Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chỉ rõ điểm yếu nhất của ngành nông nghiệp là gì?
“Trong 3 khâu quan trọng của sản xuất nông nghiệp thì chúng ta mới làm tốt khâu tổ chức sản xuất, còn chế biến, thương mại chưa đồng bộ, chưa tốt ở tất cả các mũi hàng lớn.
Điều đó dẫn đến chuyện thi thoảng lại phải giải cứu” – Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường chỉ rõ điểm yếu của ngành khi trao đổi với báo chí.
Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường trao đổi với báo chí về Chiến lược phát triển ngành chăn nuôi giai đoạn 2020-2030, tầm nhìn 2040 và những tồn tại, nút thắt của ngành. Ảnh: Trọng Hiếu
Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2008 – 2018 đã có những thành công nhất định, tuy nhiên đâu đó vẫn có lúc chúng ta phải kêu gọi “giải cứu” thịt lợn, trứng vịt, thịt gà… Tồn tại này là do đâu thưa Bộ trưởng?
- Trong 3 khâu quan trọng của tổ chức sản xuất nông nghiệp nói chung, trong đó có chăn nuôi nói riêng thì chúng ta mới làm tốt khâu tổ chức sản xuất, nâng cao năng lực sản xuất, còn chế biến, thương mại thì chưa đồng bộ, chưa tốt ở tất cả các mũi hàng lớn. Sản xuất phát triển nhưng hiệu quả kinh tế còn thấp, giá cả tiêu thụ bấp bênh, tăng lên một tí thì thừa mà co lại thì thiếu.
Vì vậy, thực hiện Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn mới, tới đây chúng ta phải giải quyết được nút thắt này. Muốn vậy phải tái cơ cấu lại ngành chăn nuôi theo hướng hiện đại, liên hoàn khép kín chuỗi từ sản xuất, chế biến tới thương mại.
Trong đó thương mại phải tấn công cả 2 mũi nội địa và xuất khẩu. Lấy thị trường xuất khẩu làm động lực và áp lực thúc đẩy sản xuất nông sản.
Cái này không chỉ riêng một ngành hàng nào trong lĩnh vực chăn nuôi, mà ngành nào cũng vậy thôi. Đó là nguyên tắc của tổ chức sản xuất, tạo bước phát triển nhanh nhưng bền vững, hiệu quả.
Việt Nam không có nhiều đất đai rộng lớn để tăng hơn nữa về quy mô, sản lượng, chỉ có cách đầu tư chất lượng. Cụ thể là xây dựng chuỗi giá trị dài hơn, liên hoàn, chú trọng chế biến, thương mại…
Hiệp định EVFTA cũng như nhiều hiệp định tự do thương mại thế hệ mới đang tạo ra rất nhiều thuận lợi cho sản phẩm chăn nuôi, nhưng thách thức cũng không ít, ngay cả với thị trường nội địa. Vậy chúng ta sẽ tháo gỡ thách thức khó khăn thế nào? Làm thế nào để chiến lược phát triển chăn nuôi tạo đột phá cho phát triển ngành?
Video đang HOT
- Một trong những mục tiêu của Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn tới là thúc đẩy lên giai đoạn cao hơn, trong đó có nhiệm vụ tập trung đẩy nhanh các nhóm hàng chủ lực xuất khẩu, nhằm 2 mục đích: Tăng giá trị sản xuất nông sản Việt Nam, song song đó là hoàn thiện thể chế. Bởi muốn xuất khẩu được thì phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn, có đẳng cấp về quản trị. Việc này khó nhưng chúng ta buộc phải nâng cao, hoàn thiện tất cả các công đoạn sản xuất.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường thăm trang trại gà đẻ trứng của Tập đoàn Hùng Nhơn tại Bình Phước. Ảnh: T.L
Cơ sở nào để chúng ta thực hiện được các tiêu chuẩn đó?
- Đó là thời gian qua chúng ta đã chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để đáp ứng cho việc hội nhập này. Tới đây, trong tháng 10 chúng ta sẽ khánh thành nhà máy xuất khẩu thịt gà công suất 100 triệu con. Để có nhà máy này, phải có chuỗi đi kèm gồm 5 tổ hợp nhà máy sản xuất trứng, con giống, thức ăn, khu vực chăn nuôi của người dân, nhà máy chế biến và nhà máy phân bón hữu cơ.
Cùng với đó là xây dựng vùng an toàn dịch bệnh, tổ chức xúc tiến thương mại tại các thị trường Nhật Bản, châu Âu…
Ví dụ như đối với sản phẩm sữa, đang còn rất nhiều tiềm năng, dư địa phát triển tốt. Hiện nay sản lượng sữa của Việt Nam mới đạt 1 triệu tấn, bình quân tiêu thụ sữa trên đầu người mới đạt 20kg/năm, trong khi thế giới là 80kg/người/năm.
