Bánh đa kê
Những chiếc xe rong bán bánh đa kê đi qua, để cho nhiều ánh mắt khỏi phải ngóng chờ. Vì món ăn đó là thứ quà vặt quen thuộc, không thể biến mất trong thói quen của người Hà Nội.
Món quà quê trên những chiếc xe rong
Người bán bánh đa kê chỉ chiếm một trong số ít những người bán những món quà vặt khác ở Hà Nội. Họ không đi nhiều và có nhiều người bán như món tào phớ, bánh trôi – bánh chay, nộm thịt bò… Họ lặng lẽ đi, và chỉ đi những con phố quen thuộc. Quen đến nỗi chẳng cần rao, cứ đúng giờ đó ra cửa ngóng chờ là thấy cô bán bánh đa kê đạp chiếc xe cũ kỹ đang dạo đến gần. Thế mà tôi vẫn không khỏi bất ngờ khi biết cô bán hàng đã có 12 năm trong nghề. Gánh hàng thì vẫn nguyên như cũ, có khác chăng chỉ thay miếng thiếc xúc kê thành con dao inox, vừa dễ lấy kê, vừa cóthể cắt bánh đa. Treo trên tay lái của chiếc xe đạp là túi đựng bánh đa đã nướng giòn, phía yên sau là một cái thúng đựng đủ thứ để làm nên món quà quê: rá kê vàng ươm, chai đường kính, bát đậu xanh. 12 năm cô bán hàng vẫn đi quanh quận Đống Đa, qua con phố nào rồi thì không quay vòng lại nữa, có thèm ăn thêm miếng bánh cũng phải chờ đến sáng hôm sau.
Những hạt kê màu vàng ươm, nhỏ nhỏ như trứng cá, rơi đều trên giá theo tay cô bán kê sàng sẩy không ngờ lại làm nên món quà vặt rất ngon. Món bánh đa kê là sự tổng hòa của kê đã nấu chín rồi phết lên miếng bánh đa nướng giòn, rải thêm một lớp đậu xanh đã đồ (rồi thái tơi), lại rắc tiếp một lớp đường nữa. Cắn một miếng bánh đa kê vừa làm xong, thấy lạo xạo những hạt đường còn khô, cảm nhận ngay vị ngậy ngậy, ngang ngang của kê hòa lẫn với vị bùi của đậu xanh đã đồ. Nếu có bận chưa ăn được ngay, để chừng mươi phút nữa, miếng bánh đa thế nào cũng mềm ra, dai dai vị ngọt với đường và đậu xanh cũng tạo nên một cảm giác khoái khẩu khác, rất đặc biệt.
Ngày trước, kê được nấu thành dạng chè lỏng, ươn ướt, ăn vào thấy mềm, dễ nuốt với trẻ con. Còn bây giờ, không hiểu vì lý do gì, mấy cô bán kê làm dạng bánh kê đặc (chắc có pha thêm chút vôi). Ăn vào thấy chắc miếng bánh, lâu chảy hơn. Cũng tùy người ăn mà thích cách làm ngày xưa hay món kê bây giờ. Chỉ biết rằng, dù thế nào thì món cũng hội tụ đủ vị mát của kê xen lẫn với vị bùi của đậu xanh, vị giòn của bánh đa quyện đều với miếng kê mềm mềm vì được chưng chín. Cây kê cũng giống như cây lúa, có mùa, có vụ. Và vì người ta thu hái kê rồi phơi khô nên có kê dự trữ cả năm, đủ để bốn mùa có món quà ngon.
Để đi theo tiếng rao là một nét văn hoá
Video đang HOT
Những món quà vặt của người Hà Nội qua bao năm tháng dường như vẫn còn được giữ gìn vẹn nguyên. Chỉ có điều tiếng rao thì nhỏ đi, và đôi khi chẳng còn nghe được tiếng rao ngày càng bé lại giữa cái ồn ào của phố xá, của xe cộ. Thế mà người Hà Nội vẫn nhận ra quà nào, món gì để gọi và nhẩn nha thưởng thức một chút thú vị của món quà vặt lúc sáng muộn, giờ nghỉ trưa hay cuối giờ chiều. Tiếng rao bánh đa kê cũng thế. Người ta chẳng còn rao như cái công thức: Ai ăn món bán tiếng mời kéo dài phía sau. Nhưng có sao, dù người bán bánh đa kê không khoẻ giọng và có tiếng rao ấn tượng như những người bán tào phớ, thì với miếng ngon của họ, không cần “quảng cáo” cũng có lắm người trông ngóng ngoài cửa xem cô bán hàng đã đi qua chưa.
Người nước ngoài đến Việt Nam rất thích được ngắm những gánh hàng rong, những chiếc xe đạp cũ kỹ chở đầy những món ăn đặc trưng của vùng bản xứ. Với họ, đây là một nét văn hóa mang hơi thở của hồn Việt. Họ cảm thấy thích thú khi nhìn mọi người cùng quây quần bên gánh hàng rong, rồi mỉm cười sau khi trả t.iền cho người bán. Với những người Việt, điều đó còn làm nên một nỗi nhớ quê nhà cho bất cứ ai đi xa xứ. Cái hương vị ngậy ngậy của kê, hay vị bùi của đậu, vị giòn của bánh đa… sẽ chẳng có món bơ hay phô- mai nào sánh được!
