Các nước ‘đổ xô’ tích trữ vaccine đậu mùa khỉ

WHO kêu gọi các nước tăng cường giám sát, truy vết và quản lý các ca bệnh, đồng thời cảnh báo những tác động tiêu cực của việc tích trữ thuốc và vaccine.

Nhiều nước châu Âu đã bắt đầu tiêm chủng vaccine đậu mùa khỉ cho người dân trong bối cảnh số ca mắc gia tăng gần đây. Theo số liệu mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới, gần 200 trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ đã được báo cáo tại hơn 20 quốc gia trong đợt bùng phát dịch bệnh bất thường này.

Tuy nhiên, cơ quan y tế Liên Hợp Quốc cũng khẳng định, thế giới có sẵn công cụ kiểm soát dịch bệnh, đồng thời kêu gọi thiết lập một kho dự trữ để chia sẻ công bằng vaccine và thuốc điều trị căn bệnh này.

Triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ. (Ảnh: Economic Times)

Anh đã tiêm 1.000 liều vaccine cho những người tiếp xúc gần với các ca bệnh đậu mùa khỉ và sẵn sàng 3.500 liều khác trong trường hợp cần thiết. Tại Pháp, nước này hồi đầu tuần cũng thông báo đang tiêm vaccine cho những nhóm người tương tự nhằm ngăn chặn sự bùng phát của dịch bệnh.

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 vẫn chưa được kiểm soát hoàn toàn và nguy cơ tiềm ẩn của các bệnh truyền nhiễm, giới chức y tế các nước đều rất thận trọng với sự bùng phát dịch bệnh đậu mùa khỉ hiện nay, cũng như sẵn sàng kho dự trữ vaccine trong trường hợp bệnh diễn biến nghiêm trọng. Hãng công nghệ sinh học Bavarian Nordic của Đan Mạch, nhà sản xuất vaccine ngừa bệnh đậu mùa khỉ duy nhất trên thế giới, cho biết một số lượng lớn các quốc gia đã liên hệ để đặt mua vaccine.

Trước sự bùng phát bất thường của bệnh đậu mùa khỉ ở những quốc gia vốn không lưu hành căn bệnh này, Tổ chức Y tế Thế giới kêu gọi các nước tăng cường giám sát, truy vết và quản lý các ca bệnh, đồng thời cảnh báo những tác động tiêu cực của việc tích trữ thuốc và vaccine khi các ca bệnh vẫn còn tương đối thấp.

Theo Giám đốc phòng chống dịch bệnh và đại dịch của Tổ chức Y tế Thế giới Sylvie Briand, dù hiện nay thế giới có sẵn các loại vaccine và phương pháp điều trị bệnh đậu mùa đã được phê duyệt, song số lượng lại cực kỳ hạn chế và một số chưa được cấp phép đầy đủ để đưa ra thị trường.

Bà Briand đồng thời kêu gọi các quốc gia làm việc cùng nhau để đảm bảo tiếp cận công bằng với vaccine, phương pháp điều trị và chẩn đoán dựa trên nhu cầu sức khỏe cộng đồng.

Bà Briand nói: “Chúng tôi lo ngại sẽ có sự lây lan trong cộng đồng nhưng hiện tại rất khó để đ.ánh giá nguy cơ này. Tuy nhiên nếu áp dụng các biện pháp phù hợp ngay bây giờ, chúng ta có thể có thể ngăn chặn điều này một cách dễ dàng. Tôi nghĩ đây không phải là một căn bệnh mà công chúng phải lo lắng, nó không giống như COVID-19 hay những căn bệnh khác lây lan nhanh. Vì vậy tất cả những khuyến cáo hiện nay không phải để tạo ra sự lo lắng trong công chúng mà là nâng cao cảnh giác và đảm bảo rằng tất cả chúng ta đều biết rủi ro trước mắt là gì và chúng ta có thể thực hiện các biện pháp thích hợp kịp thời”.

Tổ chức Y tế Thế giới dự kiến sẽ làm việc với các nước thành viên về khả năng phát triển một kho dự trữ để chia sẻ công bằng vaccine và thuốc điều trị tương tự như từng làm đối với bệnh sốt vàng, viêm màng não, và bệnh tả ở những nước không có khả năng chi trả.

Vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được giải đáp về điều gì đã gây ra đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ chưa từng có bên ngoài châu Phi, nhưng cũng không có bằng chứng cho thấy bất kỳ sự thay đổi gen nào trong virus là nguyên nhân.

Đầu tuần này, một cố vấn hàng đầu của Tổ chức Y tế Thế giới cho biết sự bùng phát ở châu Âu, Mỹ, Israel, Australia,… có thể liên quan đến quan hệ t.ình d.ục không an toàn. Điều này cho thấy một sự khác biệt đáng kể so với mô hình lây lan điển hình của căn bệnh này ở khu vực Trung và Tây Phi, vốn chủ yếu lây lan qua các loài động vật như động vật gặm nhấm hay linh trưởng hoang dã.