Thành công nhất của ngành sữa trong thời gian qua là các doanh nghiệp đã mở được nhiều thị trường khắt khe như Mỹ, Hàn Quốc… Đặc biệt, Trung Quốc là thị trường lớn, 1 năm tiêu thụ tới 120 tỉ USD t.iền sữa mà chúng ta cũng đã vào được chính ngạch.
Hiện đàn bò sữa cả nước đạt 400.000 con, năng suất sản lượng sữa rất khá. Đó là những cơ sở để chúng ta xây dựng một chiến lược mới bắt nguồn từ thực tiễn, từ khát vọng.
Miễn sao, chương trình hành động phải đồng bộ từ khu vực Nhà nước, Chính phủ, doanh nghiệp, doanh nhân và người dân. Tất cả thành phần kinh tế cùng đồng hành với quyết tam cao nhất, tạo bước đột phá mới trong lĩnh vực chăn nuôi, xây dựng bức tranh nông nghiệp chung.
Từ nay tới cuối năm, Bộ NNPTNT có những hoạt động nào để thúc đẩy hoàn thành các mục tiêu đề ra của năm 2020 trong bối cảnh dịch Covid-19?
- Để đảm bảo mục tiêu chung không chỉ cho năm 2020 mà cả thời gian tới, bên cạnh 2 chương trình lớn mà Bộ NNPTNT đang triển khai là chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tái cơ cấu nông nghiệp thì Bộ cũng thúc đẩy hàng loạt chương trình khác. Sắp tới sẽ có 10-12 dự án lớn được khánh thành, khởi công.
Trong đó Bộ tập trung nhiều vào cái yếu nhất hiện nay là chế biến nông sản. Đó là khánh thành dự án nhà máy chế biến 1,4 triệu con lợn; khánh thành nhà máy chế biến thức ăn thuỷ sản. Dự án này cũng chính là 1 chương trình hợp tác giữa EU và Việt Nam, thể hiện mục tiêu “win-win” trong hiệp định thương mại tự do giữa EU và Việt Nam.
Tiếp đó là khánh thành nhà máy chế biến thịt gà xuất khẩu có công suất lớn nhất tại Bình Phước; khởi công nhà máy chế biến rau quả, chế biến dược liệu tại Sơn La.
Đặc biệt, tới đây Thủ tướng Chính phủ sẽ chủ trì Hội nghị đối thoại với nông dân tại Đắk Lắk, cùng với đó sẽ đ.ánh giá lại 5 năm phát triển cây mắc ca; khởi công một dự án phát triển đàn lợn ứng dụng công nghệ cao lớn nhất tại Tây Nguyên. Đây cũng là dự án xây dựng đàn lợn giống hạt nhân, nhập khẩu đàn lợn cụ kị, ông bà từ châu Âu nhằm phục vụ chiến lược phát triển chăn nuôi trong dài hạn.
Xin cảm ơn Bộ trưởng!
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Thấy tiếc vì "soi kính hiển vi" mới có một ít lợn sữa, trứng muối xuất khẩu
Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết sau hơn 10 năm triển khai Chiến lược phát triển chăn nuôi đã đạt được thành tựu to lớn, tăng trưởng rất nhanh, tuy nhiên đây đó vẫn có lúc phải giải cứu vì không liên kết chuỗi.
Dù là nước xuất khẩu nông sản, nhưng buồn là phải soi kính hiển vi mới thấy sản phẩm chăn nuôi xuất khẩu.
Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường phát biểu như vậy tại hội nghị Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2020 - 2030, tầm nhìn 2040 tổ chức tại Hà Nội sáng nay (15/9). Hội nghị do Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng chủ trì.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường phát biểu tại hội nghị Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2020-2030 tầm nhìn 2040, do Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng chủ trì. Ảnh: Trọng Hiếu
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết trong giai đoạn 2008 - 2018, sản lượng thịt các loại tăng 1,5 lần (từ 3,6 triệu tấn lên 5,4 triệu tấn), trứng tăng 2,3 lần đạt 11,6 tỉ quả; sữa tươi tăng 3,6 lần lên 936,7 nghìn tấn; thức ăn chăn nuôi công nghiệp tăng 2,4 lần.
