Bakhmut: Canh bạc của Ukraine hay bẫy của Nga?
Trong khi một số chuyên gia nhận định canh bạc của Ukraine ở Bakhmut sắp được đền đáp, có ý kiến cho rằng đây chỉ là cái bẫy của Nga.
Bất chấp thương vong lớn và nhiều lần được phương Tây khuyên nên rút khỏi TP. Bakhmut (tỉnh Donetsk) bởi tổn thất quá lớn trong khi giá trị chiến lược không cao, các lực lượng Ukraine vẫn bám trụ ở đây.
Nỗ lực của Ukraine đang được đền đáp?
Theo tờ Business Insider, “canh bạc” mạo hiểm của Kyiv dường như đang được đền đáp khi sau khi ông Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh nhóm lính đ.ánh thuê Wagner (lực lượng chủ chốt của Nga trong trận chiến giành Bakhmut) liên tiếp ra thông báo rút lui.
Quân nhân Ukraine trong cuộc pháo kích gần Bakhmut ngày 30.4. Ảnh AFP
Trước đó, trong một video công bố ngày 5.5, ông Prigozhin đứng bên cạnh hàng chục t.hi t.hể thành viên Wagner và chỉ trích lãnh đạo quân đội Nga không cung cấp đạn dược. Ông cũng nói rằng nhóm này sẽ rút khỏi Bakhmut trong ngày 10.5. Một ngày sau đó, ông tiếp tục yêu cầu Bộ Quốc phòng Nga cho phép Wagner bàn giao các khu vực đang kiểm soát ở Bakhmut lại cho lực lượng của Cộng hòa Chechnya thuộc Nga.
Xem nhanh: Chiến dịch Nga ngày 436, miền nam Ukraine căng thẳng chờ phản công; ai thay Wagner ở Bakhmut?
Theo các chuyên gia, nếu Wagner rút khỏi Bakhmut, điều này có thể thay đổi tiến trình của cuộc chiến dài nhất và đẫm m.áu nhất kể từ đầu xung đột và chắc chắn sẽ giúp Ukraine đạt một số lợi thế trước mắt.
“Tôi thực sự nghĩ rằng người Ukraine đã đúng khi ở lại và chiến đấu”, ông Rajan Menon, học giả thuộc chương trình nghiên cứu Nga và Á-Âu tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế (Mỹ), nhận định.
Chuyên gia Menon nói thêm rằng nếu ông Prigozhin rút lực lượng khỏi cuộc chiến, quân đội chính quy của Nga có thể phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan.
Theo đó, lính đ.ánh thuê Wagner đã đóng vai trò chủ chốt trong chiến dịch giành Bakhmut của Nga, chiến đấu bên cạnh các thành viên của quân đội chính quy của Moscow. Ông Prigozhin từng đã cảnh báo rằng nếu ông rút quân, thế trận của Nga ở Bakhmut sẽ sụp đổ.
Ngoài ra, khả năng Wagner lui binh khỏi Bakhmut cũng diễn ra vào thời điểm đặc biệt căng thẳng đối với Nga, khi Ukraine đang chuẩn bị cho một cuộc phản công được lên kế hoạch từ lâu nhằm giành lại lãnh thổ phía đông và phía nam, theo tờ The Hill.
Mỹ, Đức đ.ánh giá khả năng Ukraine gia nhập NATO ra sao?
Còn theo bà Marina Miron, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Khoa Nghiên cứu Chiến tranh tại Đại học King’s College London (Anh), nếu Wagner rời Bakhmut, mọi trọng trách sẽ đổ dồn lên quân đội Nga, khiến họ phải phân tán lực lượng. Bà nói thêm rằng điều này sẽ “mời” Ukraine đến phản công và tiếp tục làm suy yếu đáng kể các phòng tuyến của Nga, theo Business Insider.
Dự đoán này phù hợp với các phát biểu trước đó từ giới lãnh đạo quân sự phương Tây. Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg tuần trước cho biết Kyiv đã nhận được gần 1.800 xe bọc thép và xe tăng từ các đối tác phương Tây. Trong khi đó, Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ Avril Haines hôm 4.5 nói trước quốc hội rằng Nga đã chuyển sang thế phòng thủ, sau các cuộc tiến công không hiệu quả.
