Các vấn đề y tế khiến thế giới tranh cãi năm 2018
Năm nay chứng kiến những cuộc tranh cãi về quyền được c.hết, chỉnh sửa gene người, quyền phá thai, và việc dùng cần sa chữa bệnh.
Ngày 10/5, tiến sĩ David Goodall người Australia chủ động kết thúc cuộc đời ở t.uổi 104. Ước nguyện và hành động của ông là chủ đề tranh luận sâu sắc ở Australia và nhiều nước khác. Là người ủng hộ quyền được c.hết, tiến sĩ Goodall lập luận sau t.uổi trung niên, con người phải có toàn quyền sử dụng cuộc đời theo ý muốn.
Tiến sĩ Goodall trước khi qua đời bằng cái c.hết êm ái như ý nguyện. Ảnh: Sky News.
Australia không cho phép người khỏe mạnh tìm đến cái c.hết êm ái, tiến sĩ Goodall phải đến Thụy Sĩ để ra đi. Các nước gồm Hà Lan, Canada, Hà Lan, Luxembourg và một số bang của Mỹ cũng cho phép c.hết tự nguyện nhờ hỗ trợ y tế.
Tiến sĩ Philip Nitschke, người sáng lập nhóm vận động trợ tử đã hỗ trợ ông Goodall ra đi cho rằng ép buộc người già sống trái với ý muốn của họ “là một dạng b.ạo h.ành”. Ngượclại, Hiệp hội Y khoa Australia bày tỏ quan ngại sâu sắc, cho rằng ủng hộ tiến sĩ Goodall là ca ngợi hành động t.ự t.ử và vi phạm lời thề Hippocratic.
“ Xã hội nên hướng đến chăm sóc người đang gặp khó khăn và cho họ thấy mình xứng đáng được sống”, đại diện hiệp hội nói.
Theo thăm dò trên VnEpxress.net, gần 6.000 trên tổng số 8.070 độc giả ủng hộ quyết định ra đi êm ái của tiến sĩ Goodall. Số người không đồng ý đưa ra các lý do như trái tự nhiên, dễ bị lợi dụng vào mục đích sai trái.
Chỉnh sửa gene người
Ngày 26/11, nhà khoa học Hạ Kiến Khuê từ Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Nam (Trung Quốc) tuyên bố đã dùng kỹ thuật chỉnh sửa gene để giúp hai cô bé sinh đôi khả năng miễn nhiễm với HIV.
Ông Hạ Kiến Khuê (giữa) tại Hội nghị Quốc tế về chỉnh sửa gene ở Hong Kong ngày 28/11. Ảnh: RFA.
Thông tin về công trình của Hạ Kiến Khuê như một quả bom, làm bùng nổ cuộc tranh cãi toàn cầu về ứng dụng công nghệ gene trên người. Hơn 120 nhà khoa học đã ký tên vào bức thư phản đối việc làm của ông Hạ với lý do “ảnh hưởng sâu sắc đến vấn đề đạo đức”. Trung Quốc cũng đình chỉ mọi dự án do ông Hạ tiến hành và tuyên bố điều tra nhà khoa học này.
Video đang HOT
Tuy nhiên, tại Hội nghị quốc tế về chỉnh sửa gene diễn ra ở Hong Kong ngày 28/11, Hiệu trưởng Đại học Y Harvard George Daley không chỉ trích ông Hạ mà cho rằng nhà khoa học Trung Quốc chỉ là “rẽ sai trên con đường đúng đắn”.
Ông Daley lập luận chỉnh sửa tế bào gốc có thể và nên được áp dụng để định hình sức khỏe của t.rẻ e.m tương lai. Công nghệ này giúp loại bỏ các đột biến gây ung thư, xơ nang đồng thời cải thiện sức đề kháng trước những bệnh thông thường. Đại học Havard đang lên kế hoạch sử dụng công cụ chỉnh sửa gene để biến đổi mã DNA bên trong tế bào t.inh t.rùng.
Công nghệ chỉnh sửa gene CRISPR mà Hạ sử dụng lấy từ một protein của vi khuẩn cho phép các nhà khoa học “cắt và dán” các phần ADN cụ thể. Năm 2015, tạp chí Science xếp công nghệ này vào danh sách thành tựu đột phá. Nó đã dùng để thử nghiệm trên chuột để nghiên cứu điều trị HIV, ung thư, bệnh Hungtinton, vi khuẩn E. coli.