Theo Món ngon Hà Nội
Nem tai - Món ăn chơi của người Hà Nội
Không rõ nguồn gốc từ địa phương nào nhưng nem tai đã trở thành món ăn quen thuộc và gần gũi với những người sành ăn đất Hà thành.
Ai đó nói rằng, món nem tai có xuất xứ từ vùng đất Nam Định, được du nhập vào Hà Nội bởi một người con gái lấy chồng ở Ước Lễ - Hà Nội (trước đây thuộc tỉnh Hà Tây). Với đôi bàn tay khéo léo, người con gái ấy đã kết hợp món nem tai gia truyền với chả giò và nem chua - hai đặc sản nổi tiếng của làng Ước Lễ để tạo nên một món nem mới. Món ăn lạ miệng, thơm ngon với sức hấp dẫn chinh phục cả những người Tràng An sành ăn nhất. Bởi vậy, sẽ là không quá khi nói rằng Hà Nội tự hào có món nem tai đặc sản.
Nem tai được liệt kê vào các món nem bởi cách ăn theo dạng cuốn. Một chiếc nem ngon và đẹp mắt là được cuốn bên ngoài lớp bánh đa tráng mỏng, bên trong có tai lợn thái nhỏ trộn đều với thính và cuốn kèm rau ghém. Ngoài ra, bạn có thể ăn kèm với sung muối, khế chua hay một lát giò lụa hoặc nem chua, như vậy món nem sẽ có vị đậm đà hơn rất nhiều.
Vị thơm và bùi của thính rang trộn tai giòn sần sựt, vị chát của lá sung, cay tê tê của lá húng và hăng nồng của lá đinh lăng, chút đăng đắng của lá chanh thái chỉ... chấm ngập trong bát nước mắm dấm chua ngot sẽ tạo những ấn tượng thú vị khi bạn thưởng thức món ăn đặc biệt này. Cứ cuốn rồi lại chấm, bạn sẽ ăn được nhiều hơn mình tưởng mà không cảm thấy ngấy. Ăn xong rùi lại thòm thèm ăn tiếp nhưng phải bấm bụng chờ dịp sau vì lỡ ăn quá no rồi.
Cách ăn đơn giản nhưng làm nem tai lại đòi hỏi sự tỉ mỉ và rất cẩn thận. Những chiếc tai lợn được chọn phải là tai dày dặn, to bản nhưng ít thịt diềm. Có như vậy miếng tai mới giòn mà không quá nhiều mỡ. Tai sau khi được làm sạch, ngâm trong dung dịch gấm, gừng, muối cho trắng và hết mùi hôi sẽ được đem hấp cách thủy để tai chín mà vẫn đảm bảo vị giòn, ngọt. Sau khi tai được hấp chín, đem thái cho thật mỏng rồi trộn đều với thính rang làm từ bột đỗ xanh, đỗ tương, gạo nếp, gạo tẻ và một số gia vị khác cùng lá chanh thái chỉ và ớt. Khi thái tai lợn cũng phải đảm bảo độ vừa phải, thai quá dày sẽ làm miếng tai không giòn mà lại mất vị ngon.
Món nem nói chung cũng như nem tai nói riêng là những món ăn mang đặc trưng trong văn hóa ẩm thực của người Việt. Một trong những đặc trưng đó mang tính tổng hợp rất rõ rệt. Món ăn là sự kết hợp của các nguyên liệu chính, nguyên liệu phụ với nhau tạo nên sự hài hòa. Nem tai nhất nhất là ăn cùng với nhiều loại rau khác nhau, kèm theo một bát nước chấm với đầy đủ các vị mặn, ngọt, chua, cay.
Nghệ thuật ẩm thực của người Việt không chỉ tổng hợp ở cách kết hợp các món ăn, các nguyên liệu chế biến mà còn thể hiện ở việc ăn chung mâm và cùng một nồi cơm. Với món nem tai cũng vậy, tất cả các nguyên liệu đều bày biện chung trên một mâm hay đĩa to để mọi người cùng ăn. Vì vậy, nếu chỉ ăn riêng tai trộn thính thì chắc chắn đó không phải là cách ăn của món đặc sản này. Và cũng hiếm thấy ai ăn món này lại ngồi ăn một mình. Tụ tập thành nhóm, vừa cuốn vừa chấm rồi lại chuyện trò rôm rả trong không khí thân mật, ấm cúng, đó mới là hình ảnh quen thuộc khi thưởng thức món nem tai.
Nem tai được coi là món ăn chơi cho nên thời điểm quán nem tai đông khách nhất là vào buổi chiều. Vì vậy, cũng có cửa hàng chỉ chọn thời điểm này mới mở hàng. Ở Hà Nội, món nem tai nức tiếng phải kể đến quán bà Hồng - 37 Hàng Thùng. Đây là một trong những địa chỉ được nhiều người biết đến. Bàn tay khéo léo, cẩn thận và tỉ mỉ với tâm huyết dành cho món nem tai gia truyền của bà đã chinh phục cả những thực khách kĩ tính nhất. Đó cũng chính là bí quyết để "thương hiệu" nem tai bà Hồng có một vị trí nhất định trong lòng người Tràng An, với niềm tự hào về món ăn chơi đặc sản Hà thành.
Theo Tạp Chí Ẩm Thực
