rằng học khối C ra trường sẽ nghèo, muốn thu nhập cao phải học ngành Kinh tế, tốt nghiệp trường danh tiếng mới dễ xin việc,...
Th.S Phạm Mạnh Hà, Khoa Tâm lý, ĐH.KHXH&NV Hà Nội hài hước chia sẻ cách để bố mẹ đồng ý với nguyện vọng là cùng bố mẹ đi mua quần áo, con trai chọn một bộ đồ nữ, con gái chọn đồ của nam. Nếu bố mẹ nói phải chọn quần áo phù hợp với giới tình thì trình bày với bố mẹ lựa chọn ngành học cũng phải phù hợp với năng lực và nguyện vọng của con.
TS Tâm lý học Trịnh Thị Linh thì dẫn ra câu chuyện về một bạn học đến năm thứ 4 của ĐH Bách Khoa vẫn quyết định dừng lại sang Ấn Độ du học về...nhạc vì lựa chọn ban đầu không đúng với sở thích.
"Nên trao đổi lại với bố mẹ để đi đến thống nhất, nhẹ nhàng giải thích cho bố mẹ hiểu để có cơ hội theo đuổi ngành học yêu thích", cô Linh nhấn mạnh.
"Em thích sửa chữa máy móc, tìm hiểu cơ chế hoạt động của máy móc thì nên thi ngành gì?"
Một bạn nam đỏ mặt, tía tai tâm sự từ ngày có cảm tình với một bạn nữ trong lớp thì không tập trung vào học được. TS Trịnh Thị Linh khuyên bạn nên dành mỗi ngày từ 10 - 15 phút chơi xếp hình hoặc lắp ráp mô hình để rèn luyện sự tập trung.
Đây là một phương pháp đã được áp dụng nhiều với t.rẻ e.m quá năng động, không chịu ngồi yên một chỗ. Ngoài ra luyện thở từ 5 - 10 lần những lúc căng thẳng sẽ giúp nhịp tim đều đặn và giảm stress.
Nói về phương pháp học, TS.Trịnh Thị Linh cho biết: "Sơ đồ hóa sẽ trở về trong trí óc chúng ta đầu tiên chứ không phải những trang giấy dày đặc chữ".
"Học quá tải không nghỉ ngơi cũng không khác gì đổ chai nước quá đầy, phần rớt ra ngoài sẽ lãng phí. Hãy quan niệm học Đại học chỉ là phương tiện chứ đừng nghĩ là mục tiêu duy nhất. Xác định học mà chơi, chơi mà học thì mới đạt được hiệu quả.", Th.S Phạm Mạnh Hà nói.
Học quá tải cũng giống như nước bị đổ ra ngoài.
TS. Lê Thị Thanh Mai, phó trưởng Ban đào tạo ĐHQG TP.HCM đưa ra lời khuyên: Nguyện vọng 2 (NV2) những trường top trên hầu hết chỉ dành cho những bạn có điểm thi cao nhưng vẫn không đỗ trường NV1. Vì thế những bạn có sức học trung bình thì ngay từ đầu nên xác định một trường vừa sức có thể đỗ ngay từ NV1, đừng ỷ vào NV2.
Th.S Phạm Mạnh Hà dẫn chứng một nghiên cứu về thí sinh học NV2 đã cho kết quả 50% sinh viên học NV2 không thỏa mãn với ngành nghề của mình.
Chia sẻ về bí quyết giữ gìn sức khỏe mùa thi, PGS.TS Lê Bạch Mai, phó Viện trưởng Viện dinh dưỡng khuyên các bạn nên ăn đủ chất, tránh ăn mì ăn liền vì có thể làm tăng huyết áp. Để trí óc minh mẫn, ôn thi hiệu quả cần ngủ đủ giấc, tuy nhiên không được thả mình ngủ nhiều quá, buổi trưa chỉ cần 30 phút. Với những "con sâu ngủ" thì phải biết tự nghiêm khắc với bản thân mình.
Tham dự Ngày hội tuyển sinh hướng nghiệp 2011 các bạn còn có cơ hội làm trắc nghiệm trên máy tính và bản in để khám phá nghề nghiệp phù hợp qua tính cách. Vừa làm trắc nghiệm, Nguyễn Ngọc Ánh, lớp 12A11, THPT Lê Quý Đôn (Hà Đông, HN) vừa cho biết: "Em muốn dự thi ngành Ngân hàng nhưng có quá nhiều trường khiến em bị rối".
Trịnh Thịnh Quân, lớp 12D3, THPT Quang Trung và Lê Tuấn Anh, lớp 12A2 THPT Ngọc Hồi thoáng chút bối rối khi nhận được kết quả tư vấn ngành học từ phiếu trắc nghiệm trái ngược hẳn với ngành thi dự định. Các bạn nói sẽ tham khảo để có được lựa chọn tốt nhất. Thực tế cho thấy rất nhiều bạn lựa chọn dựa trên cảm quan chứ chưa thực sự hiểu về ngành học yêu thích.
Chăm chú lắng nghe tư vấn
TS.Lê Thị Thanh Mai khuyên các bạn nên cân nhắc thi trường vừa sức ngay từ NV 1.
Làm trắc nghiệm trên máy tính.
Chờ lấy kết quả sau trắc nghiệm
Theo Dân Trí
80 trường tư vấn tuyển sinh ĐH, CĐ ở Hà Nội Sáng nay, hàng nghìn học sinh tham dự ngày hội tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp của nhiều trường đại học lớn ở Hà Nội như: ĐH Quốc gia Hà Nội, Bách khoa, Ngoại thương, Kinh tế Quốc dân... Lần đầu được tổ chức tại ĐH Bách khoa Hà Nội, ngày hội tư vấn do Báo T.uổi trẻ TP HCM phối hợp với...
