Australia ‘khát’ nguồn nhân lực có tay nghề
Australia đang phải đối mặt với tình trạng lao động thiếu kỹ năng nghiêm trọng nhất trong 60 năm qua. Quyền Ủy viên phụ trách Việc làm và Kỹ năng Australia (JSA) Peter Dawkins đã đưa ra cảnh báo trên trong bài phát biểu tại Câu lạc bộ Báo chí Quốc gia (NPC) ngày 4/10 ở thủ đô Canberra.
Công nhân lau kính tại tòa nhà cao tầng ở Sydney, Australia. Ảnh: AFP/ TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Australia, trong bài phát biểu, ông Dawkins nhận định Australia đang chứng kiến tình trạng lao động thiếu kỹ năng trên diện rộng, điều mà quốc gia này chưa từng đối mặt kể từ thập niên 60 của thế kỷ trước. Nếu Australia muốn đạt được những mục tiêu kinh tế và xã hội của một quốc gia thịnh vượng và công bằng, người dân sẽ cần phải tiếp thu và liên tục phát triển các kỹ năng làm việc cần thiết, vốn ngày càng đặt ra các tiêu chuẩn cao hơn. Việc thúc đẩy công bằng có thể đạt được bằng cách hỗ trợ các nhóm thiệt thòi nâng cao và trau dồi các kỹ năng lao động, cũng như tạo cơ hội để họ tìm được và duy trì công việc tốt.
Theo dữ liệu của JSA, tại Australia, trong năm nay, có 36% số ngành nghề phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực có trình độ, tăng so với mức 31% năm 2022. Cùng với thiếu hụt lượng lớn kỹ thuật viên, nhân viên thương mại, các ngành nghề chuyên môn như y tế, kỹ thuật và khoa học bị ảnh hưởng nhiều nhất.
JSA vừa công bố Báo cáo về Kỹ năng và Việc làm năm 2023, trong đó đưa ra lộ trình đảm bảo đáp ứng nhu cầu nhân lực của Australia trong 3 thập kỷ tới, khi nước này theo đuổi mục tiêu đưa mức phát thải ròng về bằng 0 vào năm 2050.
Theo giới chức, mục tiêu này đòi hỏi sự chuyển đổi đáng kể trong lực lượng lao động. Trước thực tế này, JSA khuyến cáo cần nhanh chóng triển khai các chương trình đào tạo lao động chuyên sâu cho quá trình chuyển đổi năng lượng sạch của đất nước.
Báo cáo cho thấy lực lượng lao động trong lĩnh vực năng lượng sạch, bao gồm 38 ngành nghề, sẽ cần tăng 60% vào năm 2050. Báo cáo khuyến nghị chính phủ nên thực hiện các chiến lược rộng rãi trong giáo dục đại học, đào tạo nghề và di cư để đảm bảo người lao động có những kỹ năng mà nhà tuyển dụng cần. Tài liệu này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo cân bằng giới trong các ngành nghề đang thiếu hụt lao động nghiêm trọng nhất.
Thập kỷ quan trọng của Trung Quốc có thêm 100 triệu người cao t.uổi
Số người cao t.uổi ở Trung Quốc được sẽ tăng vọt khoảng 100 triệu người trong thập kỷ tới, làm gia tăng gánh nặng kinh tế và xã hội đối với lực lượng lao động.
Một người cao t.uổi tập luyện tại công viên ở Jiamusi, Trung Quốc. Ảnh: AFP
Bác sĩ về hưu Chen Ju, người có đủ điều kiện để ở nhà dưỡng lão ngay thủ đô Bắc Kinh, đã chọn sống cùng cô con gái làm nghề kế toán.
Video đang HOT
Bà cụ 79 t.uổi này dành cả ngày để làm vườn, đi dạo và trò chuyện với hàng xóm. Bà cho biết mình bị lãng tai và yếu cơ, nhưng nhìn chung vẫn khỏe mạnh. Bà chia sẻ rằng các đồng nghiệp cũ vẫn khuyên bà nên sống trong viện dưỡng lão vì có dịch vụ chăm sóc y tế chuyên nghiệp. Nhưng bà lại thích ở bên con gái và con rể hơn.
Bà Chen là một trong gần 210 triệu người trên 65 t.uổi ở Trung Quốc. Đến năm 2050, ước tính quốc gia này có khoảng 400 triệu dân ở độ t.uổi từ 65 trở lên, tức gần một phần ba dân số.
Dự báo số lượng người cao t.uổi sẽ tăng vọt khoảng 100 triệu người trong thập kỷ tới, làm gia tăng gánh nặng kinh tế và xã hội đối với lực lượng lao động.