Hợp pháp hóa quyền phá thai hay không
Những người ủng hộ quyền phá thai hay còn gọi là nhóm “vị lựa chọn” cho rằng phụ nữ có quyền tự quyết với cơ thể. Bên cạnh đó, họ lập luận việc cấm phá thai làm gia tăng tỷ lệ phá thai không an toàn, kéo theo nguy cơ t.ử v.ong của thai phụ. Theo nghiên cứu Tổ chức Y tế Thế giới và Viện Guttmacher (Mỹ), hầu hết các ca phá thai không an toàn xảy ra ở những nơi cấm phá thai.
Năm 2018, nhóm “vị lựa chọn” khắp thế giới đã tiến hành nhiều cuộc biểu tình nhằm yêu cầu chính phủ hợp pháp hóa quyền phá thai. Ngày 20/12, Ireland trở thành nước mới nhất cho phép phụ nữ phá thai với điều kiện t.uổi thai nhỏ hơn 12 tuần.
Người dân Mỹ biểu tình đòi hợp pháp hóa phá thai. Ảnh: socialistworker.
Đối đầu với nhóm “vị lựa chọn” là nhóm “vị mạng sống” với niềm tin mọi thai nhi đều có quyền được chào đời và phá thai không khác gì hành vi làm c.hết người.
Tính đến tháng 6, có năm quốc gia hoàn toàn cấm phá thai gồm El Salvador, Vatican, Malta, Cộng hòa Dominica và Nicaragua. Tại các nước này, phụ nữ bị cấm phá thai trong mọi trường hợp, dù cho còn v.ị t.hành n.iên, bị suy thai, nạn nhân h.iếp dâm/loạn luân hay thậm chí để bảo toàn mạng sống. Nếu vi phạm, họ sẽ chịu phạt, nặng hơn là ngồi tù.
Các công trình khoa học chỉ ra tác dụng của cần sa trong điều trị cơn đau mạn tính, chứng nghiện rượu và m.a t.úy, các vấn đề tâm thần như trầm cảm, stress sau sang chấn và lo hãi xã hội, đa xơ cứng và thậm chí giảm triệu chứng ung thư. Tháng 6, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ phê duyệt cannabidiol, một chất có trong cần sa, là phương pháp điều trị một số dạng động kinh.
Nhưng cần sa mang theo nhiều nguy cơ cho người sử dụng. Theo cuốn Marijuana as Medicine của Alison Mack và Janet E Joy, cũng như khói t.huốc l.á, khói cần sa có liên quan đến nguy cơ ung thư, tổn thương phổi và sức khỏe thai nhi kém.
Tác dụng phụ khác của cần sa là dẫn đến tình trạng phụ thuộc, đặc biệt ở những người có vấn đề tâm thần hoặc nhạy cảm với chất kích thích. Cần sa cũng làm trầm trọng hơn triệu chứng rối loạn lưỡng cực, làm xuất hiện ý muốn t.ự s.át và tăng nguy cơ tâm thần phân liệt.
Tháng 10, Canada hợp pháp hóa cần sa và trở thành thị trường cần sa lớn nhất thế giới. Động thái này bị Hiệp hội Y khoa Canada chỉ trích là vì lợi ích của các nhà sản xuất và thuế mà hy sinh sức khỏe người dân.
Tại Mỹ, việc Bộ Tư pháp vẫn xếp cần sa vào danh sách cấm khiến một bộ phận chuyên gia y tế bức xúc. “Với tôi, cần sa là cách hiệu quả để điều trị cơn đau mạn tính”, bác sĩ Peter Grinspoon từ Bệnh viện Đa khoa Massachusetts.
Minh Nguyên
Theo VNE
Tiến sĩ 104 t.uổi đã 'ra đi yên bình' trong tiếng nhạc Beethoven
Trưa 10/5 (giờ địa phương), tiến sĩ David Goodall thanh thản ra đi trong vòng tay người thân.
Sau thời gian dài đấu tranh và hơn một tháng trở thành chủ đề gây tranh cãi khắp thế giới, tiến sĩ David Goodall, nhà khoa học già nhất Australia đã qua đời bằng cái c.hết êm ái tại Basel (Thụy Sĩ), ABC News đưa tin.
Chia sẻ với truyền thông, đội ngũ y tế hỗ trợ tiến sĩ Goodall cho biết ông "ra đi trong yên bình". Từ căn phòng nơi tiến sĩ chấm dứt cuộc đời dài 104 năm, Bản giao hưởng số 9 của Beethoven vang lên. Bốn thân nhân cùng một người bạn đã ở bên Goodall đến phút giây cuối cùng.
Trước đó, tối 9/5, tiến sĩ Goodall dùng bữa với cá, khoai tây, bánh pho mát, những món ông cực kỳ yêu thích. Sáng 10/5, nhà khoa học ăn nhẹ với tâm trạng "phấn khởi".
