5 chất dinh dưỡng cần thiết cho người ăn chay

Theo dõi VGT trên

Chế độ ăn chay cũng cần bao đam dinh dưỡng để cung cấp đủ calorie cần thiết cho cơ thể tùy theo độ tuổ.i, giới tính, mức độ hoạt động… Protein, canxi, sắt, kẽm và vitamin B12 là những loại dinh dưỡng có sẵn trong các loại thực vật.

5 chất dinh dưỡng cần thiết cho người ăn chay - Hình 1

Ảnh: vzone.vn

Protein

Protein có nhiều chức năng, cần thiết cho quá trình phát triển và bảo vệ cơ thể. Có thể dễ dàng bổ sung protein bằng các thực vật và các sản phẩm có nguồn gốc từ thực vật như các loại hạt, đậu, các sản phẩm từ đậu nành. Trứng và các sản phẩm từ sữa cùng là nguồn cung cấp protein cho những người ăn chay.

Canxi

Canxi có tác dụng trong việc phát triển xương và răng cũng như duy trì độ khỏe cua xương. Nguồn cung cấp canxi từ thực vật bao gồm ngũ cốc tăng cường, các sản phẩm từ đậu nành, nước cam tăng cường canxi, rau lá xanh thẫm (lá rau cải, lá củ cải, lá mù tạt, cải thìa). Các sản phẩm từ sữa cũng là nguồn cung cấp canxi dồi dào cho những người ăn chay có uống sữa.

Sắt

Về cơ bản, sắt đóng vai trò vận chuyển oxy trong má.u. Lưa chon ngu côc cho bưa sang giup tăng cương sắt. Cac loai thưc phâm như dâu tây, rau chân vịt, đậu mắt đen, đậu lăng, lá củ cải, mật đường, bánh mì đen, đậu Hà Lan, một số loại hoa quả sấy khô: mơ, mận, nho khô… là những loại thực vật cung cấp sắt tốt cho cơ thể. Tuy vậy, vì sắt từ thực vật tương đối khó hấp thụ, vi vây tốt nhất nên ăn kèm các loại thực phẩm giàu vitamin C để giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn.

5 chất dinh dưỡng cần thiết cho người ăn chay - Hình 2

Ảnh: thienviendaidang.net

Video đang HOT

Kẽm

Kẽm rất cần thiết cho nhiều phản ứng sinh hóa diễn ra trong cơ thể và cũng giúp hệ miễn dịch hoạt động bình thường. Có thể hấp thụ kẽm từ các loại đậu: đậu trắng, đậu tây, đậu gabanzo, bữa sáng ngũ cốc nên tăng cường kẽm, men từ mầm lúa mỳ, hạt bí ngô. Những người ăn chay có uống sữa cũng có thể tìm nguồn kẽm từ sữa và các sản phẩm từ sữa.

Vitamin B12.

Cơ thể cần vitamin B12 để sản sinh tế bào má.u, ngăn chặn bệnh thiếu má.u. Vitamin B12 có trong các sản phẩm từ thực vật và một vài loại thức ăn tăng cường. Người ăn chay có uống sữa, ăn chay có ăn trứng có thể hấp thụ vitamin B12 từ sữa, trứng.

Theo TNO

Ai cần dùng thuố.c bổ má.u?

Thuố.c bổ má.u gồm các chất thuộc thành phần cấu tạo của tế bào má.u. Chúng thường có trong thức ăn song do chế độ ăn không đủ, do cơ thể bị bệnh, do hấp thu kém mà thiếu. Vì vậy, cần phải bổ sung bằng thuố.c.

Sắt và thiếu má.u nhược sắc

Tại dạ dày, sắt chuyển thành dạng tan hóa trị ( 2) đi xuống niêm mạc ruột (tá tràng) sẽ được apoferitin đón và chuyển thành phức chất sắt hóa trị ( 3) vào má.u, đến các mô. Tại đó, phức chất nhả sắt ra, apoferrin quay trở lại đón sắt ( 2) mới. Phần lớn, sắt tập trung tại tủy xương, kết hợp với globulin, tạo ra hồng cầu. Phần còn lại, dự trữ tại gan, tủy xương, lách, hệ nội võng mô (dạng ferritin, hemosiderin). Sắt trong hồng cầu chiếm 65-75%, sắt dự trữ chiếm 15-30% trong tổng lượng sắt chung. Nguyên nhân thiếu sắt do:

Mất nhiều má.u: Ở người chạy thận nhân tạo, người xuất huyết dạ dày, xuất huyết đường ruột (do giun kim), đái ra má.u, hành kinh kéo dài...