Dân số già nhanh, tỷ lệ sinh giảm
Với việc t.uổi thọ ngày càng tăng (trung bình là 78,2 t.uổi vào năm 2021) nhờ sức khỏe nói chung của người dân được cải thiện cùng với yếu tố tỷ lệ sinh thấp (1,09 vào năm 2022), dân số Trung Quốc đang già đi nhanh chóng. Để so sánh, Mỹ có t.uổi thọ trung bình là 76,4 t.uổi (2021) và tỷ lệ sinh là 1,66 (2021).
Tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc đang chậm lại, đặc biệt là trong những tháng gần đây do nước này phải vật lộn để lấy lại vị thế sau nhiều năm kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh. Có những mối lo ngại rằng người dân nước này đang già trước khi giàu.
Theo Ngân hàng Thế giới (WB), Trung Quốc là quốc gia có thu nhập trung bình cao, nơi có số lượng đáng kể dân số dễ bị nghèo đói. Với dân số già đi nhanh chóng, chính phủ Trung Quốc nhận thấy quỹ lương hưu không đủ chi trả, còn hệ thống chăm sóc sức khỏe chưa thể đáp ứng nhu cầu chăm sóc cho số lượng người cao t.uổi ngày càng tăng.
Để kiểm soát dân số đang bùng nổ vào cuối những năm 1970, chính sách một con đã được đưa ra, nhằm ngăn cản các cặp vợ chồng sinh nhiều con. Chính sách này đã bị dỡ bỏ vào năm 2016 nhằm vực dậy tỷ lệ sinh ở Trung Quốc, song có vẻ như đã quá muộn màng. Hầu hết thanh niên Trung Quốc có trình độ học vấn cao không còn muốn sinh con như các thế hệ trước.
Khi nền kinh tế Trung Quốc phát triển và phụ nữ Trung Quốc được giáo dục nhiều hơn và có nhiều cơ hội việc làm hơn, họ quyết định sinh ít con hơn. Ngày càng có nhiều cặp vợ chồng có thu nhập cao nhưng không có con.
Giám đốc dịch vụ khách hàng Michelle Zhuo, 48 t.uổi, cho biết cô và chồng đã sớm quyết định không sinh con vì cảm thấy việc làm cha mẹ sẽ cản trở sự nghiệp, đặc biệt là sau khi chứng kiến nhiều đồng nghiệp bị dằn vặt vì phải làm việc muộn và không thể về với con.
"Ban đầu là vậy, sau đó thời gian trôi qua, chúng tôi nhận ra mình thoải mái hơn, ngày nghỉ không bị bó buộc theo lịch học, nên có thể đi du lịch vào mùa thấp điểm, tự do làm bất cứ điều gì mình muốn", cô Zhou nói.
Cặp đôi này có một nhóm bạn trạc t.uổi họ, và giống như họ, đều không có con. Và xu hướng này đang gia tăng, với việc những người trẻ mệt mỏi vì phải đua tranh trong cuộc sống. Nhiều người chọn lối sống "nằm phẳng", vỡ mộng về tương lai, tự coi mình là "thế hệ cuối cùng".
Năm 1980, năm đầu tiên sau khi chính sách một con có hiệu lực, đã có 17,76 triệu trẻ sơ sinh chào đời. Con số này đạt đỉnh điểm là 25 triệu vào năm 1987 rồi bắt đầu giảm xuống. Vào thời điểm Trung Quốc đăng cai Thế vận hội Mùa hè năm 2008, khoảng 16 triệu trẻ sơ sinh đã được sinh ra.
Năm 2022, dân số Trung Quốc lần đầu tiên giảm xuống sau nhiều thập kỷ - chỉ có 9,56 triệu trẻ sơ sinh. Các nhà quan sát chính sách phải gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng đất nước này đang già đi nhanh hơn so với dự báo gần một thập kỷ. Trong khi đó, các nhà nhân khẩu học dự đoán Trung Quốc sẽ bước vào thời kỳ già hóa "tăng trưởng cao" vào năm 2030.
Đến năm 2050, ước tính Trung Quốc có khoảng 400 triệu người trên 65 t.uổi. Ảnh: Reuters
Vấn đề t.uổi hưu
Giám đốc Viện Lão khoa thuộc Đại học Nhân dân Du Peng tin rằng thập kỷ tiếp theo sẽ rất quan trọng để thiết lập chính sách cho những năm tới khi dân số già đi nhanh chưa từng thấy.