Ngoài ra, việc Ukraine giành lại Bakhmut cũng sẽ giúp nước này củng cố lòng tin với phương Tây, nhằm duy trì dòng viện trợ an ninh để thực hiện những đòn phản công tiềm năng khác trong tương lai.
Cái bẫy của Nga?
Tuy nhiên, The Hill dẫn lời bà Lera Burlakova, thành viên của Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu, cho rằng tuyên bố rút quân của ông Prigozhin có thể là một tính toán được dựng lên để đ.ánh lừa Ukraine. “Việc ông Prigozhin đưa ra một số tuyên bố kích động là điều rất bình thường”, bà nói.
Quân nhân Ukraine chiến đấu trong một chiến hào ở Donetsk ngày 28.4. Ảnh REUTERS
Bà Kimberly Marten, giáo sư Đại học Barnard và Đại học Columbia (Mỹ) chuyên về các vấn đề an ninh của Nga, nhận định ông Prigozhin và lực lượng của ông là “những nhân tố thiết yếu của tình báo quân đội Nga, vì vậy chúng tôi không tin bất cứ điều gì ông ấy nói”, theo hãng tin Al Jazeera.
Tình báo Mỹ nhận định gì về khả năng Nga dùng vũ khí hạt nhân ở Ukraine?
Bà Marten lưu ý rằng sẽ thật liều lĩnh nếu bất kỳ chỉ huy quân sự nào dám “thông báo” ý định của họ cho đối thủ trước chỉ 5-6 ngày.
Nga, Ukraine rục rịch chuẩn bị 'đại chiến'
Nga sơ tán người dân trong khi Ukraine ra lệnh giới nghiêm dài ngày. Điều này cho thấy đợt phản công của Ukraine có thể sắp bắt đầu.Người dân Zaporizhzhia, Kherson di tản
Hãng thông tấn TASS ngày 5.5 dẫn lời Tỉnh trưởng Zaporizhzhia do Nga bổ nhiệm Yevgeny Balitsky cho biết cư dân tại 18 khu định cư do Nga kiểm soát sẽ được sơ tán. Với quyết định này, khoảng 70.000 người ở Zaporizhzhia, trong đó t.rẻ e.m và gia đình có t.rẻ e.m là những nhóm được ưu tiên cao, sẽ phải dời ra xa t.iền tuyến. Trường học tại các khu định cư trên sẽ bị đóng cửa, nhưng cơ sở y tế và cơ quan hành chính vẫn hoạt động bình thường.
Xem nhanh: Chiến dịch Nga ngày 436, miền nam Ukraine căng thẳng chờ phản công; ai thay Wagner ở Bakhmut?
Theo báo cáo Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW) ở Mỹ đưa ra ngày 6.5, động thái của chính quyền Zaporizhzhia cho thấy Nga có kế hoạch vừa chiến đấu, vừa rút lui có kiểm soát đến phòng tuyến đã chuẩn bị sẵn chứ không cố gắng giữ chiến tuyến hiện tại nếu Ukraine phản công.
Một vệ binh quốc gia Ukraine tuần tra khu vực Kherson, Ukraine, ngày 5.5. Ảnh Reuters
Lệnh sơ tán được đưa ra sau khi nhiều dấu hiệu cho thấy đợt phản công của Ukraine có thể sắp bắt đầu. Ông Balitsky nói các khu định cư trên đã liên tục hứng chịu pháo kích của Ukraine trong những ngày gần đây và thông tin từ các đầu mối sâu trong vùng chiến sự cho biết Ukraine sẽ sớm bắt đầu chiến dịch trong vài ngày tới. AFP cũng dẫn lời các chuyên gia nhận định những cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) vào kho dầu, hệ thống đường sắt và sân bay quân sự Nga gần đây là nhằm chuẩn bị cho kế hoạch phản công của Ukraine.
Tình báo Mỹ nhận định gì về khả năng Nga dùng vũ khí hạt nhân ở Ukraine?
Trong lúc đó, chính quyền thành phố Kherson do Ukraine kiểm soát đã đưa ra lệnh giới nghiêm bất thường dài 56 giờ từ tối 5.5 đến sáng 8.5, theo Reuters. Việc này làm dấy lên suy đoán rằng thành phố Kherson sắp được sử dụng làm nơi phát động phản công. Nhiều người dân đã lên ô tô, xe buýt rời Kherson vì sợ hãi hoặc không muốn dành phần lớn cuối tuần ở nhà. Chính quyền Kherson không nêu lý do phải giới nghiêm mà chỉ nói rằng việc này để các cơ quan thực thi pháp luật tiến hành hoạt động của mình.