Ăn không đủ: Nhu cầu sắt mỗi ngày đối với nam giới là 1mg, nữ từ 1,6-2mg. Cơ thể chỉ hấp thu 10-15% sắt từ thức ăn động vật, 5% từ thực vật. Tỷ lệ sắt ở thực vật thấp hơn động vật, ở động vật dưới nước thấp hơn trên cạn. Ăn ít, không đủ chủng loại (ăn chay ròng), không đúng cách (chỉ ăn nước ép thịt) sẽ bị thiếu sắt.

Nhu cầu tăng: Từ lúc có thai đến khi trẻ 6 tháng, bà mẹ cần thêm khoảng 955mg sắt. Khi dùng erythropoietin (EPO) kích thích tạo hồng cầu sẽ cần sắt nhiều hơn. Nếu không thay đổi chế độ ăn cho phù hợp, sẽ thiếu sắt (40-50% nữ mang thai bị thiếu sắt).

Sự hấp thu kém: tuổ.i già, bị bệnh (đường ruột) hấp thu sắt giảm. Sử dụng thuố.c có tính kiềm (naribicarbaonat, muối nhôm, muối canxicarbonat) gây trở ngại cho sự hấp thu sắt.

Bổ sung sắt cần đúng cách: Cần sắt, cần cả chất porphyrin và protein mới tạo ra được hồng cầu, nên khi thiếu sắt, thiếu dinh dưỡng thì bị thiếu má.u nhược sắc, còn gọi là thiếu má.u dinh dưỡng. Bổ sung sắt phải đi đôi với bổ sung chất dinh dưỡng (đặc biệt là chất đạm). Dùng dạng uống sẽ ít gây tai biến hơn. Chỉ có 20% người dùng đau vùng thượng vị, nôn mửa, táo bón, tiêu chảy (do phối hợp với thuố.c nhuận tràng), răng lợi bị sẫm lại, phân đen (nhưng không gây hại), chỉ xảy ra khi dùng liều cao. Khi uống sắt cần uống lúc dạ dày rỗng để sắt hấp thu tốt hơn. Nghĩa là uống 1 giờ trước ăn hay 2 giờ sau khi ăn.

Dạng tiêm bắp gây đau nhức, đổi màu da vùng tiêm, dị ứng, phát sốt, tim đậ.p nhanh, đau khớp, tăng bạch cầu, hạch sưng to. Dạng tiêm tĩnh mạch gây co thắt, viêm tĩnh mạch ,dị ứng, sốc phản vệ (có thể t.ử von.g).

Dùng quá liều hiếm khi gây bệnh thừa sắt (vì còn phụ thuộc vào gen), song có thể gây hoại tử niêm mạc ruột, xuất huyết tiêu hóa, choáng.

Ai cần dùng thuố.c bổ má.u? - Hình 1

Mật độ hồng cầu bình thường.- Mật độ hồng cầu giảm trong thiếu má.u.

Acid folic với bệnh thiếu má.u hồng cầu to

Acid folic bị khử thành tetrahydrofolat. Ở dạng này, nó tham gia vào nhiều quá trình chuyển hóa, trong đó có tổng hợp nucleotid có nhân purin hoặc pirimidin, yếu tố không thể thiếu trong tạo hồng cầu. Khi thiếu acid folic, tế bào tạo má.u ở tủy sẽ biến dạng, to ra, gọi là thiếu má.u to hồng cầu (megalobasic anemia).

Acid folic (dạng folat) có nhiều trong thức ăn, dễ hấp thu (khoảng 60%) nhưng rất dễ hỏng khi bảo quản, dễ bị phâ.n hủ.y do nhiệt. Người ăn thức ăn đơn điệu, ăn thức ăn nhanh như đồ hộp, mì ăn liền, thức ăn chiên khô (acid folic bị mất nhiều), người nghiệ.n rượu m.a tú.y (acid folic hấp thu kém) sẽ thiếu acid folic. Có thể bổ sung bằng lương thực hay sữa bổ sung acid folic, nhưng thiếu nhiều và kéo dài thì phải dùng thuố.c.