Ông Du Peng nói với hãng truyền thông trực tuyến Tencent Finance rằng vào năm 2020, lương hưu đã vượt qua nguồn hỗ trợ từ các thành viên trong gia đình để trở thành nguồn thu nhập chính của người cao t.uổi. Và theo ông, đó là dấu hiệu tốt.
Ông nói: "Việc người già sống bằng lương hưu của chính họ có ý nghĩa rất lớn. Có nghĩa là người cao t.uổi có khả năng chi trả tốt hơn, chất lượng cuộc sống ổn định hơn. Người cao t.uổi có thể tự quyết định những gì mình cần một cách độc lập hơn, thay vì trông cậy vào con cái đóng góp t.iền bạc như trước đây".
Tuy nhiên, theo báo cáo năm 2019 của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, quỹ hưu trí chính của nước này có thể cạn kiệt vào năm 2035 do lực lượng lao động giảm.
Để giải quyết vấn đề này và những thách thức kinh tế khác của dân số già như tăng trưởng năng suất thấp hơn, một số chuyên gia cho rằng Trung Quốc cần tăng t.uổi nghỉ hưu.
Trong nhiều năm, Trung Quốc đã cố gắng tăng t.uổi nghỉ hưu nhưng vấp phải sự phản đối quyết liệt.
Tiến sĩ Zhao Litao, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Đông Á thuộc Đại học Quốc gia Singapore, chuyên gia về chính sách xã hội và dân số, cho biết sự phản kháng đến từ những người lao động thu nhập thấp vì họ không muốn trì hoãn thời hạn nhận lương hưu.
Tiến sĩ Zhao cũng lưu ý rằng các chính sách phát triển xã hội của Trung Quốc luôn tụt hậu so với các chính sách điều hành phát triển kinh tế. Ông nói: "Để có thể đối phó với tình trạng dân số già đi nhanh chóng, trước tiên cần đảm bảo rằng nền kinh tế đang hoạt động tốt để có vốn cho các chính sách xã hội nhắm vào mục tiêu già hóa dân số".
Một câu lạc bộ khiêu vũ của người về hưu. Ảnh: AFP
Chất lượng cuộc sống
Tuy nhiên, xã hội Trung Quốc đang thay đổi cách nhìn về vấn đề lão hóa và chăm sóc người cao t.uổi. Ngày càng nhiều người cao t.uổi lựa chọn sống độc lập những năm tháng cuối đời.
Những người về hưu giờ đây được khuyến khích theo đuổi cuộc sống đầy đủ hơn là chỉ ở nhà trông cháu. Trên khắp các mạng xã hội, ngày càng có nhiều trang web và tài khoản về những hoạt động tích cực cho người cao t.uổi, thúc đẩy các sự kiện cộng dồng, ngày lễ và thậm chí cả những bữa ăn ngon nhắm đến những người trên 60 t.uổi.
Trong báo cáo về ngành dịch vụ cho người già cuối tháng 8, Trung tâm Nghiên cứu Lão hóa Trung Quốc (CRCA) lưu ý rằng tiềm năng chi tiêu của người tiêu dùng vẫn còn rất lớn. Người ta dự đoán rằng từ năm 2036, khi những người ở độ t.uổi 40 và 50 bắt đầu già đi, sẽ có một nhóm người cao t.uổi am hiểu công nghệ hơn, sẵn sàng đón nhận tích cực quá trình lão hóa và học tập suốt đời.
Người đứng đầu CRCA Wang Lili cho biết, có khả năng sẽ có hai giai đoạn trong quá trình già hóa dân số ở Trung Quốc, khi người cao t.uổi chuyển từ trạng thái "sinh tồn" đơn thuần sang "cải thiện" lối sống.
Nhu cầu của họ hiện nay bao gồm các dịch vụ điều dưỡng cơ bản và chăm sóc ngắn hạn, hạn cũng như điều dưỡng phục hồi chức năng. Thế nhưng, điều này có thể thay đổi trong thập kỷ tới khi "dân số tóc bạc" trở nên có trình độ học vấn và thông tin tốt hơn. Bà Wang cho biết, một số người thậm chí có thể muốn tiếp tục làm việc, miễn là họ cảm thấy tinh thần minh mẫn.
Singapore soán ngôi Hong Kong trở thành nền kinh tế tự do nhất thế giới Theo báo cáo do Viện nghiên cứu Fraster của Canada công bố, Singapore đã tăng một bậc, soán ngôi Hong Kong (Trung Quốc) để trở thành nền kinh tế tự do nhất thế giới. Quang cảnh Marina Bay Sands lúc bình minh tại Singapore. Ảnh: Rustam Azmi Lần đầu tiên kể từ năm 1970 khi Chỉ số tự do kinh tế thế giới...