"Cùng với trồng trọt, chăn nuôi đã tạo sinh kế cho 6-6,5 triệu hộ trong số 8,6 triệu hộ sản xuất nông nghiệp, góp phần thay đổi bộ mặt khu vực nông thôn. Hẳn Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng còn nhớ, trước đây kĩ sư ra trường tiêu chuẩn được 4 lạng thịt, cho đến hôm nay chăn nuôi đã có bước tiến vượt bậc, hình thành hệ sinh thái bền vững theo hướng hiện đại" - Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường ví von.
Bên cạnh đó, trong 10 năm qua chúng ta cũng đã hoàn thành khung pháp luật cho ngành chăn nuôi, cụ thể là đã ban hành Luật Thú y, Luật Chăn nuôi, là cơ sở pháp lí vận hành ngành chăn nuôi theo hướng hiện đại.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, ngành chăn nuôi Việt Nam vẫn còn một số tồn tại. Trong đó vấn đề lưu ý nhất là 100 triệu tấn phế thải từ chăn nuôi, phải ra t.iền chứ sao lại để ô nhiễm? Chúng ta hướng đến mục tiêu xuất khẩu, thì trước hết phải tự sửa làm thật tốt vấn đề này.
Thời gian vừa qua, tốc độ phát triển ngành chăn nuôi rất nhanh nhưng mất cân đối, thịt lợn chiếm tới 70% cơ cấu rổ thực phẩm. Trước đây là hợp lý nhưng bây giờ không hợp lý nữa, vì mức thu nhập bình quân người dân từ chỗ chỉ 400 USD/người/năm thì bây giờ tăng lên 3.000 USD/năm, đòi hỏi thực phẩm phải khác trước, tính toán lại.
"Tính toán lại thì phải đảm bảo 3 khâu quan trọng nhất, đó là sản xuất, chế biến, tiêu thụ. Nhưng bây giờ chúng ta mới làm được khâu sản xuất, còn chế biến thì lõm bõm lắm. Vẫn chủ yếu là lò g.iết mổ thủ công, tiêu thụ ở chợ truyền thống, các nhà máy hiện đại chế biến rất ít, kể cả chuỗi gà" - Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói.
Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Trọng Hiếu
Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, khâu tổ chức thị trường sản phẩm chăn nuôi cũng còn yếu, tiêu thụ chợ nông thôn là chính, có tăng trưởng nhưng đây đó vẫn xảy ra chuyện giải cứu vì sản xuất tốt nhưng không liền hoàn chuỗi.
"Mục tiêu đưa chăn nuôi là ngành chính, nhưng xuất khẩu còn rất khiêm tốn. Soi kính hiển vi mới nhìn thấy một ít lợn sữa, trứng muối, thịt gà..., dù nước ta là một trong những nước xuất khẩu nông sản hàng đầu. Trước những hạn chế đó, Bộ NNPTNT đã báo cáo xây dựng một chiến lược chăn nuôi mới có tầm nhìn xa hơn" - Bộ trưởng Cường nói.
Theo đó, chiến lược sẽ khắc phục những tồn tại căn cốt, tổ chức lại chăn nuôi, xác định những định hướng lớn cho phát triển, lấy 3 trục: Kinh tế, môi trường, an sinh là hiệu quả bền vững của mục tiêu chăn nuôi.
Xác định lại cơ cấu, nhìn ra điểm yếu rồi thì sẽ không còn chuyện 70% thịt lợn trong cơ cấu rổ thực phẩm nữa mà phải tăng thịt gia cầm, thịt bò, thay đổi kết cấu ngành hàng phù hợp nhu cầu thị trường. Chăn nuôi phải trở thành ngành kinh tế hiện đại, đồng bộ tất cả các khâu, chăn nuôi phải đi đầu trong kinh tế tuần hoàn, 100 triệu tấn chất thải phải áp dụng công nghệ mới nhất để biến thành phân bón, sử dụng cho cây trồng...
"Đồng thời, lấy mục tiêu xuất khẩu, coi đây là áp lực cần thiết để buộc chúng ta phải làm tốt. Mà để làm được, phải tận dụng yếu tố thời đại công nghệ 4.0, đa dạng sinh thái, đặc biệt là cả 3 khu vực Nhà nước, doanh nghiệp, người dân phải cùng vào cuộc" - vị tư lệnh ngành nông nghiệp nói thêm.
Bộ trưởng Bộ NNPTNT: Thị trường EU là tín chỉ chứng minh giá trị nông sản Việt Theo đ.ánh giá của Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường, việc thúc đẩy xuất khẩu các nông sản chủ lực sang thị trường châu Âu (EU) không chỉ góp phần nâng cao giá trị kim ngạch xuất khẩu nông sản mà EU còn là tín chỉ chứng minh giá trị nông sản Việt. Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đ.ánh giá, thị trường...