Vitamin B12 và bệnh thiếu má.u hồng cầu to, thiếu má.u ác tính

Vitamin B12 ảnh hưởng gián tiếp đến tổng hợp DNA. Thiếu nó, quá trình tạo ra tetrahydrofolat bị trở ngại, tế bào tạo má.u phát triển to gọi là thiếu má.u hồng cầu to. Khi ăn không đủ (như vitamin B12 chỉ có trong động vật song chỉ ăn chay ròng) dễ bị thiếu B12.

Trong dạ dày có một yếu tố bảo vệ vitamin B12, thiếu yếu tố này thì dù ăn đủ, vitamin B12 cũng không hấp thu được, dẫn đến thiếu má.u hồng cầu to, trường hợp này khác với trường hợp trên, gọi là thiếu má.u ác tính (pernicicous anemia).

Vitamin B12 dùng điều trị bệnh thiếu má.u hồng cầu to (phối hợp với acid folic). Khi khỏi không cần dùng liều duy trì. Nhưng trong điều trị thiếu má.u ác tính, dùng liều hàng ngày, sau đó chuyển sang liều duy trì mỗi tuần 1 lần, rồi mỗi tháng 1 lần và phải dùng suốt đời (vì không thể tạo ra yếu tố bảo vệ vitamin B12).

Erythropoietin (EPO), testosrteron và bệnh thiếu má.u không tái tạo.

Testosteron kích thích thận tạo ra EPO. Còn EPO thì kích thích tạo ra hồng cầu. Cả hai đều dùng trong thiếu má.u không tái tạo, nhưng testosteron dùng khi thận còn có khả năng tạo EPO, khi thận suy (khi chạy thận nhân tạo) cần dùng EPO. Đây là những thuố.c khó về chỉ định lẫn kỹ thuật dùng. Vì vậy, khi dùng phải có chỉ định và theo dõi của bác sĩ.

Theo dân trí

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Ăn cá thường xuyên có thể bảo vệ chống lại chứng mất trí nhớ, bệnh Alzheimer
12:21:15 30/09/2024
Suy giãn tĩnh mạch chân có nên đi bộ?
10:56:24 30/09/2024
Tác dụng của củ nghệ với một số bệnh ngoài da thường gặp
17:26:46 30/09/2024
Uống trà hoa tam thất giúp tăng cường bản lĩnh đàn ông?
10:23:45 01/10/2024
TP Hồ Chí Minh: Gia tăng ba loại dịch bệnh truyền nhiễm ở trẻ
20:25:09 01/10/2024
Bệnh nhân khổ sở với viên sỏi thận gần 700g
21:20:36 01/10/2024
Nước ép trái cây so với trái cây nguyên quả: loại nào tốt hơn cho sức khỏe?
22:00:22 01/10/2024
4 điều cha mẹ cần biết về bệnh thủy đậu
11:02:23 30/09/2024

Tin đang nóng

Em dâu sốc nặng trước lời tuyên bố của anh trai chồng trong cuộc họp gia đình
05:13:39 02/10/2024
Nam diễn viên ở Việt Nam là ông hoàng quảng cáo, sang Mỹ lâm vào kiện tụng, kinh doanh thất bại
06:05:06 02/10/2024
Bạn học vay 200 triệu rồi biến mất, ngày tôi kết hôn, cậu ấy bất ngờ xuất hiện đưa tôi một tấm thẻ kèm theo lời xin lỗi
05:42:24 02/10/2024
Công an TP Hồ Chí Minh truy tìm người liên quan đến vụ chiếm đoạt hơn 5 tỷ đồng
06:37:02 02/10/2024
Hậu l.y hô.n chồng Tây, Á hậu Việt: "Có tất cả mà không có ai chia sẻ với mình thì quá đáng tiếc"
06:01:17 02/10/2024
Sốc visual Park Min Young ở phim mới, vừa tăng cân liền trẻ hơn cả 10 năm trước
05:52:42 02/10/2024
Sốc với cảnh "khai quật" mương rác: "Tôi thật sự ám ảnh khi xem"
07:33:22 02/10/2024
Mỹ nam "ca.o ngạ.o" nhất màn ảnh Hoa ngữ đẹp không góc chế.t ở phim mới, yêu mỹ nhân 120.000 người có một
05:50:35 02/10/2024

Tin mới nhất

Triển khai thành công kỹ thuật chụp động mạch vành qua da

22:02:04 01/10/2024
Chụp động mạch vành qua da là thủ thuật cơ bản và sử dụng rộng rãi trong các quy trình can thiệp về tim mạch với mục đích đán.h giá toàn bộ hệ động mạch vành.