Lực lượng Nga mâu thuẫn nội bộ
Các động thái trên diễn ra trong bối cảnh phát ngôn viên tình báo quân sự Ukraine Andriy Yusov nhận định mâu thuẫn giữa nhóm đ.ánh thuê Wagner và Bộ Quốc phòng Nga ngày một tăng cao. ISW đ.ánh giá Bộ Quốc phòng Nga dường như đã giảm sự ưu tiên của chiến dịch ở thành phố Bakhmut để chuẩn bị dự trữ vũ khí, đạn dược trước cuộc phản công của Ukraine. Điều này đặt nhóm Wagner của ông Yevgeny Prigozhin, lực lượng chiến đấu chủ lực ở Bakhmut, vào tình thế khó khăn.
Thật vậy, ông Prigozhin trong những ngày qua đã đăng một loạt video chỉ trích Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov, yêu cầu cung cấp thêm đạn dược với giọng điệu giận dữ. ISW cũng chỉ ra rằng trái với sự chậm lại của lực lượng Nga ở khắp các mặt trận, nhóm Wagner dường như vẫn kiên trì với mục tiêu kiểm soát Bakhmut dù nguồn cung rất hạn chế.
Hiện vẫn chưa rõ ông Prigozhin có thực sự rút khỏi Bakhmut vào ngày 10.5 như đã tuyên bố hay không. Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine Hanna Maliar ngày 5.5 nói Wagner đang dồn lực lượng từ toàn bộ t.iền tuyến về hướng Bakhmut nhằm đạt được mục tiêu kiểm soát thành phố vào ngày 9.5, ngày kỷ niệm chiến thắng của Liên Xô trong Thế chiến 2. Theo ISW, nếu rút lui, Wagner vẫn cần các khí tài của Bộ Quốc phòng Nga để đảm bảo an toàn cho lực lượng của mình.
Nga tuyên bố giảm nguy cơ vỡ đ.ập thủy điện
Hãng tin TASS ngày 5.5 dẫn lời ông Renat Karchaa, cố vấn tổng giám đốc công ty kỹ thuật năng lượng Nga Rosenergoatom, cho biết các chuyên gia đã bắt đầu xả nước từ đ.ập thủy điện Kakhovka trên sông Dnipro ở miền nam Ukraine. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ vỡ đ.ập và làm hư hại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. "Giải pháp kỹ thuật cho vấn đề đã được tìm ra. Một cổng xả lũ của nhà máy thủy điện Kakhovka đã được mở và công việc sửa chữa đã bắt đầu. Nguy cơ lũ lụt đã giảm đáng kể", ông Karchaa cho biết và nói thêm rằng rủi ro sẽ được loại bỏ khi mực nước trở lại bình thường.
Trước đó, ông Karchaa cảnh báo mực nước cao kỷ lục tại đ.ập Kakhovka có thể gây thảm họa, làm ngập nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và gây ra rủi ro an toàn hạt nhân. Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia nằm dưới sự kiểm soát của Nga từ năm ngoái. Nơi này thường xuyên bị pháo kích, với việc Kyiv và Moscow quy trách nhiệm cho nhau. Sau khi Nga rút khỏi thành phố Kherson gần đó vào tháng 11.2022, đ.ập Kakhovka bị hư hại đáng kể. Ukraine và Nga đã cáo buộc bên còn lại phá đ.ập bằng chất nổ.
Nhóm Wagner sẽ rút khỏi Bakhmut, bàn giao lại cho lực lượng Chechnya Người đứng đầu nhóm đ.ánh thuê Wagner của Nga, Yevgeny Prigozhin, ngày 6.5 đã yêu cầu Bộ Quốc phòng Nga cho phép lực lượng này bàn giao các khu vực đang kiểm soát ở Bakhmut lại cho lực lượng Cộng hòa Chechnya. Tướng Ramzan Kadyrov, lãnh đạo của Cộng hòa Chechnya thuộc Nga. Ảnh REUTERS AFP đưa tin ông Yevgeny Prigozhin, lãnh đạo...