Tiến sĩ Goodall qua đời bằng cái c.hết êm ái như đúng ý nguyện. Ảnh: Sky News.
Sinh ngày 4/4/1914 tại London (Anh), tiến sĩ David Goodall là nhà thực vật học và sinh thái học nổi tiếng thế giới. Ông từng giữ các vị trí quan trọng ở Anh, Mỹ, Australia. Sau khi nghỉ hưu năm 1979, tiến sĩ Goodall vẫn tiếp tục làm việc đến 103 t.uổi và nhận biên tập bộ sách 30 cuốn mang tên Hệ sinh thái Thế giới của 500 tác giả. Năm 2016, ông được trao tặng huân chương Order of Australia.
Tròn 104 t.uổi, tiến sĩ Goodall công khai nguyện vọng muốn c.hết dù vẫn còn khỏe mạnh. Trên thực tế, dù không mắc căn bệnh mạn tính nào, thể chất nhà khoa học già đi xuống rõ rệt. Năm 90 t.uổi, ông bỏ tennis do không còn đủ sức chơi. Thị giác quá yếu gần như mù khiến tiến sĩ không thể lái xe và phải từ biệt thú vui biểu diễn sân khấu. Công việc nghiên cứu cũng bị dừng lại vì ông không thể đọc email. Hầu hết bạn bè của tiến sĩ đều đã qua đời.
Tiến sĩ Goodall thời trẻ. Ảnh: SBS.
Đầu năm 2018, tiến sĩ Goodall ngã ở căn hộ riêng. Kêu cứu mà không ai nghe thấy, ông nằm trên sàn nhà suốt hai ngày cho tới khi người giúp việc phát hiện. Từ đó, các bác sĩ cấm tiến sĩ Goodall sử dụng phương tiện công cộng và tự băng qua đường. Quá thất vọng, ông cố t.ự t.ử 3 lần nhưng rồi tỉnh dậy trong bệnh viện.
Dành hơn 20 năm vận động cho quyền được c.hết, tiến sĩ Goodall tin rằng con người phải được tự do quyết định số phận sau t.uổi trung niên. Tuy nhiên pháp luật Australia không cho phép quyền được c.hết của một con người. Tháng 5/2018, nhờ sự đóng góp của cộng đồng, nhà khoa học lên đường đến Thụy Sĩ để ra đi như nguyện vọng. Hai bác sĩ xác nhận ông hoàn toàn minh mẫn, đủ điều kiện tiến hành cái c.hết êm ái.
Trước thời khắc vĩnh biệt, tiến sĩ Goodall dành thời gian đi dạo quanh vườn bách thảo Đại học Basel cùng ba cháu trai. "Tôi cảm thấy rất vinh dự khi được ở bên ông lúc này", Daniel, một người cháu của tiến sĩ tâm sự. "Những gì ông làm thật dũng cảm. Tôi mừng vì ông có thể thực hiện mong muốn của mình".
Tiến sĩ Goodall tin rằng con người nên được tự do quyết định cái c.hết sau t.uổi trung niên. Ảnh: SBS.
Từ Australia, Karen Goodall-Smith, con gái tiến sĩ Goodall bày tỏ niềm tự hào tới người cha đã khuất. "Hiện tôi vô cùng xúc động nhưng cũng thanh thản", nhà tâm lý lâm sàng giãi bày. "Cha cảm thấy không còn mục đích sống nhưng bằng cách công khai sự ra đi của mình, ông đã đóng góp rất nhiều vào cuộc vận động quyền được chết".
"Cha không quan tâm về trang phục, nơi sống, t.iền bạc hay vật chất. Tất cả những gì ông quan tâm là khoa học và gia đình", Karen nghẹn ngào. "Tôi hy vọng những người khác sẽ nhớ đến cha như thế".
Dự kiến trong vài tháng tới, lễ tưởng niệm tiến sĩ Goodall sẽ được tổ chức ở quê nhà Perth.
Minh Nguyên
Theo vnexpress.net
Cái c.hết êm ái diễn ra như thế nào Lựa chọn cái c.hết êm ái, khách hàng phải tự thực hiện bước cuối cùng là uống thuốc hoặc mở van cho dung dịch thuốc chảy vào cơ thể. Ngày 10/5, tiến sĩ David Goodall (Australia) sẽ kết thúc cuộc đời ở t.uổi 104 dù vẫn còn khỏe mạnh. Không được quê nhà chấp thuận mong muốn, nhà khoa học già phải tới...