Bệnh teo não ở người già có chữa được không?

22:01:27 01/10/2024
Bên cạnh đó, tuổ.i thọ của bệnh nhân teo não có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng co rút não. Những người bị teo não do mắc bệnh Alzheimer sống trung bình từ 4 đến 8 năm sau khi được chẩn đoán.

Thái Bình trong giai đoạn cao điểm của dịch sốt xuất huyết

20:59:11 01/10/2024
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thái Bình, hiện đang là giai đoạn cao điểm của dịch sốt xuất huyết.

Tận dụng các gia vị sẵn có để chữa đau khớp tại nhà

10:17:04 01/10/2024
Đau khớp là một tình trạng sức khỏe đáng lo ngại có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Thay vì dùng một số đơn thuố.c để chữa đau, bạn cũng có thể áp dụng các biện pháp chữa đau khớp tại nhà bằng các biện pháp sau đây.

Phương pháp giảm đau dạ dày tại nhà ai cũng có thể áp dụng

10:10:34 01/10/2024
Thảo dược từ lâu đã được sử dụng trong dân gian để giảm đau và hỗ trợ điều trị bệnh dạ dày. Để điều trị đau dạ dày, Đông y sẽ tùy từng chứng bệnh mà có phép điều trị riêng và bài thuố.c thích hợp.

Lưu ý khi bổ sung vitamin và khoáng chất cho người bị đau đầu

10:05:49 01/10/2024
Một nghiên cứu trên hơn 10.000 người trưởng thành cho thấy, những phụ nữ có chế độ ăn uống chứa nhiều magie nhất có nguy cơ mắc chứng đau nửa đầu thấp hơn so với những người có lượng magie ăn vào thấp nhất.

Hồng vào mùa ngon ngọt khó cưỡng, chớ dại ăn nếu chưa biết những 'đại kỵ' này

09:50:01 01/10/2024
Ngoài ra, theo quan niệm Đông y, hồng có tính nóng. Ăn quá nhiều có thể gây ra tình trạng nóng trong, biểu hiện qua các triệu chứng như nổi mụn, nhiệt miệng, táo bón, hoặc thậm chí là chả.y má.u cam ở một số người.

Chuyên gia chỉ cách nhận biết, phòng bệnh do não mô cầu

11:04:45 30/09/2024
"Bệnh do não mô cầu lây truyền qua đường hô hấp, chủ yếu qua việc tiếp xúc trực tiếp với nguồn bệnh do hít phải dịch tiết mũi, hầu, họng bắ.n ra và dễ gây thành dịch lớn.

Thêm 7 trường hợp mắc sởi tại Hà Nội

11:00:25 30/09/2024
Trước đó, sau khi công bố dịch sởi trên địa bàn, thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai chiến dịch tiêm bổ sung vắc xin sởi cho trẻ vào cuối tháng 8-2024 với mục đích nâng cao miễn dịch cộng đồng, ngăn chặn dịch sởi.

Hà Nội: Thêm cháu bé 3 tuổ.i ở Sóc Sơn bị chó dại cắn, 18 ổ dịch sốt xuất huyết mới

10:58:27 30/09/2024
Sau đó, chó có biểu hiện ốm (bỏ ăn, nôn) được người nhà cho đi xét nghiệm, kết quả dương tính với virus Dại. Hiện tại, cháu bé đã được tiêm phòng vaccine và huyết thanh phòng Dại, sức khỏe đang bình thường.

Thuố.c trị giun tóc

07:56:19 30/09/2024
Chống chỉ định với người có tiề.n sử quá mẫn cảm với các thành phần của thuố.c. Không sử dụng thuố.c cho người mang thai hay nghi ngờ có thai hoặc cho trẻ dưới 1 tuổ.i.

Người phụ nữ 36 tuổ.i gánh hậu quả nặng nề sau khi xăm vùng kín ở spa

19:48:00 29/09/2024
Sau khi đi xăm hồng quầng vú ở spa gần nhà, người phụ nữ bị tai biến nặng nề ở vị trí xăm, phải vào viện cầu cứu.

Có thể bạn quan tâm

Hôn nhân lần 2 của Vân Hugo: Nếu vậy thì ngay từ đầu, anh ấy không nên chọn lấy một người vợ như tôi

Netizen

08:08:26 02/10/2024
Cả hai đều hiểu là mình phải sửa cái gì và thương người kia hơn , Vân Hugo nói về cuộc hôn nhân hiện tại khi cả cô và chồng đều mắc phải sai lầm ở hôn nhân cũ.

Rừng ngập mặn ở Huế chuyển màu vàng ươm, đẹp như ở trời Âu

Du lịch

08:05:43 02/10/2024
Rú Chá thuộc thôn Thuận Hòa, xã Hương Phong, TP Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế. Rú Chá có nghĩa là khu rừng trồng toàn cây chá.

Ukraine thừa nhận tình hình tiề.n tuyến rất khó khăn

Thế giới

08:02:58 02/10/2024
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thừa nhận, tình hình ở tuyến đầu của cuộc xung đột với Nga rất, rất khó khăn và các lực lượng Ukraine phải làm mọi thứ có thể trong giai đoạn mùa thu.

Con trai tiết lộ cuộc sống sau 8 năm nghệ sĩ Chinh Nhân qua đời

Sao việt

07:52:43 02/10/2024
Sau khi nghệ sĩ Chinh Nhân mất, Ngọc Cương sống cùng cô út là nghệ sĩ Bình Tinh. Dù theo học về kinh tế song anh vẫn nuôi ước mơ theo đuổi công việc diễn xuất.

Bạn gái cũ Travis Kelce đáp trả người hâm mộ Taylor Swift

Sao âu mỹ

07:47:14 02/10/2024
Kayla Nicole, bạn gái cũ của Travis Kelce, đã đáp trả những người hâm mộ Taylor Swift khi bị chỉ trích ngoại hình trên mạng, trong bối cảnh nữ danh ca đang hẹn hò với ngôi sao bóng bầu dục.

Làm rõ lờ.i kha.i "bôi trơn" nguyên Chủ tịch tỉnh Hà Tĩnh 1,5 tỷ đồng để được trúng thầu

Pháp luật

07:46:50 02/10/2024
Quá trình xét xử các bị cáo liên quan đến vụ án thổi giá thiết bị giáo dục trường học tại Hà Tĩnh, bị cáo Nguyễn Thành Trung khai nhận đã lót đường và cảm ơn ông Đặng Quốc Khánh

Độc đạo - Tập 14: Dương "cơ bắp" được công an cứu

Phim việt

07:39:31 02/10/2024
Long trở về báo cáo công an tỉnh và kể lại toàn bộ quá trình tìm kiếm Dương cơ bắp , đó là nhờ có sự phán đoán chính xác của K3.

Bị đàn em đòi đưa hết tiề.n, Mỹ Linh nói: "Tiề.n mà không biết sử dụng là sao? Tôi có dại ngu gì đâu"

Tv show

06:26:14 02/10/2024
Mới đây, chương trình Nhà mình có nhau đã lên sóng, với sự tham gia của gia đình diễn viên Hứa Minh Đạt, Lâm Vỹ Dạ cùng các con.

Quả bán đầy chợ nhưng được coi là báu vật của mùa thu, đem nấu canh vừa ngon lại bổ dưỡng

Ẩm thực

05:58:07 02/10/2024
Món canh vừa đơn giản, rẻ tiề.n lại thơm ngon bổ dưỡng trong mùa thu nhất định bạn phải thử! Mướp bán đầy chợ nên bạn có thể tha hồ mua rồi về chế biến nhé.

CSGT chặn bắt xe tải vận chuyển hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ

Tin nổi bật

05:57:27 02/10/2024
Ngày 1/10, thông tin từ Phòng CSGT Công an TP Đà Nẵng, Tổ tuần tra kiểm soát (TTKS) của Phòng CSGT vừa phát hiện, bắt quả tang xe ô tải vận chuyển số lượng lớn hàng hoá không rõ nguồn gốc, xuất xứ.